«بیش از ۷۰ میلیون دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است. طبق آمار وزارت بهداشت، آمار تزریق دوز اول واکسن از ۴۷ میلیون نفر گذشته و بیش از ۲۲ میلیون نفر نیز هر دو دوز واکسن را دریافت کردهاند. مراکز گاهی شلوغ واکسیناسیون و حتی خالینماندن اتوبوسهایی که تحت عنوان طرح سردار شهید سلیمانی در میادین و خیابانهای پرتردد واکسن تزریق میکنند، از تمایل اقشار مختلف جامعه برای دریافت واکسن خبر میدهد. این در حالی است که گروهی در منزل چشمبهراه مسئولان تزریق واکسن کرونا هستند؛ وعدهای که نخستین بار رئیس سازمان بهزیستی بیان کرد. ۱۲ مردادماه بود که قبادی دانا از واکسیناسیون ۵۱۷ هزار معلول شدید و خیلی شدید در منزل خبر داد. اسامی این افراد طی مکاتباتی فوری به وزارت بهداشت اعلام و هماهنگیهای لازم با دانشگاههای علوم پزشکی انجام شد.
از آنجا که دستیابی به ایمنی نسبی جامعه با استفاده از تزریق واکسن از اهداف دولت جدید است، اقدامات لازم در این باره صورت گرفت. دیری نگذشت که وزیر بهداشت از اجرای طرح خانهبهخانه برای لکهگیری واکسیناسیون خبر داد؛ چرا که به اعتقاد او مهمترین مسأله در کنترل کرونا، انجام واکسیناسیون است که باید به نحو احسن انجام شود. با این تصمیم امکان بهرهگیری از طرح واکسیناسیون در منزل برای سایر اقشار جامعه مانند جانبازان و سالمندان بسترگرا که تحت پوشش سازمان بهزیستی نیستند نیز فراهم شد؛ وعدهای که امید به زندگی و بازگشت به شرایط قبل از کرونا را در دل گروهی که به دلیل ضعف شدید سیستم ایمنی امکان حضور در مراکز تزریق واکسن را ندارند، زنده کرده است.
حالا بیش از یک هفته است که وزارت بهداشت در سامانه salamat.gov.ir امکان ثبت نام و دریافتن آنی نوبت تزریق واکسن برای معلولان با درجه شدید و خیلی شدید در سراسر کشور که کد ملی آنها از سوی سازمان بهزیستی به مرکز فناوری اطلاعات وزارت بهداشت ارسال شده و همچنین سالمندان و سایر افراد بسترگرا را فراهم کرده است. بر اساس امکانات مهیاشده محل، روز و ساعت دریافت واکسن نیز توسط فرد متقاضی انتخاب میشود و نیازی به انتظار برای دریافت نوبت نیست.
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت هم در راستای وعده وزیر بهداشت از اجراییشدن واکسیناسیون سالمندان معلول و وابسته به تخت در منزل با همکاری سازمان بهزیستی و از طریق طرح شهید سلیمانی خبر داد. به گفته دکتر حامد برکاتی، مسئولان واکسیناسیون بر اساس نوبتدهی به منازل متقاضیان مراجعه کردهاند و بخصوص در زمینه معلولان این کار آغاز شده است، زیرا تعدادی از افرادی که حتی در منزل وابسته به تخت نبودند هم، به دلایلی واکسن نزدند.
میترسیدم کرونا بگیرم
آقای تقیپور بیش از ۸۵ سال دارد و همسر او نیز ۷۳ ساله است. فرزندانشان خارج از کشور زندگی میکنند. آقای تقیپور به «ایران» میگوید: از وقتی پسر سومم هم برای ادامه تحصیل از کشور رفت برادرزادهام در امور خارج از خانه مانند خرید و گاهی رفتن به مطب دکتر کمکمان میکرد اما با شیوع کرونا او کمتر به دیدن ما میآید، چون خودش یک بار بیمار شده میترسد ناقل باشد و ما هم بیمار شویم.
او ادامه میدهد: برادرزادهام بسختی بیمار شد و شدت بیماری به اندازهای بود که در بیمارستان بستری شد. خدا او را دوباره به ما برگرداند. به همین دلیل کمتر به دیدن ما میآید و برای رفع نیازهای ما با سوپرمارکت محله هماهنگ کرده که مایحتاج ما را بموقع به دستمان برساند. داروهایمان را هم میخرد و پشت در میگذارد. اما میدانید همه چیز که خرید وسایل ضروری نیست همین که پیش ما میآمد و من فرزندانش را میدیدم روحیهام عوض میشد و حال روحیام بهتر میشد اما حالا از همین هم محروم هستم. از طرفی چون به بیماریهای دیابت و فشار خون مبتلا هستم پزشک میگوید سیستم ایمنی ضعیفی دارم. من هم از ترس این که مبادا کرونا بگیرم به مرکز تزریق واکسن مراجعه نکردم.
آقای تقیپور ادامه میدهد: خدا به برادرزادهام خیر دهد. نام من و همسرم را در سایت نوشت و مسئولان تزریق واکسن برای واکسیناسیون به خانه ما آمدند. خیلی خوشحالم انگار جان دوباره گرفتهام. پسرم میگوید اگر دوز دوم را هم تزریق کنیم ایمنی ما بیشتر میشود و دیگر برادرزادهام میتواند بیشتر پیش ما بیاید. خودش هم حتماً یک سفر میآید تا دیدارهایمان تازه شود.
خانم صدوقی اما فرزندی دارد که فلج مغزی است. سالهای جوانی اش را برای نگهداری از فرزندش صرف کرده است و حالا در کهنسالی برای نگهداری از جگرگوشهاش از اقوام و دوستان کمک میگیرد. البته با شیوع کرونا برای حفاظت از سلامتی فرزندش مجبور شده در قرنطینه بماند و اقوام و آشنایان کمتر به کمک او میآیند.
او میگوید: همه میترسند ناقل باشند. شنیدم فرد ناقل متوجه نمیشود که بیمار است و براحتی بقیه را آلوده میکند. ماندهام دست تنها و از انجام برخی امور مانند حمامبردن فرزندم و تکاندادن او عاجز شدهام. مدام نگرانم که مبادا زخم بستر بگیرد. از روزی که اعلام کردند در خانه واکسن میزنند هر لحظه دعایشان میکنم. با تزریق واکسن دیگر میتوانم از کمک آشنایان استفاده کنم. دعای خیر من بدرقه راه مسئولانی است که جانشان را کف دست میگیرند و برای سلامتی مردم به آنها واکسن میزنند.
ظرفیتهای طرح سردار شهید سلیمانی بسیار راهگشاست
مصطفی سراج، مدیر کل سابق مراکز مراقبتی سازمان بهزیستی کشور، درباره واکسیناسیون افراد ناتوان و بسترگرا در منزل میگوید: حدود ۵۱۷ هزار معلول شدید و خیلی شدید تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند. این افراد در زمره افراد با سیستم ایمنی بسیار ضعیف محسوب میشوند که اغلب دچار مشکلات عدیدهای هستند. به همین دلیل با وجود هماهنگیهای صورتگرفته با ادارات کل در استانهای مختلف برای فراهمآوردن امکان ایاب و ذهاب این افراد به مراکز تزریق که خوشبختانه دیگر مانند روزهای نخستین شلوغ و متراکم نیست اقدام کردیم. اما با وجود تمهیدات صورتگرفته باز هم تعداد زیادی از آنها به دلایل مختلف از مراجعه به مراکز واکسیناسیون امتناع کردند.
او میافزاید: مشخصات این افراد در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته و مناطق و دانشگاههای علوم پزشکی مشخص شده است. خوشبختانه با تمهیدات وزارت بهداشت امکان مراجعه به منزل برای این افراد فراهم شده و آنها باید از طریق سایت ثبت نام کنند تا مسئولان مربوطه برای تزریق به محل زندگی آنها مراجعه کنند.
سراج تأکید میکند: در حال حاضر اطلاعاتی که در خصوص واکسیناسیون در منزل وجود دارد بیشتر مربوط به مراکز بهداشت است. به این معنا که مسئولان مراکز بهداشتی مانند مرکز بهداشت جنوب تهران با استخراج اطلاعات متقاضیان از سایت وزارت بهداشت در زمانبندی مقرر و با همکاری شهرداری به منزل آنها مراجعه و به فرد یا افراد متقاضی واجد شرایط واکسن تزریق میکنند.
او در ادامه عنوان میکند: البته در برخی از شهرها هم با همکاری اورژانس این امر انجام گرفته و میگیرد. برای مثال در شهرستانهایی مثل دشت آزادگان، اهواز، رشت و گراش واکسیناسیون با همکاری اورژانس صورت میگیرد.
این مدیر کل بهزیستی به نقش کلیدی بسیج و طرح شهید سردار سلیمانی اشاره میکند و میگوید: در بسیاری از شهرستانها نظیر شهرستان کاشمر و چگنی واکسیناسیون با همکاری بسیج صورت گرفته است اما نکته مهم و قابل توجه این است که میتوان در اجرای طرح خانهبهخانه و واکسیناسیون در منزل که وزیر بهداشت بر آن تأکید داشتند از ظرفیت طرح شهید سلیمانی استفاده کرد. البته شهرداری تهران هم ظرفیت بسیار خوبی در این زمینه دارد و با سازماندهی از طریق وزارت بهداشت میتوان از ظرفیتهای این سازمان در موضوع واکسیناسیون در منزل بهره برد.
یکی از مسئولان مرکز بهداشت جنوب تهران نیز در خصوص اجراییشدن طرح واکسیناسیون در منزل توسط این مرکز میگوید: از آنجا که همه افراد جامعه باید واکسن دریافت کنند تا بتوانیم این بیماری را در سطح کشور کنترل کنیم واردات واکسن به طور گسترده صورت گرفته و فراخوان انجام واکسیناسیون انجام شده است اما در این میان گروهی مانند معلولین، جانبازان و برخی سالمندان که توان حرکتی ندارند یا دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند امکان حضور در مراکز تجمیعی واکسیناسیون را ندارند.
او میافزاید: برای تزریق واکسن به افرادی که امکان مراجعه حضوری به مراکز تجمیعی را نداشتند، در راستای وظایف قانونی و مسئولیت اجتماعی با همکاری ستاد بحران شهرداری منطقه ۱۰ به منازل افرادی که مشخصات آنها در سایت به عنوان متقاضی دریافت واکسن در منزل ثبت شده بود، مراجعه کرده و واکسیناسیون در منزل را انجام میدهیم. خوشبختانه آمار نشان میدهد واجدین شرایط از این طرح بخوبی استقبال کردهاند.»