این صحبت های عزت الله ضرغامی رئیس اسبق صداوسیما با طیف گسترده ای از واکنشها مواجه شد و موجب نگرانی هایی در بین کاربران شبکه های اجتماعی و همچنین فعالان میراث فرهنگی و محیط زیست شد.
از یک سو فعالان میراث فرهنگی معتقدند این سخنان ضرغامی، به منزله چراغ سبز برای اعطای مجوز حفر چاه و در نتیجه افزایش خطر ویرانی مجموعه میراث جهانی پاسارگاد است و از سوی دیگر محمد درویش کارشناس محیط زیست نیز با اشاره به تراز منفی آبخوان در استان فارس که منفی هفتصدمیلیون مترمکعب در سال است، می گوید: استان فارس رکورد فرونشست زمین را نه تنها در ایران که در کره زمین با 54 سانتیمتر در سال (140 برابر شرایط بحرانی در جهان) در اختیار خود دارد و از این منظر، بدترین استان کشور است.
همچنین رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز نیز هشدار داد که صدور مجوز حفر چاههای بیشتر در شهرستان پاسارگاد می تواند در عرض 5 تا 10 سال سبب پایین آمدن آب در منطقه پاسارگاد و ویرانی آثار باستانی این شهرستان شود.
از سوی دیگر معاون عمرانی استاندار فارس با تاکید بر اینکه در مناطق ممنوعه هیچ گونه مجوزی مبنی بر حفر چاه صادر نمی شود، صحبت های وزیر جدید گردشگری را «حرفهای کلی» عنوان و تاکید کرد که دست بر قضا، پاسارگاد جزو مناطق کم آب به شمار می رود و صدور مجوز برای حفر چاه در این منطقه اصولا ممنوع است.
فکری بهحال رونق گردشگری پاسارگاد کنید
در همین رابطه رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز در گفت و گو با ایلنا با بیان اینکه ارزش آثار باستانی مانند پاسارگاد آن قدر ارزشمند است که در کنارش ریسک کنیم و به عملیاتی مانند حفاری چاه بپردازیم می گوید: قطعا اتخاذ تصمیماتی مانند حفر چاه در اطراف حریم پاسارگاد و قبر کورش موضوعی نیست که یک وزیر به تنهایی در رابطه با آن تصمیمگیری کند.
سید جعفر ناظمالسادات با اشاره به اینکه قطعا اهداف حفر چاه در اطراف محوطه پاسارگاد از موضوعات مهمی است که باید به آن پرداخت میافزاید: ذکر این نکته ضروری است که کشاورزی با موضوع گردشگری قابل قیاس نیست و فعالیت کشاورزی نمی تواند جایگزینی برای گردشگری باشد بنابراین بهتر است به جای حفر چاه چارهای برای رونق گردشگری منطقه اندیشیده شود.
وی با اشاره به اینکه قطعا کشورهایی که از آثار های باستانی مانند پاسارگاد بهره مندند از این طریق تمام کشورشان را مدیریت می کنند بیان می کند: با توجه به اینکه پاسارگاد از دید ادیان مختلف ابراهیمی یک مکان بسیار ارزشمندی است قطعا اقتصاد استان فارس را می تواند از طریق توجه به گردشگری پاسارگاد رونق داد.
رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز در ادامه با بیان اینکه فراهم کردن شرایط برای منطقه پاسارگاد و تبلیغات در این حوزه می تواند اقتصاد فارس را از کشور و دولت بینیاز کند ادامه میدهد: قطعا توجه به گردشگری منطقه پاسارگاد میتواند بخشی از هزینه های دولت را تامین کند.
حفر چاه در اطراف پاسارگاد باعث نابودی آثار تمدن می شود
ناظم السادات بیان می کند: هرچند که آب منطقه پاسارگاد می تواند تا 5 الی 10 سال آینده پاسخگوی کشاورزی منطقه پاسارگاد باشد اما پایین آمدن آب در این منطقه در سال های آینده باعث ویرانی آثار باستانی خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه قطعا وزیر گردشگری می تواند با تبلیغات مناسب بر روی پاسارگاد اقتصاد فارس را از دولت جدا کند ادامه می دهد: قطعا عملیاتی شدن این مهم سبب می شود که اقتصاد مردم پاسارگاد هم رونق پیدا کند.
رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه قطعا حفر چاه در اطراف پاسارگاد باعث ایجاد فروچاله خواهد شد می گوید: قطعا حفر چاه در اطراف پاسارگاد باعث نابودی آثار تمدن می شود.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه فروچاله در شهر اصفهان باعث شده تا بعضی از مناطق باستانی این منطقه پایین بیاید می گوید: زدن لوله های عمیق برای حفر چاه در شهرستان ارسنجان نزدیکی پاسارگاد باعث شده تا چاههای این منطقه ریزش کند و در نهایت باعث از بین رفتن مناطق می شود.
رئیس مرکز پژوهشهای علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه حفر چاه و کشاورزی زیاد در اطراف مناطق باستانی توجیه پذیر نیست می گوید: کم کاری در حوزه گردشگری باعث شده تا در این حوزه با مشکل مواجه شویم و این در حالی است که بخش اعظم اقتصاد کشور هایی مانند اسپانیا و ترکیه بر پایه گردشگری است.
صدور مجوز حفر چاه ممنوع است
از سوی دیگر رضایی معاون عمرانی استاندار فارس هم در ادامه با بیان اینکه قطعا در مناطق ممنوعه هیچ گونه مجوزی مبنی بر حفر چاه صادر نمی شود می گوید: صحبت آقای وزیر در رابطه با کشاورزی اطراف پاسارگاد کلی بوده و هیچ توضیحی در رابطه با صدور یا عدم صدور مجوز حفر چاه بیان نکردند.
محمود رضایی با اشاره به اینکه آقای وزیر در رابطه با حفر چاه در حریم آثار باستانی توضیحاتی ارائه کرده اند، می افزاید: قطعا امکان صدور مجوز برای نقاطی که در اطراف حریم هستند وجود ندارد.
وی با بیان اینکه حفر چاه در حریم آثار باستانی ممنوع است، می گوید: تنها در صورتی که حریم ها اصلاح شود می توان در این نقاط چاه حفر کرد.
معاون عمرانی استاندار فارس با اشاره به اینکه قطعا اصلاح مسیر حریم ها نیازمند طی کردن فرآیندهای قانونی است بیان می کند: متاسفانه منطقه پاسارگاد جزو مناطق کم آب به شمار می رود و مجوز برای حفر چاه در این منطقه ممنوع است.
چاه های زیادی در حریم پاسارگاد کف شکنی شده اند
مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با بیان اینکه حفر چاه اساسا موضوعی است که به مجوز اداره جهاد کشاورزی بستگی دارد می گوید: طبق ضوابط میراث فرهنگی، حفر چاه حتی در عرصه اثر میراث جهانی پاسارگاد ممنوع اعلام نشده بلکه به اخذ مجوز موکول شده است.
افشین ابراهیمی می افزاید: هم اکنون در عرصه و حرایم مجموعه میراث جهانی پاسارگاد چاههای قدیمی زیادی وجود دارد که تعدادی از آنها با مجوز جهاد کشاورزی برای افزایش عمق کف شکنی شده اند.
مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد ادامه می دهد: حداقل در حریم اثر ثبت جهانی پاسارگاد هیچ شواهدی مبنی بر وجود فرو چاله بر اثر برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی مشاهده و یا گزارش نشده است.
ابراهیمی می گوید: در عرصه و حرایم مجموعه میراث جهانی پاسارگاد چاههای قدیمی زیادی وجود دارد که تعدادی از آنها با مجوز جهاد کشاورزی و مراجع ذیصلاح برای افزایش عمق کف شکنی شده اند.
مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد بیان می کند: جدا از اینکه در حرایم سه گانه محدودیتی برای فعالیتهای کشاورزی دیده نشده، حتی در عرصه اثر، کشت سطحی در اراضی مزروعی دارای مالکیت خصوصی بلامانع اعلام شده است.
وی می گوید: کارشناسان پایگاه اخیرا روی طرحی کار می کنند که به رواج بیشتر کشت گلخانهای کمک کند.
ابراهیمی خاطر نشان می کند: پایگاه میراث جهانی پاسارگاد از بدو شکل گیری به طور مستقیم زمینه اشتغال بسیاری از اهالی را فراهم کرده است و در حال حاضر نیز از جمع ۶۰ نفری پرسنل پایگاه، غالب کارشناسان و تقریبا تمام نیروهای فنی، کارگاهی و خدماتی از اهالی همین منطقه هستند.