نامه شهریاری به رهبری درباره‌ موج مهاجرت پزشکان

متن نامه حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به رهبری به شرح ذیل است:

"حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (دام مجده)

با ابلاغ سلام و تحیات

احتراما همانگونه که استحضار دارید و بر همگان مبرهن است یکی از پرافتخارترین دستاورد‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ارتقا شاخص‌های سلامت در تمامی ابعاد و جهات سلامتی است که با توسعه زیرساخت‌های اسلامی همچون دانشگاه‌های علوم پزشکی و شبکه بهداشت و درمان کشور تحقق یافت و امید به زندگی مردم عزیز کشورمان از ۵۱.۵ سال در سال ۱۳۵۷ به ۷۶.۶۸ سال در سال ۱۳۹۹ رسید.

در شرایط کنونی که به یمن برکات انقلاب اسلامی بیش از ۱۷ هزار خانه بهداشت، ۵ هزار مرکز خدمات جامع سلامت، ۳ هزار پایگاه اورژانس، ۱۵۵ هزار تخت بیمارستانی و بالغ بر ۱۴۸ هزار پزشک عمومی و متخصص در اختیار نظام سلامت کشور قرار دارد و بخش‌های تخصصی و فوق تخصصی بسیاری در اقصی نقاط کشور به ارائه خدمت مشغولند، شاهد کاهش بیش از ۱۰ برابری میزان مرگ و میر مادران باردار و کودکان زیر ۵ سال، دسترسی بیش از ۹۰ درصد مردم به آب بهداشتی، کاهش اعزام بیماران به کمتر از ۵ مورد در سال، انجام بیش از ۶۰ هزار مورد پیوند مغز استخوان، کلیه، کبد، ریه، قلب، قرنیه، پوست، پانکراس، روده و مفصل هستیم که نشان از عزم ملی برای ریشه کنی بیماری از جامعه ایرانی است که به دست کارشناسان خدوم بخش سلامت کشور رقم خورده است.

اما آنچه سبب تصدیع حاضر گردید، وقوع پدیده‌ای است که در چند سال اخیر به طور نگران کننده‌ای نظام سلامت کشور را مورد تهدید جدی قرار داده است و آن تهدید روند کاهشی تعداد نیرو‌های کادر تخصصی درمان در ساختار سلامت کشور است. متاسفانه در سال‌های اخیر تمایل به ادامه تحصیل در مقطع دستیاری تخصصی و فوق تخصصی در رشته‌های مختلف پزشکی با کاهش قابل توجه روبرو شده و این کاهش اقبال پزشکان عمومی برای تصاحب صندلی‌های رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی به شدت پر کمیت، کیفیت، سرعت و دقت خدمات بهداشتی درمانی و تداوم و توسعه آن تاثیری سویی گذاشته و خواهد گذاشت به طوریکه از سال ۱۳۹۶ زنگ خطر این حادثه با خالی ماندن صندلی‌های تخصص در برخی از رشته‌های مادر همچون بیهوشی، طب اورژانس، جراحی عمومی، داخلی، اطفال، عفونی، جراحی قلب، جراحی اطفال، فوق تخصصی کلیه، خون و سرطان با سرعت بسیار نگران کننده‌ای به صدا درآمده است.

موضوع نگران کننده دیگری که بر تسریع این روند می‌افزاید خروج پزشکان از کسوت عضویت هیات علمی به شرایط غیرهیات علمی است. این در حالی است که متاسفانه با افزایش درخواست مهاجرت به خارج از کشور نیز مواجه هستیم. تمامی این موارد سبب می‌شود تا حفظ همه دستاورد‌های خارق العاده بخش سلامت که زبانزد عام و خاص است، دچار مخاطره شده و به همه جهت اقبال ضعیف پزشکان عمومی به ادامه تحصیل در رشته‌های تخصصی، موضوع اعزام بیماران به خارج از کشور، جذب و بکارگیری پزشکان خارجی که به یمن سیاست‌های اصولی و مساعی خادمان سلامت، منتفی شده بود؛ با استمرار روند کنونی خدای ناکرده احیا و موجب اخلال در دسترسی مردم عزیزمان به خدمات تخصصی مورد نیاز سلامت، در اقصی نقاط کشور گردد و نظام سلامت را با چالش‌های مخاطره آمیزی مواجه نماید.

با بررسی دقیق میدانی این چالش بزرگ متوجه می‌شویم که برخی از اهم دلایل و عوامل کاهش استقبال پزشکان برای ادامه تحصیل در رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی عبارتند از ساختار، روش و فرایند نامناسب پذیرش، دستیار تخصصی – دریافتی بسیار پایین دستیاران – تعیین سقف و پلکان ناعادلانه برای پرداخت کارانه به پزشکان که مستقیم به کارکرد تخصصی و واقعی پزشک ارتباط دارد. میزان مالیات پرداختی ۳۵ درصدی توسط پزشکان شاغل در بخش دولتی در مقایسه با مالیات ۱۰ درصدی همان پزشکان در بخش خصوصی – تفاوت جزء حرفه‌ای تعرفه خدمات در بخش دولتی و خصوصی.

بدون شک بروز این عارضه عواقب جبران ناپذیری را در پی دارد که اهم آن‌ها عبارتند از خالی شدن مراکز بهداشتی – درمانی و بیمارستان‌های مناطق محروم از پزشکان متخصص – عدم استقبال پزشکان متخصص برای عضویت در کسوت هیات علمی – بروز مشکلات عدیده برای پزشکان در تامین مخارج زندگی عادی – ایجاد زمینه مهاجرت از داخل به خارج کشور، از مناطق محروم به مناطق برخوردار کشور، از بخش دولتی به بخش خصوصی و از بخش سلامت به سایر بخش‌های اقتصادی – خالی ماندن ظرفیت‌های بالقوه دانشگاه‌ها برای تربیت پزشک متخصص – کاهش خدمات در بخش دولتی و ارجاع بیماران به بخش خصوصی – از دست رفتن دستاورد‌های بزرگ خدمات بهداشتی و درمانی و به مخاطره افتادن جایگاه و منزلت نظام سلامت کشور در سطح بین‌الملل.

با توجه به مراتب فوق و حسب بحث و تبادل نظر با همکاران و صاحب نظران علوم اقتصادی، مدیریت و نظام سلامت راهکار‌هایی را برای مقابله با این پدیده خطرناک عرضه می‌دارم.

اصلاح ساختار پذیرش و نحوه آزمون دستیاری و همزمان اصلاح دریافتی دستیاران (حقوق و مزایا) معادل حداقل حقوق کارمند رسمی

حذف روش پرداخت پلکانی و تعیین سقف در مبلغ دریافتی کارانه پزشکان و جایگزینی آن با درصد پرداخت مبتنی بر عملکردی که تابع راهنما‌های بالینی، شیوه نامه‌های استاندارد برای معاینه، تشخیص، درمان ومراقبت بیماری است.

تبدیل مالیات پلکانی از ۳۵ درصد به ۱۰ درصد (برابری مالیات بخش خصوصی و دولتی) به شرط تمام وقت جغرافیایی

خرید خدمات پزشکان تمام وقت جغرافیایی در دانشگاه‌ها معادل ۲.۶کا و برای پزشکان مستقر در مناطق محروم با ۲ کا و محروم ویژه با ۴ کا به شرط تمام وقت جغرافیایی

پرداخت وام کم بهره به پزشکان و سایر کادر درمان، متناسب با ضریب منطقه و عملکرد پزشک از ۴ تا ۱۲ درصد.

با تقدیم احترام دکتر حسنعلی شهریاری رئیس کمیسیون