چرا بورس رشد نمی‌کند؟ ریزش شاخص تا چه زمانی ادامه دارد؟

سعید جعفری در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه بازار سرمایه با ابهامات زیادی مواجه است، اظهار کرد: مشکل اساسی که بازار با آن مواجه است، نرخ بالای سود بهره بدون ریسک یا همان نرخ اوراق است. نرخ بهره بین بانکی نسبت به تابستان سال جاری که شرایط بازار خوب شده بود حداقل دو درصد افزایش یافته است. این عامل مهمی است. رفتار دولت که درحال انتشار اوراق و اجرای سیاست های انقباضی و جمع آوری نقدینگی است باعث شده در بازار سرمایه شاهد حضور پول های پارک شده نباشیم.

وی ادامه داد: همچنان هم با ابهام آینده مذاکرات مواجه هستیم و چشم انداز تورم شدید مانند دوره های قبل وجود ندارد. به همین دلیل فعالین بازار نمی دانند نرخ ارز که عامل مهمی در وضعیت سودآوری شرکت ها است را چند در نظر بگیرند. از سوی دیگر نگرانی درمورد اینکه دولت بخواهد در بودجه سال آینده چه تصمیمی برای حامل های انرژی بگیرد وجود دارد و این نگرانی باعث شده است شرکت های انرژی بر علی رغم اینکه ارزنده هستند مورد توجه نباشند.

این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به وضعیت بازارهای جهانی گفت: در آخر هفته قبل قیمت برخی کالاها از جمله ذغال سنگ و متانول در بازار جهانی افت کرده است. قرار گرفتن این اتفاقات در کنار هم باعث شده است که فشار فروش در بازار زیاد باشد و از طرف دیگر هم تقاضایی وجود نداشته باشد.

جعفری درمورد آینده بازار سرمایه در کوتاه مدت توضیح داد: برآورد من این است که فشار فروش با این شدت، نهایتا تا نیمه آبان وجود داشته باشد و هرچه به سمت اواخر آبان می‌رویم شرایط بازار بهتر شود و به مرور شاهد رشد در بازار در آذر و دی خواهیم بود. قیمت ها در بازار این روزها برای افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار سهام را دارند جذاب است. این اتفاق و این قیمت ها شاید هرچند سال یک بار اتفاق افتد.

وی ادامه داد: البته باید به این نکته توجه کرد که اتفاقی که سال گذشته برای بازار سرمایه افتاد اعتماد مردم را از بین برد. تبلیغات زیادی از سوی مسئولان برای سرمایه گذاری در این بازار صورت گرفت اما بازار از مرداد رها شد.

به اعتقاد او، بازگشت قیمت ها به سطوح تابستان سال قبل دور از دسترس است، زیرا اعتماد از بین رفته و با وعده و وعید، بسیاری از مردم اعتماد نمی‌کنند. اعتماد زمانی که از بین می‌رود که در بورس کالا قیمت ها بسیار پایین تر از قیمت آزاد است و درواقع قیمت گذاری دستوری در حوزه های مختلف اعمال می شود.

چرا بورس رشد نمی‌کند؟

محمد آرام بنیار، کارشناس بازار سرمایه نیز درباره علت افت شاخص بورس در اولین روز معاملاتی گفت: علت اصلی که در هفته‌های گذشته باعث افت شاخص شده است انتخاب نشدن مدیران شرکت‌های بزرگ است. با وجود کلیه اخبار مثبت در حوزه بنیادی بازار و درآمد خوب شرکت‌ها اما روند بازار سهام همچنان منفی است.بنابراین تنها علتی که برای پایین بودن حجم معاملات می‌توان در نظر گرفت عدم تایید مدیران بورسی به خصوص مدیران بانک‌ها است.

وی ادامه داد: ناشرین بورسی که صندوق‌های بازارگردان دارند یا مدیرانی که نسبت به قیمت سهام خود حساس بودند چون هنوز مدیریت آن‌ها تعیین تکلیف نشده است نسبت به روند سهام خود بی‌تفاوت شده‌اند. دلایلی مثل دلار و مذاکرات برجام قبلا در بازار اثرگذاری خود تثبیت کردند و در حال حاضر بیشترین اثر را در بازار عملیاتی نشدن انتخاب مدیران بورسی است. آرام بنیار درباره وضعیت بازار فردا گفت: مقطعی ممکن است روند بازار درست شود اما تحرکات مثبت و متعادل در بازار به وجود نمی‌آید.

به گزارش تجارت نیوز؛ سهامداران و تحلیلگران جملگی از ارزندگی بورس، نسبت‌های پایین قیمت به درآمد شرکت‌ها و پشتوانه بنیادی سهام سخن می‌گویند و نسبت به آینده بازار اظهار امیدواری می‌کنند؛ اما برخلاف انتظارات هر روز شاهد خروج سرمایه‌های حقیقی از گردونه معاملات سهام و افت بیشتر قیمت‌ها هستیم. دلیل بروز چنین اتفاقی را اما شاید تنها در اقتصاد رفتاری بتوان جست‌وجو کرد. فارغ از متغیرهای اثرگذار و میزان واکنش بورس‌بازان به آنها، آنچه مشخص است اینکه چسبندگی رفتاری فعالان بورسی و ترس از زیان بیشتر مانع جدی چرخش مسیر بازار سهام است.

بازار سهام در اولین روز از هفته دوم آبان‌ماه عملکردی ضعیف از خود به نمایش گذاشت. در این روز افت ۳۱/ ۱درصدی شاخص بورس و بیشتر فرو رفتن آن در کانال یک میلیون و ۳۰۰‌هزار واحدی دقیقا خلاف‌انتظار معامله‌‌‌‌گران و حتی تحلیلگران بورسی بود. همه اعم از سهامداران و تحلیلگران از ارزندگی بازار و نسبت‌‌‌‌های پایین قیمت به درآمد شرکت‌ها سخن می‌گویند و نسبت به آینده بازار اظهار امیدواری می‌کنند، اما برخلاف انتظارات هر روز شاهد خروج سرمایه‌های حقیقی از گردونه معاملات سهام و افت بیشتر قیمت‌ها هستیم.

دلیل بروز چنین اتفاقی چیست؟ به‌نظر می‌رسد نامشخص بودن مسیر تحولات سیاسی و اقتصادی بیشترین نقش را در رفتار این روزهای بورس‌‌‌‌بازان دارد. برخی نسبت به آینده برجام خوش‌‌‌‌بین بوده و آن را عامل کاهش نرخ دلار می‌‌‌‌دانند و برخی دیگر آینده‌‌‌‌ مثبتی برای مذاکرات هسته‌‌‌‌ای متصور نیستند، اما هر دو گروه یک واکنش یکسان نشان می‌دهند. یا در نقش فروشنده ظاهر شده یا از معامله سهام دست کشیده و در انتظار یک فرصت مناسب نشسته‌‌‌‌اند. موضوعی که خود را در مقادیر نازل حجم و ارزش دادوستدهای روزانه نشان می‌دهد. در این میان بیش‌‌‌‌واکنشی به مولفه‌های مختلف از دلار آزاد تا بهره بین‌‌‌‌بانکی و اوراق فروشی دولت نیز هیزم آتش هیجانات بورس‌‌‌‌بازان است.

به هر روی آنچه مشخص است چسبندگی رفتاری فعالان بورسی و ترس از زیان بیشتر مانع جدی چرخش مسیر بازار سهام است؛ به‌عبارتی حال و روز این روزهای بورسی تهران دقیقا این نقل‌قول معروف وارن بافت، سرمایه‌‌‌‌گذار افسانه‌‌‌‌ای است: «مهم نیست که یک سهم چقدر ارزان است، مهم این است که تا چه زمان ارزان می‌‌‌‌ماند!»

شاید با همین استدلال بود که در روز شنبه ۶۸۱میلیارد تومان دیگر از پول سرمایه‌گذاران حقیقی از بازار خارج شد تا به این ترتیب خالص خرید حقیقی در بورس نسبت به میانگین ۳۰ روز معاملاتی اخیر بیش از دو‌برابر رشد کند. تمامی این تحولات نشان از آن دارد که با پیچیده‌تر شدن مذاکرات احیای برجام به‌نحوی‌که بتواند ریسک انتظاری را در اقتصاد کاهش دهد، ممکن است شاهد افزایش عرضه در بازار سهام باشیم.