امیرعبداللهیان: نمی‌خواهیم از نقطه مذاکرات وین وارد مذاکره شویم/ باید طالبان را بپذیریم

حسین امیرعبداللهیان در نشست خبری خود بعد از نشست تهران درباره افغانستان گفت: نفس برگزاری نشست همسایگان افغانستان با حضور فیزیکی چهار وزیر و دو وزیر به طور مجازی پیام دارد. هدف پیدا کردن راه حل سیاسی است و تاکید داشتیم که باید دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام تشکیل شود و اینکه همه کشورهای همسایه برای رسیدن به دولت و حکومت فراگیر و همه طرف ها را تشویق کنند.

وی افزود: ما نگرانی های مشترک از رعایت حقوق بشر، وضعیت زنان، گسترش تروریسم و داعش، تشدید فقر و امنیت مرزها و موج آوارگان داریم. همه باید کمک کنیم که دیگر اقوام توسط هیات حاکمه سهیم شوند تا همه با هم از این مرحله سخت عبور کنند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شما گفتید طالبان باید برای حفظ امنیت مردم و مرزها تضمین دهد، گفت: ما با همه طرف های افغان در تماس هستیم و در سطح امنیتی با هیات حاکمه تماس داریم و سفیر ایران بنا به دعوتی که از او کردند با سرپرست هیات حاکمه سرپرستی افغانستان دیدار کرده است. نگرانی هایمان درباره امنیت مرزها و امنیت ملی مان را بیان کردیم و آنها را توجه دادیم که اقدامات تروریستی نباید باعث به مخاطره افتادن امنیت همسایگان شود.
امیرعبداللهیان در ادامه گفت: فرمت نشست مسکو با حضور کشورهای ویژه در منطقه هفته گذشته انجام شد و از ایران نماینده ویژه ایران در امور افغانستان و مدیرکل وزارت خارجه حضور داشتند. ما از هر فرمتی که به برطرف شدن نگرانی‌های امنیتی در منطقه منجر شود استقبال می کنیم. آقای لاوروف هم امروز صحبت کردند در نشست تهران و ما فکر می کنیم فرمت های منطقه ای باید به دور از دخالت کشورهای بیگانه بین المللی تقویت شود و از آن استقبال می کنیم. ایران همه اقوام و طرف ها را برای مشارکت در تشکیل دولت فراگیر دعوت می کند.

وزیر امور خارجه درباره استمرار کمک های ایران به افغانستان گفت: نگاه ما کمک به مردم افغانستان است. ما تمام گذرگاه های مرزی را باز نگه داشتیم که کمک ها تبادل شود تا مردم دچار کمبود مواد غذایی و نیازهای بهداشتی نشوند. در بخش امنیت مشورت های لازم را در مبارزه با تروریسم و داعش داشته و خواهیم داشت.

امیرعبداللهیان درباره ورود یا دعوت از کشورهای دیگر یا گروه های مختلف افغان به نشست تهران یا دورهای آتی گفت: ما در جلسه بسته این مساله را بحث کردیم، برای عضویت ناظر نماینده اتحادیه اروپا در فرمت اجلاس همسایگان اتفاق نطر در جلسه وجود نداشت و برای عضویت هیات حاکمه سرپرستی طالبان منوط بر اینکه همه نمایندگان اقوام اصلی در قالب این فرمت مورد توجه باشند و در نشست بعدی حضور پیدا کنند اجماع اولیه ایجاد شد اما بررسی بیشتر به نشست کارشناسان ارشد و قبل از نشست سوم موکول شد اما اصل ایده که نمایندگان افغانستان در نشست همسایگان باید حضور یابند مورد اجماع بود.
وی در ادامه درباره دریافت کمک های بین المللی برای کمک به مردم افغانستان به ویژه در حوزه بهداشت و آموزش گفت: این مساله جدی بود که بحث شد. در افغانستان وارد فصل سرما می شویم. این کشور وضعیت اقتصادی آشفته ای دارد و ثبات و امنیت را مورد تهدید قرار می دهد و جوانان و مردمی که غم نان دارند ممکن است به سمت گروه های تروریستی بروند، از این رو تاکید شد که همه بسیج شوند هم کشورهای منطقه و هم سازمان های بین الملی برای ارسال کمک های انسان‌دوستانه به افغانستان تلاش داشته باشند و اگر این شرایط کنترل و مدیریت نشود آوارگان جدیدی را در آستانه فصل سرما راهی کشورهای همسایه می کند.

وی خاطرنشان کرد: ما آمریکا را مسئول آلام و درد و رنج مردم افغانستان می دانیم. ما از ایده دولت فراگیر حمایت می کنیم و برای تقویت بنیه اقتصادی آن ها تمام امکانات مرزی و تجاری را فعال نگه داشتیم و برای تقویت امنیت مسیر گفت‌وگو با همه دیدگاه های افغان را ادامه می دهیم اما باید بپذیریم طالبان هیات حاکمه سرپرستی در این کشور است و در کل سعی داریم آنها را به سمت تشکیل دولت فراگیر تشویق کنیم.

وی در پاسخ برای اینکه برای جلوگیری از تکرار حوادث قندوز و قندهار چه کردید؟ گفت: ما درباره تامین امنیت همه مردم افغانستان از جمله شیعیان، هیات حاکمه سرپرستی طالبان را مخاطب قرار دادیم و پیشنهاداتی برای جلوگیری از تکرار این اتفاقات مطرح کردیم.

وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: نفس برگزاری این اجلاس و مواضع کشورها در ارسال این پیام که توجه ویژه به وضعیت مردم و آینده سیاسی مردم افغانستان داریم خوب بود و تا حدودی موفق شدیم این پیام را از تهران منتقل کنیم و این مهم بود. همچنین مهم بود اختلاف نگاه به وضعیت افغانستان را در بین کشورهای همسایه کم کنیم و مسیر درستی را در راستای منافع افغانستان و کشورهای همسایه از جمله ایران پیش ببریم. ارزیابی همکاران من این است که فکر می کردند در مقدمات اختلافات بمانیم اما خیلی نتایج بهتر بود.

امیرعبداللهیان درباره سفر رافائل گروسی و درخواست دیدارش با وی گفت: ما قصد نداریم رفت و آمدهای ایشان را هیجانی کنیم و به مسائلی که بین ایران و آژانس است گره بزنیم. ما توافقاتی داریم که بین دو طرف شکل می گیرد و تاریخ های سفر مقامات ایران و آزانس در چارچوب خودش نهایی می شود. اما اصل سفر قطعی است اما بیان تاریخ آن فکر نمی کنم چندان ضرورت داشته باشد.

وی در پاسخ به سوالی دیگر درباره اینکه هدف ایران از مذاکرات با طرف اروپایی چیست و نقشه راه ایران چیست؟ اظهار کرد: گفت‌وگو هایی بین معاون سیاسی وزارت خارجه و انریکه مورا شروع شد و امروز آقای باقری برای ادامه گفتگوها در بروکسل است. دیدار ما درباره این است که زمانی که وارد مذاکره جدی با ۱+۴ می شویم چگونه مذاکره کنیم و در مسائل تمرکز کنیم که همه طرف ها در کوتاه ترین زمان به تعهداتشان برگردند. بازگشت آنها به برجام آورده مهمی برای ما نیست. اینکه چگونه همه طرف ها به تعهداتشان برمی گردند نشان می دهد که تحریم ها ذیل برجام درباره ایران به طور کامل برداشته می شود. ما نمی‌خواهیم از نقطه بن بست مذاکرات وین وارد مذاکره وین شویم. البته فرمت مذاکرات وین را قبول داریم و به زودی پس از ارزیابی گفتگوی های امروز در بروکسل درباره اینکه در چه تاریخی وارد مذاکرات شویم تصمیم می گیریم اما این زمان دیر نخواهد بود.

وی درباره اظهارات علی اف که گفته است ایران باید رفتارش را تغییر دهد ما روابط خاصی با اسرائیل نداریم؟ گفت: اینکه مقامی در آذربایجان گفته ارتباطی با رژیم جعلی اسرائیل ندارد خبر خوبی است. اما در چارچوب تنش های رسانه ای که عمدتا از طرف مقامات آذربایجان بیان شد ما تماس های مستمری را با مقامات آذربایجان دانیم فکر می کنم الان از تنش رسانه ای عبور کردیم و رانندگان ترانزیت ما که دستگیر شده بودند آزاد شدند و در مسیر درست همکاری ها هستیم.

وی ادامه داد: نگاه دولت سیزدهم به همسایگان جدی است و در چارچوب همین همکاری با آذربایجان هم پیش می رویم و امیدوارم آنقدر سریع پیش رویم که در نشست ماه آینده سران اکو در عشق آباد زمینه دیدار روسای دو کشور هم فراهم شود.

وی درباره تاریخ شروع مذاکرات وین و اینکه مذاکرات قرار است از کجا شروع شود؟ گفت: ما بعد از اینکه ارزیابی خود را با آقای باقری امشب داشتیم، تصمیم می گیریم که در بروکسل زمان مذاکرات وین را اعلام کنیم یا این مساله نیازمند بررسی بیشتر در تهران است. فرمت اصلی که برای ما است گفتگو با ۱+۴ است و آن را دنبال می کنیم. اما موضوعات حاشیه ای که فرمت ۱+۴ داشته است به طرف مقابل برمی گردد که به طور غیرمستقیم بازگشتش به برجام و انجام تعهداتش را دنبال کند.

وزیر امور خارجه کشورمان درباره پیش بینی هر نوع توافق و بازگشت به تعهدات گفت: آن بخشی که به آمریکا مربوط است اینکه آقای بایدن باید نشان دهد اراده جدی دارد. ما خیلی مشتاق بازگشت به برجام به صرف بازگشت نیستیم. مهم است که نتیجه این بازگشت در راستای لغو تحریم ها و به نفع ایران است یا به ایجاد محدودیت های جدید منجر نشود. فرض را گذاشتیم که بایدن حسن نیت دارد حداقل به نشانه کوچکی ۱۰ میلیارد دلار از دارایی های ایران را آزاد کنند آن هم در شرایط کرونا. شخصا معتقدم اگر اراده جدی بایدن دارد باید آن را نشان دهد تا بتوانیم باور کنیم آنها جدی هستند در لغو تحریم ها. هر چند میز مذاکره و هنر دیپلماسی طرف ایرانی و سایر طرف ها تعیین کننده است. ما در ایران جدی هستیم. اگر همه طرف ها به تعهداتشان کامل برگردند ما هم کامل برمی گردیم اما برای ما نتیجه مهمتر از حرف های زیبا زدن است.

وی در پاسخ به سوالی دیگر درباره وضعیت معیشتی مردم افغانستان و موج مهاجرت افغان ها به ایران گفت : ما معتقدیم اموال و دارایی های مردم افغانستان باید آزاد شود. سه ماه است که کارمندان حقوق نگرفتند و این می تواند سطحی از آشوب را در افغانستان ایجاد کند. ما معتقدیم که باید این دارایی ها به نحوی که در اختیار همه مردم در سراسر افغانستان قرار گیرد آزاد شوند.

امیرعبداللهیان درباره خبرهایی مبنی بر اینکه سه کشور اروپایی قصد دیدار با باقری در بروکسل را داشتند و ایران نپذیرفته است؟ گفت: سه کشور اروپایی روش ناپسندی از نظر ما دارند اینکه به جای اینکه در ظرفیت ملی خودشان بخواهند با ما دیدار کنند درخواست دیدار مشترک دارند. البته بخش ناپسندیده تر این است که یک بیانیه مشترک می دهند و یک طرفه حرف های خود را می گویند و می گویند به ایران دمارش دادیم. ما چه در تهران چه بروکسل از هر گونه گفت‌وگوی دوجانبه با این کشورها استقبال می کنیم اما گفت‌وگو با سه کشور در چارچوب ۱+۴ و در کنار نمایندگان روسیه و چین مورد نظر است و این فرمتی معقول است.