۱۲ توصیه مهم برای پیشگیری از مسمویت و مرگ خاموش با گاز مونوکسیدکربن

بهروز اخوان اظهار کرد: با فرا رسیدن فصل سرما، استفاده از وسایل گرمایشی افزایش پیدا می کند و با وجود محل نصب و استفاده بسیاری از آنها ناایمن است.

وی افزود: با تشدید سرما روزنه های ورود هوای تازه مسدود می شوند و در نتیجه با استفاده ناایمن از وسایل گازسوز، متاسفانه هر روز آژیر خودرو های آتش نشانی و اورژانس برای چند حادثه تلخ دیگر شنیده می شود و روزی ده‌ها و بعضا صدها حادثه، مسمومیت و چند نفر فوتی ثبت می شود.

این مقام مسئول با اشاره به ۱۲ توصیه مهم "انجمن جامعه ایمن" به خانواده ها در شروع فصل سرما برای پیشگیری از حوادث مسمومیت و مرگ خاموش با گاز مونوکسیدکربن گفت: رعایت چند نکته ایمنی قبل و حین استفاده از وسایل گاز سوز، می تواند از بروز بسیاری از حوادث تلخ و مرگبار جلوگیری کرده و درنتیجه به سلامت و حفظ جان خانواده‌ها کمک کند.

اخوان تصریح کرد: در شروع فصل سرما، از سرویس‌کاران مجاز شرکت‌ها درخواست کنید ضمن سرویس، تنظیم و راه اندازی وسایل و تجهیزات گازسوز، ایمنی محل نصب وسایل گازسوز (دودکش ها، شیلنگ گاز، اتصالات و بست ها، دریچه تامین هوا و ...) را بررسی کنند.

وی ادامه داد: قبل از روشن نمودن وسایل گازسوز و در طول فصل سرما چند بار به بالای پشت بام رفته و از وجود و سلامت کلاهک H (برای دودکش های معمولی یا بدون فن) مطمئن شوید.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان گفت: قبل از نصب و روشن کردن بخاری، از مکش مناسب دودکش‌ها مطمئن شوید چرا تست مکش دودکش ها قبل از نصب لوله دودکش بخاری ضروری است و این کار ساده را می توانید با روشن کردن یک تکه روزنامه و قرار دادن آن روبروی لوله دودکش انجام دهید در صورتی‌که دودکش بخاری درست کار کند باید شعله آتش را به سمت خود بکشاند.

اخوان یادآوری کرد: شاید دودکش سال پیش درست و سالم بوده باشد اما ممکن است در طی چند ماهی که از بخاری استفاده نکرده اید جسم خارجی، پرنده یا نخاله‌های ساختمانی درون دودکش افتاده یا کلاهک افتاده باشد.

وی با بیان اینکه در طول فصل سرما، کارکرد دودکش را با لمس قسمت بالایی لوله رابط دودکش در داخل ساختمان، با سر انگشتان دست تان چک کنید، افزود: سرد بودن لوله، نشان از عدم کارکرد صحیح دودکش دارد و ساکنین آن محل در معرض خطر مرگبار مکش معکوس دودکش قرار دارند و گاز گرفتگی حتمی است.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان گفت: استفاده از وسایل گاز سوزی که دودکش آنها با عبور از شیشه یا دیوار ساختمان، در نمای ساختمان (سمت کوچه و خیابان یا حیات) یا بالکن ها و حیات خلوت‌ها رها شده اند، نه تنها مجاز نیست بلکه شدیدا خطرساز هستند با این دودکش ها، سلامت و جان شما در خطر است.

اخوان تاکید کرد: وزش یک باد شدید می تواند مانع از مکش دودکش شود، این دودکش ها مکش مناسب ندارند و خطر گازگرفتگی را تشدید می کنند.

وی با اشاره به اینکه قبل از نصب بخاری از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید، اضافه کرد: استفاده از بخاری‌های مجهز به سیستم کمبود اکسیژن (ODS)، بسیار با اهمیت هستند. به گفته این مقام مسئول، از سیستم های آشکار ساز و هشدار دهنده نشت گاز مونواکسید کربن (CO-detector) دارای تاییدیه یا نشان استاندارد یا دارای تاییدیه سازمان های آتش نشانی یا شرکت گاز استفاده کنید.

اخوان تصریح کرد: در فصل سرما هرگاه در زمان روشن بودن و استفاده از وسایل گازسوز (بخاری، آبگرمکن، شومینه، پکیج، اجاق گاز و حتی موتورخانه مرکزی) در محل زندگی یا محل کار، احساس سنگینی هوا و سر درد و سرگیجه نمودید خطر گازگرفتگی را کاملا جدی بگیرید، فوری درب یا پنجره را باز کنید و سپس به بررسی و چک وسایل گاز سوز و سیستم گاز منزل اقدام کنید و از آتش نشانی، شرکت گاز یا سرویس‌کاران مجاز شرکت‌ها کمک بگیرید.

وی ادامه داد: درفصل سرما از پوشاندن تمام درزهای درب و پنجره ها و دریچه های تامین هوای تازه، به بهانه گرمترشدن خانه خوداری نمایید.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان تاکید کرد: دریچه های کوچکی که روی دیوار (معمولا ۳۰ سانتیمتر زیر سقف) یا زیر درب ورودی واحد مسکونی شما تعبیه شده، دریچه های تامین هوای وسایل گاز سوز هستند، هرگز مسدود نشوند.

دکتر اخوان در ادامه به نکته مهمی اشاره کرد و گفت: دریچه کولرهایی که پشت بام هستند، منبع تامین هوا نیستند لذا توصیه می‌شود بسته شوند این دریچه ها نه تنها بخشی از گرمای خانه را از دست می دهند، بلکه بعلت قطر و ارتفاع بالاتر نسبت به دودکش های ناایمن، مکش قوی دارند و چنانچه منافذ ورود هوا به خانه بسته باشد، می تواند عملکرد دودکش‌ها را مختل کرده و باعث پدیده مرگبار مکش معکوس دودکش ها شود.

وی اظهار داشت: لوله های قابل انعطاف یا خرطومی که اشتباه بعنوان رابط دودکش استفاده می‌شوند، اصلا دودکش نیستند لذا به هیچ عنوان از این لوله ها بعنوان دودکش استفاده نکنید و فوری آنها را با دودکش های فلزی گالوانیزه یا استیل جایگزین کنید.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان در پایان تصریح کرد: امکان اتصال و چفت و بست کامل این لوله ها به وسیله گازسوز و دودکش دیوار وجود ندارد و همچنین به آسانی سوراخ های ریزی در بدنه لوله ایجاد می شود و گاز CO یا مونواکسیدکربن از محل اتصالات و این سوراخ های ریز، نشت می‌کند و سلامت و جان اعضای خانواده را بشدت تهدید می کند.