گزارش جنجالی مرکز پژوهش‌ها درباره بورس/ انتقاد تند نماینده مجلس

علی روحانی معاون دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس در نشست علنی امروز (سه شنبه ۱۸ آبان ماه) مجلس شورای اسلامی پس از استماع گزارش سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره وضعیت بازار بورس گفت: روند بازار سرمایه پس از رشد چهار پنج ماهه ابتدای سال ۹۹ وارد یک فضای نزولی و نوسانی تا به امروز شد و رشد سال گذشته نیز سازگار با متغییر‌های اقتصادی نبود. همچنین ریزش و نوسانات بازار نیز ناشی از بی تدبیری در مدیریت بازار بوده است.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم ارزیابی از روند بازار داشته باشیم، باید قبول کنیم رشدی که از ابتدای سال ۹۹ در بازار سرمایه وجود داشت، بالا بوده، ولی به لحاظ میزان تامین مالی، سهم افزایش سرمایه شرکت‌ها که عمدتاً از محل تجدید ارزیابی بوده و سهم دولت نیز مشخص است. برای ارزیابی عملکرد دولت باید به قانون بورس اوراق بهادار مراجعه کنیم.

معاون دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس، کارکرد‌های قانون بورس اوراق بهادار را حمایت از سرمایه گذاران، ساماندهی، حفظ و توسعه بازار و نظارت بر حُسن اجرای قانون برشمرد و تصریح کرد: این موارد باید مبنای سوال نمایندگان در حوزه‌های نظارتی قرار گیرد.

روحانی تصریح کرد: افزایش قیمت سهام شرکت‌ها منجر به افزایش شاخص کل می‌شود، اگر ثبات ارز داشته باشیم، شاخص کل صعودی خواهد بود، اگر خلق پول صورت گیرد، شاخص کل افزایش می‌یابد، از طرفی دیگر اگر بهبود شرایط سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران خرد را داشته باشیم نیز به بهبود شاخص کل کمک خواهد شد، همچنین اگر افزایش صادرات و تولید شرکت‌های بورسی را داشته باشیم، شاخص کل بازار مثبت خواهد شد و نهایتاً اگر قیمت گذاری‌ها رها شود، نیز به مثبت شدن بازار کمک می‌کند؛ اما همه متغییر‌های گفته شده لزوماً خوب نیستند.

وی با بیان اینکه برخی از موارد عنوان شده موجب تشدید فقر و بحران اقتصادی در کشور می‌شود، افزود: در میان موارد عنوان شده باید مواردی توجه کرد که علاوه بر بهبود اقتصاد کلان کشور به بورس نیز کمک کند.

معاون دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس اظهار داشت: چنانچه کسری بودجه در کشور کنترل شود و ما بتوانیم انضباط پولی در کشور ایجاد کنیم، این فاکتور می‌تواند مانع رشد سریع بازار شود.

روحانی یادآور شد: نمی‌توان انتظار داشت که هم قیمت ارز رو به کاهش باشد و هم شاخص کل بورس افزایش سریع داشته باشد، یا نمی‌توان انتظار داشت که هم نرخ تورم کاهش یابد و از سوی دیگر شاخص کل بورس رو به افزایش باشد، یا انتشار اوراق صورت گیرد و انتظار داشته باشیم که شاخص کل بورس رشد پایدار داشته باشد.

وی تاکید کرد: باید به این سوال پاسخ شفاف داد که آیا شاخص کل بورس معیار ارزیابی عملکرد اقتصادی دولت‌ها قرار خواهد گرفت، یا مسائلی از قبیل کاهش نرخ تورم، رشد اقتصادی، افزایش نرخ سرمایه گذاری و... معیار‌های ما خواهد بود. برخی از این متغیر‌ها در افزایش شاخص کل بورس نیز تاثیر صعودی دارند.

توضیحات زنگنه درباره گزارش مرکز پژوهش‌ها در خصوص وضعیت بازار بورس

نماینده تربت حیدریه در مجلس توضیحاتی را درباره عملکرد مرکز پژوهش‌ها در خصوص وضعیت بازار بورس ارائه کرد.

محسن زنگنه جلسه علنی امروز (سه شنبه ۱۸ آبان ماه) مجلس شورای اسلامی پس از قرائت گزارش وضعیت بورس توسط وزیر امور اقتصاد و دارایی در تذکر آیین‌نامه‌ای گفت: متأسفانه مرکز پژوهش‌های مجلس به عنوان زبان و مغز متفکر مجلس گزارشی را در صحن قرائت کرد که به طور کامل با جهت‌گیری و با اصول و مبانی اقتصاد اسلامی کاملا در تضاد است.

نماینده تربت حیدریه و مه ولات و زاوه در مجلس ادامه داد: در گزارش وقتی می‌خواهند به شاخص کل بورس اشاره کنند می‌گویند از ابتدای سال ۹۹ تاکنون داشته ۱۸۰ درصد رشد داشته در حالی که باید از ابتدای دولت تاکنون را گزارش دهند و همه مردم می‌دانند در ابتدای سال ۹۹ رشد بالاتر بوده است. همچنین در بیان راهکار‌ها و پیشنهاد‌ها در ۹۰ درصد موارد توپ را به زمین مجلس انداخته‌اند؛ عدم قیمت‌گذاری، اصلاح بودجه ۱۴۰۰، وضعی مالیات بر عایدی سرمایه، ارتقاء سامانه‌های نظارتی، اصلاح حکمرانی بازار سرمایه و ارتقاء مدیریت تعارض منافع را وظیفه مجلس دانستند، در این رابطه تقاضا داریم به عنوان مرکز پژوهش‌ها، رفاقت‌ها و ارتباطات را در این مسئله دخالت ندهند و نکته تأسف‌بار این است که در گزارش آمده که نمی‌توان انتظار داشت هم نرخ تورم کاهش و هم شاخص بورس افزایش یابد که این موارد در کتاب اقتصاد کلان ۱ که ۱۵۰ سال پیش نوشته شده آمده است و امروز هم دنیای غرب از آن‌ها گذشته است.

وی افزود: اما ما داریم از پشت تریبون مجلس انقلابی توسط مرکز پژوهش‌ها به مردم می‌گوییم اگر می‌خواهید اقتصاد کامل شود باید کمرتان زیر بار تورم خم شود و اگر می‌خواهید بورس بهبود یابد باید اجازه دهید قیمت ارز ۶۰ هزار تومان شود. این چه مبانی فکری است؟ مرکز پژوهش‌های مجلس انقلابی نباید محل نشر تفکرات نئولیبرالیستی باشد؛ ما عملا در پشت تریبون به دولت اجازه می‌دهیم تا ارز را ۶۰ هزار تومان افزایش دهد و اگر این کار را نکند بورس هم به تبع آن افزایش می‌یابد. تقاضا داریم هیأت رئیسه به عنوان هیأت امنای مرکز پژوهش‌ها به این موضوع ورود کند و طرح چنین مسائلی توسط این مرکز باعث خجالت است.

علی نیکزاد ثمرین نایب رئیس مجلس که ریاست جلسه را برعهده داشت در پاسخ به تذکر این نماینده گفت: اظهارات شما دقیق است و اینکه اقتصاد غیرقابل حل است را قبول نداریم بنابراین می‌طلبد نگاهداری رئیس مرکز پژوهش‌ها به فوریت نشستی را با زنگنه برگزار و نتیجه جلسه به ما اعلام شود.