کتایون ریاحی: دوست دارم برای مردم کار کنم، اما...
کتایون ریاحی، هنرمند کشورمان که پیش‌تر اعلام کرده بود اگر شرایط آنطور که می‌خواهد باشد، به دنیای بازیگری بازمی گردد در گفت و گویی که در سالروز تولدش انجام شد، در این زمینه صحبت کرد. کتایون ریاحی از هنرمندان «بی حاشیه» و «خلوت» کشور است که خصوصا در این سال‌ها کمتر حضوری از او دیده ایم.
ایسنا به بهانه سالروز تولد این هنرمند در تماسی تلفنی از او می‌خواهد از دنیای هنری‌اش صحبت کند و اینکه آیا واقعا قصد بازگشت به بازیگری به خصوص فضای تلویزیون را دارد؟
ریاحی ابتدا درباره آرزو‌هایی که در سالروز تولدش برای خودش و مردم کشورش دارد، می‌گوید: تشکر برای تبریک تولد؛ امیدوارم روز‌های خوب از راه برسند، قبل از اینکه دیر شود.
روز تولدم برایم زمانی خوشحال کننده و خوب خواهد بود که احساس کنم همه آدم‌ها در شرایط خوبی زندگی می‌کنند و ما دیگر غم آن‌ها را نداشته باشیم، آن روز برایم روز تولدم است.
ریاحی سخنانش را اینگونه ادامه می‌دهد: فکر می‌کنم که هموطنانم و در نهایت تمام مردم کره زمین در شرایط فعلی در فشار خاصی زندگی می‌کنند؛ از شرایط محیط زیست و تغییرات آب و هوایی گرفته تا کرونا و فقر و گرسنگی که متاسفانه در حال گستردگی است. امیدوارم روزی تمام این مشکلات حل شود تا حال ما هم خوب باشد.
وی که ایفای نقش زلیخا در سریال «یوسف پیامبر (ع)» آخرین حضورش در دنیای هنر بود و پس از آن به اختیار خودش از دنیای بازیگری خداحافظی کرد، درباره اینکه راهکار و پیشنهادی برای بهبود شرایط فعلی فرهنگ و هنر و به خصوص صداوسیما دارد و اگر شرایط فراهم شود، بار دیگر شاهد حضورش خواهیم بود؟
خاطرنشان می‌کند: درباره تلویزیون واقعاً نمی‌دانم چه پیشنهاد یا راهکاری بدهم، چون طبیعتا کسانی هستند که از حرف‌هایی که من می‌زنم خوششان نمی‌آید.
بنابراین درباره صداوسیما فقط می‌توانم بگویم با کدام پیشنهاد می‌شود درست کرد خانه‌ای را که از پایبست ویران است و اینکه اصلا آیا کسی به پیشنهاد من گوش می‌دهد؟
این هنرمند سپس درباره اینکه دوست دارد باز هم برای مردم کشورش کار کند؟ اظهار می‌کند: به نظرم در حال حاضر بزرگترین معضل صداوسیما این است که تلویزیون برای مردم نیست و به یک سخنگو و ابزاری برای گروهی خاص تبدیل شده که متاسفانه نمی‌دانیم آیا حقیقتا دوست هستند؟!
مسلم است که من هنرمند دوست دارم باز هم برای مردم کشورم کار کنم، مگر به غیر از مردم برای چه کسی می‌توانم کار کنم؟ کار من برای مردم است، اما آن‌هایی که می‌گویند هنرمندان چه کار کرده‌اند، من در اینجا در پاسخ می‌گویم هنرمندان واقعا چه‌ها نکرده اند؟
البته منظورم از این صحبت‌ها هنرمندان اصیلی هستند که زحمت می‌کشند. ما هنرمندان اصیلی داریم که واقعاً دوست دارند کار کنند، آیا به آن‌ها اجازه می‌دهند که کار کنند؟
ریاحی در ادامه در پاسخ به این پرسش که کارنامه هنری و اجتماعی اش را در این سال‌ها چطور ارزیابی می‌کند و آیا از عملکرد خودش راضی است؟
اینگونه پاسخ داد: نه اینکه از خود راضی باشم، خیر؛ اما فکر می‌کنم با وجود بی حاشیه بودن و خلوت گزینی که همیشه داشتم و اینکه همیشه کمتر مصاحبه کردم، از خودم راضی هستم.
من تا زمانی که حرفی برای گفتن نداشته باشم، صحبت نمی‌کنم و اگر بعضاً صحبت می‌کنم، امروز یکی از مسائلم بنیاد کمک است و بعد مسائلی مثل فرهنگ و هنر و شغل بازیگری ام که برایم مهم است.
من هرگز روابط ویژه‌ای در کار هنری ام نداشتم که مرا حمایت کند، همین کارنامه‌ای هم که تا به حال دارم، تمامش خواست خداوند بوده و حامی همیشگی و رابطه محکم و همیشگی ام با خداوند، همواره مرا در این سال‌ها هدایت و حمایت کرده است.
او سپس به سریال «یوسف پیامبر (ع)» اشاره می‌کند و آنرا جزو آثاری می‌داند که ایران را به دنیا معرفی کرد.
بازیگر نقش زلیخا می‌گوید: همچنان فکر می‌کنم آن کاری که من برای تلویزیون به عنوان یک بازیگر در سریال «یوسف پیامبر» انجام دادم، نه تلویزیون و کمتر مسئولی برای مردم انجام دادند.
«یوسف پیامبر» ایران را به دنیا معرفی کرد و اگر ما حق کپی رایت در سرزمینمان داشتیم، تمام کسانی که در این سریال بودند، از منافع آن منتفع می‌شدند.
ولی تنها کسی که از منافعش منتفع شد، خود تلویزیون بود. آن‌هایی که می‌گویند هنرمندان برای مردم چه کردند، چرا زحمت هنرمندان را نمی‌بینند؟
این هنرمند سینما و تلویزیون در عین حال با تاکید بر لزوم حمایت از هنرمندان، اینگونه بیان می‌کند: صنعت فیلم سازی، صنعت گران‌قیمتی است و به حمایت نیاز دارد؛ البته منظورم قشری نیستند که خودشان فیلم می‌سازند.
حرف‌هایشان را می‌زنند و فکر می‌کنند مردم متوجه نمی‌شوند که آن‌ها را فریب می‌دهند، بلکه منظورم کسانی هستند که در کارهایشان از اندیشه و خرد استفاده می‌کنند و واقعا لیاقت کار کردن دارند و باید هم کار کنند، اما اغلب آن‌ها حمایت نمی‌شوند.
بنابراین من در چنین شرایطی ترجیح می‌دهم کار نکنم، مگر اینکه شرایط فراهم شود و من احساس کنم اولاً کاری که انجام می‌دهم، رضایت خودم را به وجود می‌آورد و دوم اینکه حضورم برای مردم کشورم رضایت مندی ایجاد می‌کند.
بازیگر سریال‌های "یوسف پیامبر"، "پدر سالار"، "شب دهم" و "پس از باران" در پاسخ به اینکه طی این سال‌ها آیا نقشی بوده که دوست داشته باشید در تلویزیون آن را ایفا کنید و این اتفاق نیفتاده است؟
خاطرنشان می‌کند: خیر، نقشی نبوده. من فکر می‌کنم هرکدام از ما، اول نقش اول زندگی خودمان هستیم و باید بتوانیم از پسش بربیایم و این از همه مهم‌تر است.
این هنرمند همچنین در پاسخ به اینکه در روز تولدتان چه آرزویی برای خودتان و مردم کشور دارید؟ اینگونه می‌گوید: وقتی برای سرزمینم ایران آرزو می‌کنم، در واقع آرزویم برای تمام هموطنانم در کشور و مردم عزیزمان است.
همین طور برای مردم جهان آرزو می‌کنم زمین از ریاکاران و دولتمردان دنیا که دستشان آلوده است پاک شود. در واقع تمام آرزوهایم برای مردم عزیزم است، همیشه پسرم به من می‌گوید ما برای اطرافیان و دیگران آرزو‌های خوب می‌کنیم تا خودمان حالمان خوب شود و واقعاً هم این حرفش درست است. من آرزویی برای خودم ندارم، فقط برای مردم دنیا خیر و خوبی می‌خواهم.
کتایون ریاحی در پایان گفت و گو دغدغه اصلی این روزهایش را بنیاد خیریه‌ای عنوان می‌کند که خود نیز مدیریت آنجا را بر عهده دارد.
وی می‌گوید: مسئله و دغدغه اصلی ام در شرایط فعلی، فقط بنیاد کمک است. همانطور که می‌دانید، این موسسه برای کودکان نیازمند ناشنوای مادرزاد است که برایشان کاشت حلزونی انجام می‌دهد و این توقع زیادی نیست که وظیفه مسئولین است وقتی خیری در حال خدمت به مردم است و در نهایت این خدمت به نفع خود مسئولین هم هست.
تمام تلاششان را بکنند تا این خدمات بهتر به دست مردم برسد نه اینکه بعد از گذشت ۷ سال، امسال برای این موسسه مالیاتی به مبلغ ۱۲۵ میلیون تومان بیاید! که به هیچ وجه به هیچ بهانه‌ای قابل قبول نیست، نه در ایران و نه در هیچ کجای جهان، حتی اگر بهزیستی این بهانه را بیاورد که مجوز شما تمدید نشده، باز هم قابل قبول نیست.
اگر ظرف سه ماه گذشته شما مجوز تمدید نکردید، امروز باید پاسخگو می‌بودید، چه برسد که ظرف هفت سال گذشته شما مجوز را تمدید نکردید و پاسخگو هم نیستید.
من فکر می‌کنم تمام کسانی که ظرف این ۷ سال آمدند و رفتند و فکر کردند که کارم را راه نمی‌اندازند و به نفرات بعدی می‌سپارند، تمام کسانی که در این مسئله دخیل بودند و کارشکنی کردند و مجوز بنیاد را ندادند و امروز برای بنیاد چنین مالیاتی آمده، باید پاسخگو باشند.
ما باید پاسخ بخواهیم تا مسئولینی که وقتی می‌خواهند انتخاب شوند و رای بیاورند، می‌گویند نوکر مردم هستند. باید به آن‌ها یادآوری کنیم که بله نوکران مردم باید در تمام عرصه‌ها پاسخگو باشند چه برسد به عرصه‌های مثل خیریه و ان جی او که در تمام دنیا حمایت می‌شوند و از آن‌ها به عنوان الگو استفاده می‌شود.
من نمی‌دانم به جای تشکر، کارشکنی چیست؟ من تا روزی که پاسخی بگیرم، پیگیر ماجرا خواهم بود.
کتایون ریاحی، هنرمند شناخته شده سینما و تلویزیون کشورمان متولد ۱۰ دی ماه ۱۳۴۰ است. وی سالهاست از فضای هنر دور است و ایفای نقش زلیخا در سریال "یوسف پیامبر" آخرین نقشش بود.
ریاحی در سال ۸۸ طی نامه‌ای به سیمافیلم رسما کناره گیری اش را از دنیای بازیگری اعلام کرد.
مجموعه‌های "یوسف پیامبر"، "شب دهم"، "پدر سالار"، "پس از باران، "همسایه ها"، "پهلوانان نمی‌میرند" و ... از آثار شاخص او در تلویزیون است.
