اعصاب محیطی (اعصاب خارج از مغز و نخاع) دارای ظرفیت بازسازی هستند، اما میزان تجدید آن به قدری کند است که بسیاری از آسیبهای عصبی منجر به بهبودی ناقص و ناتوانی دائمی بیماران میشود. محققان پزشکی جانز هاپکینز تعیین کردهاند که ماکروفاژها یا همان گلبولهای سفید خون که میکروارگانیسمها را احاطه کرده و میکشند، بافتهای مرده را از بین میبرند و باعث تحریک عملکرد سایر سربازان سیستم ایمنی میشوند، میتوانند برای حمایت و تسریع بازسازی اعصاب محیطی در موشها به دنبال آسیب، اصلاح شوند.
به گزارش مدیکال اکسپرس، در مطالعهای که ۷ سپتامبر ۲۰۲۱ در مجله تحقیقات بالینی منتشر شد، برت موریسون دانشیار عصب شناسی در دانشکده پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز و همکارانش بررسی کردند که آیا تغییر متابولیسم ماکروفاژها در موشها بر بهبود آسیب عصبی تاثیر میگذارد یا خیر.
با استفاده از دستکاریهای ژنتیکی بر روی ماکروفاژها، محققان تشخیص دادند حذف یک ناقل متابولیک خاص (پروتئینی که حرکت متابولیتها را در غشاها تسهیل میکند)، ناقل مونوکربوکسیلات ۱ (MCT۱)، بهبودی ناشی از آسیب عصبی را به تاخیر انداخت. این با تغییراتی در چندین عملکرد سلولی ماکروفاژها، از جمله توانایی جمع آوری سلولهای خارجی یا مرده و ترشح سیتوکینهای خاص (پروتئینهای تولید شده توسط سلولها در سیستم ایمنی) همراه است که با سایر سلولهای ایمنی ارتباط برقرار میکند تا پاسخ کلی سیستم ایمنی بدن را هماهنگ کند.
محققان میگویند، حتی از نظر بالینی، کشف آنها بیشتر این بود که افزایش MCT۱ در ماکروفاژها منجر به بهبود پس از آسیب ناگهانی در موشها شد.
موریسون میگوید: شگفت آور بود که چقدر موثر بود. ما توانستیم با افزایش MCT۱ بهبودی ناشی از آسیب عصبی را تسریع کنیم. این امر راههای جدیدی را برای درمان بالقوه آسیبهای عصبی شدید که میتوانند از آسیبهایی مانند تصادف وسیله نقلیه موتوری یا زخمهای گلوله ایجاد شوند، باز میکند.
او میافزاید یکی دیگر از پیشرفتهای هیجان انگیز این مطالعه نشان دادن این بود که ماکروفاژهایی که در خارج از بدن تصفیه شده و به صورت داخل وریدی به موش تزریق میشوند میتوانند بر بهبود اعصاب تاثیر بگذارند. این یافته میتواند منجر به درمان آسیبهای عصب محیطی شود (که در حال حاضر هیچ درمانی برای آنها وجود ندارد) که در آن فرد میتواند تزریق ماکروفاژهای خود را با سطوح تنظیم شده (مقادیر بیشتر از افزایش تولید) MCT۱ دریافت کند.
موریسون میگوید امیدوار است تحقیقات تیمش روزی در آزمایشهای بالینی انسانی مورد استفاده قرار گیرد.
او تاکید میکند: برای اولین بار ما ثابت کردیم که دستکاری متابولیسم ماکروفاژها میتواند بازسازی عصب محیطی را تسریع کند. این یک مسیر هیجان انگیز است که میتواند به طور بالقوه در بیماران برای درمان آسیبهای عصب محیطی دستکاری شود.