رونمایی از اعداد عجیب بودجه / درآمد نفت ۴۰۰ هزار میلیارد تومان؟
هنوز اعداد لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ منتشر نشده. اما آنگونه که جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خبر داده قرار است درآمد دولت از محل فروش نفت ۴۰۰ هزار میلیارد تومان باشد و درآمد مالیاتی هم ۴۰۰ هزار میلیارد تومان.
گویا هدف دولت این بوده که با افزایش عجیب درآمد نفت و مالیات، کسری تراز عملیاتی کاهش پیدا کند. بدون اینکه به این مساله توجه کند که آیا امکان فروش ۴۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد نفت و دریافت ۴۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی وجود دارد یا نه؟
برای بررسی این دو عدد، ابتدا لازم است که به این سوال جواب دهیم که میزان درآمد دولت از محل فروش نفت و مالیات در بودجه ۱۴۰۰ چقدر بود و چقدر محقق شده است؟
درآمد نفت و مالیات؛ ۸۰۰ هزار میلیارد تومان؟
بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۰، درآمدهای مالیاتی دولت در این سال ۳۲۵ هزار میلیارد تومان بوده و امسال قرار است به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان برسد.
درآمد حاصل از فروش نفت در بودجه ۱۴۰۰ حدود ۳۴۹ هزار میلیارد تومان بوده که ۱۵۳ هزار میلیارد تومان آن باید از محل صادرات نفت تامین شود. حالا قرار است سهم نفت در بودجه ۱۴۰۱، حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومان شود.
دولت برای تحقق درآمد نفتی خود، روی دو نکته حساب ویژه باز کرده است. اول رفع تحریم‌ها و صادرات روزانه ۱٫۲ میلیون بشکه نفت در روز. و دوم کاهش سهم صندوق توسعه ملی از درآمد نفت.
آنگونه که قادری خبر داده دولت باید ۴۰ درصد از درآمد نفت را به حساب صندوق توسعه ملی واریز کند اما می‌خواهد مجوز کاهش سهم صندوق توسعه ملی را از مقام رهبری بگیرد.
اما اینکه چنین مجوزی صادر شود و یا تحریم‌های نفتی حذف شود، دو مولفه‌ای است که بر تحقق این اعداد موثر است. به نظر می‌رسد دولت خواسته با این کار کسری تراز عملیاتی را کاهش دهد. بدون توجه به اینکه آیا درآمد نفت و مالیات محقق می‌شود یا نه؟
درآمد فروش نفت چقدر بود؟
درآمد فروش نفت ایران و صادرات آن مدت‌هاست که جزو آمار محرمانه تلقی می‌شود. اظهارات پراکنده درباره درآمد دولت از محل فروش نفت وجود دارد اما رقم رسمی برای درآمد صادرات نفت ایران منتشر نشده است.
به گفته وزیر اقتصاد دولت روحانی، درآمد حاصل از صادرات نفت در سال ۹۹ حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان بوده. در سال ۱۴۰۰ هم به گفته معاونت اقتصادی رئیس جمهور، میزان صادرات نفت ایران در شش ماهه نخست سال، حدود ۱٫۲ میلیارد دلار بوده. با این حساب درآمد صادرات نفت ایران احتمالا به زحمت به ۳۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
یعنی همین امسال آنچه برای صادرات نفت پیش‌بینی شده بود، ۵٫۵ برابر رقم محقق شده بود. البته سال گذشته و همزمان با رونمایی از بودجه، وزیر نفت گفته بود این میزان فروش با فرض رفع تحریم‌هاست و اگر تحریم‌ها رفع نشود، چنین درآمد نفتی هم حاصل نمی‌شود.
امسال هم دولت برای کسب درآمد نفت، روی رفع تحریم‌ها حساب ویژه باز کرده است.
