رویای جاه‌طلبانه کامالا هریس
از ژانویه ۲۰۲۱، زمانی که دولت جدید ایالات متحده در کاخ سفید مستقر شد انتظارات زیادی از کامالا هریس معاون اول رییس‌جمهور برای ایفای نقش جدی در حوزه سیاست خارجی وجود نداشت و سابقه طولانی جو بایدن در این زمینه باعث می‌شد که ماموریت ویژه‌ای نیز برای هریس جز در خصوص مساله مهاجرت و پیگیری‌های دیپلماتیک مربوط به این موضوع در نظر گرفته نشود. با این حال با گذشت چند ماه و افزایش گمانه‌زنی‌ها پیرامون احتمال کاندیدا نشدن بایدن در انتخاب ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴، هریس می‌کوشد تا نقش مهم‌تری برای خود در عرصه بین‌المللی ایفا کند.
معاون اول رییس‌جمهور امریکا در سفر اخیر به فرانسه ساعات زیادی را صرف گفت‌وگوی دوجانبه با امانوئل مکرون رییس‌جمهور فرانسه کرد تا بتواند مشکل اخیر به وجود آمده در روابط واشنگتن و پاریس را حل‌وفصل کند. او همچنین با حضور در کنفرانسی بین‌المللی در خصوص ضرورت برگزاری انتخاباتی با معیار‌های دموکراتیک در لیبی به سخنرانی پرداخت و در ادامه نیز از جانب ایالات متحده پذیرش یک اعلامیه بین‌المللی غیرالزام‌آور در خصوص محافظت از غیرنظامیان در برابر حملات سایبری را اعلام کرد.
کامالا هریس در طول سفری که هفته گذشته به فرانسه داشت مصمم بود خود را یک چهره قدرتمند و کارآمد در حوزه دیپلماسی نشان دهد و ثابت کند در کنار جو بایدن که خود را فردی مسلط به روابط خارجی و جایگاه معاونت ریاست‌جمهوری می‌داند، می‌تواند نقش موثری در پیشبرد اهداف ایالات متحده داشته باشد.
این سفر که در بحبوحه کاهش محبوبیت بایدن و هریس در داخل ایالات متحده انجام می‌شد، همچنین فرصتی برای تثبیت وجهه جهانی معاون رییس‌جمهور بود که نشان داده اهداف بلندپروازانه‌ای در سر دارد و احتمالا به جایگاه کنونی خود هم قانع نیست.
معاون جو بایدن در طول ۱۰ ماه گذشته سفر‌های مهمی به اقصی‌نقاط دنیا از جمله آسیای جنوب شرقی و امریکای مرکزی داشت و در هر کدام از این سفر‌ها نیز ماموریتی به عهده او گذاشته شده بود، اما کارشناسان معتقدند سفر اخیر به پاریس (که روز یکشنبه به پایان می‌رسد) و اهدافی که در پی این سفر وجود داشت، جدی‌ترین آزمون دیپلماتیک کامالا هریس از زمان آغاز به کار محسوب می‌شود و گذشت زمان موفقیت یا عدم موفقیت هریس را نشان خواهد داد.
سلیا بلین، کارشناس مرکز اروپا و امریکای اندیشکده بروکینگز در این خصوص می‌گوید: «من فکر می‌کنم او در تمام این مدت واقعا پنهان بوده و از دید اکثر اروپایی‌ها دور بوده و حالا زیر نظر رادار آن‌ها قرار گرفته است.»
نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «دستاورد اصلی دیپلماتیک خانم هریس از این سفر، خبری بود که روز چهارشنبه اعلام شد و ایالات متحده پذیرفت به ابتکار جهانی فرانسه برای محافظت از غیرنظامیان در برابر حملات سایبری و محافظت از انتخابات در برابر تهدیدات دیجیتال بپیوندد.»
از نگاه تحلیلگران این روزنامه چنین اقدامی از سوی ایالات متحده ممکن است تا خشم فرانسه را به خاطر از دست دادن قرارداد سودآور فروش زیردریایی به استرالیا که کانبرا به‌طور ناگهانی و به منظور انعقاد قرارداد جدید با بریتانیا و ایالات متحده آن را لغو کرد، کاهش دهد. سلیا بلین معتقد است دیدار هریس و مکرون از یک جنبه دیگر نیز حائز اهمیت است؛ اینکه فرانسه نیز مانند امریکا با تقابل جدی دو جریان راست افراطی و میانه‌رو‌ها روبرو است و همین موضوع باعث می‌شود تعامل امریکا و اروپا در مقطع زمانی فعلی اهمیتی دو چندان پیدا کند.
نگاهی به سفر‌های خارجی پیشین معاون اول رییس‌جمهور نیز نشان می‌دهد سفر پاریس برای کارنامه حرفه‌ای او یک سفر ویژه بود. هریس که به نوشته رسانه‌های امریکایی برای آگاهی یافتن از موضوعات روز سیاست خارجی و همچنین ارتقای جایگاه خود در این حوزه مرتبا با آنتونی بلینکن جلساتی را برگزار می‌کند، طی سفر‌های پیشین خود به عنوان نماینده ایالات متحده کامیابی‌های زیادی را به دست نیاورد.
او در یکی از سفر‌های مهم خود به گواتمالا رفت و کوشید موضع قاطع ایالات متحده در خصوص دو موضوع حیاتی یعنی افزایش تعداد پناهجویان و ضرورت مقابله با فساد در کشور‌های امریکای مرکزی را مطرح کند و تلاش کرد به بهترین نحو این کار را انجام دهد، اما نتایجی که پس از این سفر حاصل شد نشان داد سفر هریس نتوانسته در مسیر پیشبرد سیاست‌های امریکا موثر باشد.
هریس طی این سفر در یک اظهارنظر عمومی اعلام کرد ایالات متحده دیگر از پناهجویانی که از مبدأ گواتمالا عازم این کشور می‌شوند استقبال نمی‌کند و برنامه‌ای برای پذیرش آن‌ها ندارد. او همچنین از یک گروه ضد فساد که آشکارا به انتقاد از رییس‌جمهور گواتمالا می‌پرداختند حمایت کرد و گفت «از نگاه ما هر اقدامی برای ریشه‌کن کردن فساد در امریکای مرکزی باید مورد حمایت قرار گیرد و واشنگتن به دنبال ریشه‌کن کردن فساد است.» در آن زمان برخی دیپلمات‌ها از لحن و صراحت هریس استقبال کردند و آن را برای انتقال درست پیام ایالات متحده یک ضرورت توصیف کردند.
استفان مک فارلند، سفیر سابق امریکا در گواتمالا در دوران دولت اوباما، گفت: «او تعادل درستی بین تلاش برای ایجاد روابط سازنده و صریح بودن در مسیر درست برقرار کرد»، اما نتایج این دیدار به هیچ‌وجه مورد انتظار دولت بایدن - هریس نبود. فقط یک ماه پس از سفر هریس، یک دادستان مبارزه با فساد به نام خوان فرانسیسکو سندووال که در حال تحقیق درباره رییس‌جمهور گواتمالا بود، ناگهان از کار برکنار شد و از کشور گریخت. در خصوص مساله مهاجران نیز پیشرفتی حاصل نشد و حتی موج مهاجرت‌ها از مبدأ امریکای مرکزی به ایالات متحده افزایش یافت.
او در سفر مهم بعدی خود به آسیای جنوب شرقی، نمایش بهتری داشت. هریس در سفر به دو کشور سنگاپور و ویتنام ماموریت داشت تا زمینه را برای تقویت همکاری‌ها با این کشور‌ها در زمینه‌های اقتصادی و بهداشتی از جمله مبارزه با پاندمی کرونا فراهم کند. این سفر در حالی صورت می‌گرفت که دولت بایدن به دلیل خروج از افغانستان و فاجعه‌ای که برای این کشور پدید آمد، در معرض انتقاد شدید افکار عمومی در جهان قرار داشت و این انتقاد‌ها سایر تلاش‌های دیپلماتیک امریکا را تحت‌تاثیر قرار می‌داد.
ویلیام چونگ، کارشناس ارشد موسسه یوسف ایشاک، یک سازمان تحقیقاتی در سنگاپور، در خصوص عملکرد معاون اول رییس‌جمهور امریکا در این سفر می‌گوید که هریس «سرباز خوبی» برای دولت بایدن بود: «عملکرد او ستودنی بود چرا که علاوه بر حفظ آرامش در برابر انتقاد‌ها توانست به خوبی سیاست امریکا در خصوص جنوب شرق آسیا را برای متحدان واشنگتن در منطقه هند و اقیانوس آرام تشریح کند و به آن‌ها بقبولاند که برای ایالات متحده این منطقه از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.»
به گفته این کارشناس، هریس در طول سفر خود موضع سختی در قبال چین اتخاذ کرد و پکن را به دلیل «رفتار‌های غیرقانونی» در آب‌های بین‌المللی به باد انتقاد گرفت. او همچنین متعهد شد که «طرح ادعا‌های بی‌پایه و اساس و قلدری» از سوی ایالات متحده بی‌پاسخ نخواهد ماند که این موضع مورد استقبال متحدان منطقه‌ای امریکا قرار گرفت.
در سفر اخیر به فرانسه، او علاوه بر اینکه قدرت مانور بیشتری داشت، ماموریت مهم‌تری (ترمیم روابط با فرانسه) روی دوشش گذاشته بود. در صورتی که نتایج این سفر از نگاه افکار عمومی در امریکا مثبت باشد، می‌تواند به بهبود وضعیت کامالا هریس و دولت بایدن در نظرسنجی‌ها کمک کند.
نظرسنجی مشترک یو‌اس‌ای تودی/ ساف فلک نشان می‌دهد محبوبیت رییس‌جمهور امریکا و مقبولیت عملکرد او نزد افکار عمومی ایالات متحده به رقم بی‌سابقه ۳۸ درصد تنزل یافته و این افت به دلیل رویگردانی رای‌دهندگان غیرحزبی و مستقلی بوده که پیروزی قاطع او در سال ۲۰۲۰ و در مقابل دونالد ترامپ را رقم زدند.
این وضعیت برای کامالا هریس، معاون اول رییس‌جمهور امریکا حتی از جو بایدن هم بدتر است؛ تنها ۲۷ درصد از شهروندان امریکایی معتقدند که اولین معاون رییس‌جمهور زن و رنگین‌پوست در امریکا عملکرد خوبی از خود به جای گذاشته و بیش از ۵۱ درصد عملکرد او را بسیار بد توصیف می‌کنند.
از نگاه کارشناسان، هریس که جاه‌طلبی‌های خاص خود را دارد و حتی به رسیدن به مقام ریاست‌جمهوری فکر می‌کند تلاش دارد چهره خود را نزد افکار عمومی بازسازی کند و نمایش یک چهره مقتدر و توانا در حوزه دیپلماسی بخشی از این فرآیند بازسازی است.
