علی لاریجانی رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی و مجری توافقنامه 25 ساله ایران و چین طبق شنیدهها با روی کارآمدن دولت سیزدهم از سمت خود در راهبری این توافقنامه استعفا داده تا پیگیری فرآیندهای مربوط به این سند راهبردی 25 ساله به دست تیم دولت و معاون اول رئیسجمهور سپرده شود.
روزنامه فرهیختان با انتشار این خبر نوشته است: سنگ بنای قرارداد راهبردی 25 ساله ایران و چین به سفر سال 94 شی جینگ پی به ایران بازمیگردد. دراین سفر ضمن انعقاد 17 سند همکاری میان دو کشور مقرر شد طرفین پیگیر انعقاد قراردادی استراتژیک و طولانیمدت باشند اما در فضای پس از برجام نگاه غربگرایانه دولت روحانی باعث کاهش روابط میان ایران و چین و تاخیر 5 ساله پیگیری توافقنامه 25 ساله میان این دو کشور شد. سردی روابط میان دولت روحانی و چین به قدری زیاد بود که سال 97 پس از آنکه آمریکا از برجام خارج شد چین حاضر به همکاری با دولت روحانی نشد. سال 97 در دوران خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریمهای اقتصادی علیه ایران، ایران بار دیگر خواهان گسترش روابط با بلوک شرق شد اما چینیها که رفتار سرد دولت روحانی با این کشور را در سالیان گذشته تجربه کرده بودند حاضر به همکاری با دولت وی نشدند. چینیها در این دوران جدید حاضر به تعامل با نظام جمهوری اسلامی ایران بودند اما با دولت روحانی نه! نگاه غربگرایانه دولت روحانی در سیاست خارجه و همچنین بیتمایلی چینیها مبنیبر تداوم همکاری با دولت روحانی باعث شد بعد از چند سال معطل ماندن سند راهبردی 25 ساله ایران و چین از سوی رهبر انقلاب، علی لاریجانی بهعنوان مجری این توافقنامه از سمت ایران انتخاب شود. آغاز فصل جدیدی اجرایی شدن قرارداد میان ایران و چین به اسفند 97 و سفر ظریف و لاریجانی به پکن بازمیگردد. در واکنش به این سفر ظریف در توئیتی تلویحا به نقش لاریجانی در پیگیری قرارداد ایران و چین اشاره کرده و نوشت: «آقای لاریجانی رئیس مجلس را در سفر به پکن برای انجام گفتوگوهای مهم با رئیسجمهور شیء و رهبران چین درخصوص شراکت جامع راهبردی دو ملت همراهی کردم.»
چند ماه بعد از این سفر نیز پیشنویس نهایی برنامه جامع همکاری 25 ساله ایران و چین بعد از 4 سال به تصویب هیات دولت رسید و بعد از آن پس از چند ماه بررسی و گفتوگو پیرامون مفاد این سند راهبردی درنهایت 7 فروردین 1400 به امضای وزرای خارجه دو کشور رسید. این سند در ابعاد مختلف میتواند برای ایران مهم و استراتژیک باشد. حال به نظر میرسد با روی کارآمدن دولت سیزدهم نگاه ایران در فضای بینالملل نیز دچار تغییر شده و براین اساس طبیعی است که مبتنیبر سیاست متوازن دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم قرارداد ایران با چین نیز با جدیت و دقت بیشتری نسبت به قبل توسط دولت پیش برود. در ادامه ایران گزارش سعی میکنیم با بازخوانی روابط میان ایران و چین در دهه گذشته میزان اهمیت تعاملات میان دو کشور را در عصر جدید بررسی کنیم.