ایران می‌خواهد میوه برجام را بچیند
روح‌الله اسلامی با تاکید بر اینکه سیاست خارجی موضوعی ملی است و نمی‌توان برخوردهای جناحی با آن داشت، اظهار کرد: بنابراین در حال حاضر همه باید برای دستیابی کشور به منافع بیشتر، از تیم مذاکره‌کننده ایرانی و جهت‌گیری‌های اتخاذشده در حوزه سیاست خارجی حمایت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در دولت قبل ۶ دور از مذاکرات وین برگزار شد و حتی به نقطه‌ای رسید که آقای روحانی از دستیابی به توافق خبر داد. پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم این مذاکرات متوقف شد و با تاخیری چند ماهه مجددا از سر گرفته شد.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی بیان کرد: در دور هفتم مذاکرات ایران با تیمی که راهی وین کرده بود، نشان داد قصد دارد میوه برجام را بچیند. ایران تیم بزرگی را به وین فرستاد که تعدادی از مسئولان اقتصادی نیز در آن عضو بودند. خواسته ایران این است که تمامی تحریم‌ها به صورت عملی برداشته شود و طرفین به تعهدات برجامی خود باز گردند و آمریکا برای عدم خروج مجدد از برجام ضمانت دهد.
اسلامی ادامه داد: در ظاهر رسیدن به توافق و برگشتن طرفین به تعهدات برجامی خود کار راحتی است، اما وقتی بحث به جزئیات کشیده می‌شود، کار دشوار و زمان‌بر می‌شود. َاینکه برجام در عرض یک سال و نیم امضا و اجرا شد، نتیجه نگرش سیاسی به مسئله سیاست خارجی بود و به برجام به عنوان یک برنامه سیاسی برای تنش‌زدایی و وارد کردن ایران به فضای بین‌الملل نگاه می‌شد.
وی افزود: نگاهی که الان ایران و آمریکا به مذاکرات دارند، یک نگاه سیاسی نیست، بلکه نگاهی حقوقی و تکنیکی است. وقتی به مذاکرات با دید سیاسی نگاه شود، دو طرف سعی می‌کنند آن را سیاست‌گذاری کنند و این فضا، فضای بازی‌های قدرت است و دیدگاه بلندمدت دارد، اما وقتی با دید حقوقی به مذاکرات نگاه شود، دو طرف صرفا سعی می‌کنند آن را مدیریت کنند و دیدگاهی کوتاه‌مدت دارند. بنابراین برای دستیابی به نتیجه، ضروری است به برجام و مذاکرات به عنوان یک مسئله سیاسی نگاه شود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به عدم انجام مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا در دوره‌های اخیر مذاکرات، ابراز عقیده کرد: صحبت‌های بین ایران و آمریکا با واسطه رد و بدل می‌شود که این واسطه‌ها چندان تمایلی به حل و فصل مشکلات ایران و آمریکا و به سرانجام رسیدن مذاکرات ندارند.
اسلامی با اشاره به اینکه ایران و آمریکا بازیگران اصلی مذاکرات وین و برجام اند، گفت: سایر کشورها تنها منتظرند ببینند نتیجه چه می‌شود تا بتوانند از منافع آن استفاده کنند. دو طرف تصمیم‌گیرنده ایران و آمریکا هستند و هر دو طرف هم در حال انجام فضاسازی‌هایی هستند. ایران سعی دارد نشان دهد نمی‌خواهد اقتصاد و مسائل داخلی را به برجام و مذاکرات گره زند. طرف غربی اما می‌خواهد نشان دهد برجام بسیار حائز اهمیت است.
وی با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان نباید در مورد توان موشکی و بخش‌های مهم هسته‌ای کشورمان امتیاز دهیم، اضافه کرد: آمریکا به همراه اسرائیل و عربستان به دنبال این هستند که نشان دهند برنامه هسته‌ای ایران بسیار خطرناک است. همچنین این کشورها می‌خواهند بخش اصلی تحریم‌ها را حفظ کنند و تنها با وادار ساختن ایران به اجرای تعهدات برجامی‌اش، فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی را محدود کنند و کشور را در تنگنا قرار دهند. آمریکا، اسرائیل و عربستان برای عملیاتی کردن این هدف خود، به بازی رسانه‌ای هم دست زده‌اند و می‌خواهند وضع اقتصادی ایران را بسیار آشفته و اعتراضات مردمی را بسیار گسترده نشان دهند و همه این‌ها را هم به مسائل سیاست خارجی ربط دهند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل عنوان کرد: خواسته طرف مقابل از ایران این است که یک انرژی هسته‌ای بسیار سطح پایینی داشته باشد و همواره تحت کنترل و نظارت باشد و در مقابل تنها بخشی از تحریم‌ها رفع شود اما ایران می‌خواهد ضمن رفع تمام تحریم‌ها به فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خودش هم ادامه دهد. حال این بازیگری هوشمند ایران را می‌طلبد که بتواند طوری مذاکرات را به پیش ببرد که که مانع از تحقق اهداف طرفین مقابل شود.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی ابراز عقیده کرد؛ بهتر بود که برای تصمیم‌گیری در مورد چگونگی شیوه انجام مذاکره، از دانشگاهیان کمک گرفته می‌شد و حتی اگر عراقچی از تیم مذاکره‌کننده حذف نمی‌شد، مذاکرات بهتر پیش می‌رفت.
وی با بیان اینکه تمامی خواسته‌های ایران منطقی است و در حال دفاع از حق طبیعی خودش است، ادامه داد: اما در روابط بین‌الملل اینکه چه حرفی حق و منطقی است و چه حرفی غیر حق و غیر منطقی، مطرح نیست. در عرصه روابط بین‌الملل زور و قدرت حرف اول را می‌زند. بنابراین باید طوری عمل کنیم که هم از منافعمان دفاع کنیم و هم مانع از ضعیف شدن کشورمان شویم.
اسلامی با تاکید بر راهگشا بودن طرح توافق موقت و گام به گام در شرایط فعلی، اظهار کرد: با توجه به فضای حاکم بر مذاکرات، توافق گام به گام می‌تواند بهترین کار باشد و به نظر می‌رسد در حال حاضر برای دستیابی به نتیجه، توافق گام به گام تنها راه ممکن است.
