کاهش قدرت خرید، تولید زباله را کم کرد / تهرانی‌ها چقدر زباله تولید می‌کنند؟
میزان زباله ماهانه تهران در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۸ حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تن کاهش داشته است. سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا مردم با تفکیک زباله‌ها توانسته‌اند از میزان زباله‌های جمع‌آوری شده کم کنند یا مصرف مواد غذایی آنها کم شده است؟
ماهانه در تهران ۱۵۹ هزار و ۵۱۰ تن پسماند تر در سال جاری جمع آوری می‌شود که این رقم نسبت به پسماند تولیدی ماهانه در سال ۹۸، ۱۲ هزار و ۴۲۰ تن کاهش داشته است.
امیر جعفری، معاون برنامه‌ریزی سازمان پسماند درباره میزان پسماندهای تهران می‌گوید: «در ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۰ به طور میانگین روزانه پنج هزار و ۳۱۷ تن پسماند تر در تهران جمع کردیم.»
او ادامه می‌دهد: «در سال ۹۹، روزانه پنج هزار و ۶۱۸ تن بوده این در حالی بود که در سال ۹۸ این حجم از پسماند روزانه پنج هزار و ۷۳۱ تن بوده است که روندی کاهشی یوده.»
کاهش پسماند به دلیل کاهش مصرف مواد غذایی
اما آیا مصرف مواد غذایی مردم کم شده است؟ جعفری می‌گوید: «این موضوع نیاز به بررسی دارد و نمی‌توان گفت که کاهش پسماند به دلیل کاهش مصرف مواد غذایی مردم بوده است.»
البته مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی در این مورد می‌گوید: «به نظرم کاهش پسماند رابطه تنگاتنگی با کاهش مصرف برخی از مواد غذایی دارد. این موارد نشان‌دهنده این است که قدرت خرید مردم کم شده.»
این کارشناس می‌گوید: «چنین وضعیتی قابل انتظار بود وقتی طی سال‌های اخیر رشد اقتصادی کم شد و تعداد زیادی افراد طبقه متوسط به زیر خط فقر سقوط کردند. بنابر این قدرت خرید مردم کاهش پیدا می‌کند و به دنبال آن مصرف مواد غذایی مردم کم می‌شود.»
پیش از این بارها کارشناسان اقتصادی دیگر از کاهش قدرت خرید مردم گفته بودند. سال گذشته نیز محسن هاشمی، رئیس وقت شورای شهر تهران گفته بود: «از نظر اقتصادی وضعیت مناسبی نداریم. ما شاهد کاهش ۸۵ درصدی ارزش پول ملی بودیم. این یک انفجار است. تورم ۳۰۰ درصدی را تجربه کردیم. تمام فشار روی نرخ بیکاری آمده است. آثارش را در تولید زباله هم می‌بینیم. از طرفی کاهش تولید زباله خوب است اما از طرفی نشان دهده وضعیت معیشت مردم است.»
بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، تورم نقطه‌ای شهریورماه ۱۴۰۰ به ۴۳٫۷ رسید. ضمن اینکه قیمت برخی مواد خوراکی غذایی مانند برنج، مرغ، ماهی، گوشت گاو و … درشهریور سال جاری بیش از ۵۰ درصد نسبت به ماه مشابه سال گذشته گران‌تر شده است.
کاهش سرانه مصرف کالاهای اساسی
اخیرا وزارت کار گزارشی منتشر کرد که بر اساس آن مصرف گوشت و برنج مردم در دهه ۹۰ نصف شده. آنطور که در این گزارش آمده مصرف لبنیات نیز کاهش داشته است.
موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی پژوهشی نیز در دوران شیوع کرونا (اواخر سال ۹۸ و ۹۹) انجام داده که بر اساس آن بیش از ۷۶ درصد بیکارشده‌ها مجبور به کاهش هزینه‌های مواد خوراکی خود و خانواده‌ها شده‌اند.
روایت‌هایی نیز نشان از کاهش مصرف موادغذایی دارد. یکی می‌گوید یک سال است گوشت نخریده و آن یکی می‌گوید نه توان خرید گوشت دارد و نه حتی جایگزین کردن لبنیات.
حسن می‌گوید: «با این گرانی‌ها درآمدم به خرید گوشت و برنج به اندازه کافی نمی‌رسد. اول ماه کمی برنج و… می‌خرم که آنهم به آخر ماه نمی‌رسد. گوشت را هم که حذف کرده‌ایم.»
مریم نیز می‌گوید بیش از دو سال است که نتوانسه‌اند گوشت بخرند. تهیه برنج هم برایشان سخت شده است.»
با همه این اوصاف معاون برنامه‌ریزی سازمان پسماند با تاکید بر اینکه این موضوع باید بررسی شود، ادامه می‌دهد: «گفته شده آماری که از کاهش سرانه مصرف برخی مواد غذایی منتشر شده، به دلیل بسته شدن تالارهای پذیرایی بوده.»
جعفری می‌گوید: «طرح کاپ و مدیریت پسماند از مبدا را اجرا کردیم. پسماندهای حجیم را وارد آرادکوه نکردیم. برخی هم خودجوش زباله‌های تر و خشک را در خانه جدا می‌کنند که این باعث کاهش میزان پسماند می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «پسماندهای خشک جمع آوری شده در تهران، در سال ۱۴۰۰ روزانه ۴۶۸ تن است. این پسماندها شامل شیشه نوشابه، بطری آب معدنی، قوطی کنسرو، کاغذ و هر چیزی که قابل بازیافت باشد، می‌شود.»
گفتنی است پسماند تر هم ، شامل باقی مانده مواد غذایی، سبزیجات و به طور کلی پسماندی که در سطل زباله خانه‌هاست و فسادپذیر باشد، می‌شود.
