با وجود آنکه هنوز سایه شیوع جهانی کرونا بر اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان سنگینی میکند اما با کاهش نسبی محدودیتها و افزایش سرعت واکسیناسیون، بسیاری از آمارهای منفی سال گذشته جبران شده است.
در ایران نیز هر چند هنوز تا رسیدن به آمارهای پیش از کرونا، قدری فاصله باقی مانده اما به نظر میرسد روند رو به رشد صادراتی که از ابتدای سال ۱۴۰۰ آغاز شده ادامه خواهد داشت.
آمارها نشان میدهد که تا پایان آذر ماه امسال، میزان صادرات ایران از مرز ۳۵ میلیارد دلار گذشته که نشان دهنده افزایش حدودا ۴۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. در حوزه واردات نیز عملکرد حدودا ۳۷ میلیارد دلاری ثبت شده که نسبت به سال گذشته افزایشی بیش از ۳۶ درصدی را نشان می دهد.
به این ترتیب همچنان تراز تجاری ایران منفی باقی مانده و در پایان ۹ ماه، با حدود ۱.۸ میلیارد دلار تراز تجاری به سمت واردات سنگینی میکند. از نظر وزنی نیز میزان صادرات ایران به ۹۳.۳ میلیون تن و واردات به ۳۰ میلیون تن رسیده که به ترتیب افزایش ۹ و ۲۰ درصدی را نشان میدهد.
فاصله قابل توجه میان وزن و ارزش صادرات و واردات ایران نشان میدهد که همچنان بخش مهمی از صادرات کشور را کالاهای با ارزش افزوده پایینتر تشکیل میدهد و در مقابل در واردات، ارزش برخی از کالاها بالا بوده است.
بررسی عملکرد آذر ماه نیز نشان میدهد که پس از کاهش نسبی عملکرد در آبان، بار دیگر آمارها صعودی شده است. در آذر ماه میزان کل تجارت کشور حدودا هشت درصد افزایش یافته که البته از این آمار ۱۵ درصد مربوط به افزایش واردات و تنها ۰.۴ درصد مربوط به صادرات بوده است. از نظر وزنی نیز صادرات حدودا ۱۲ و واردات حدودا ۱۹ درصد افزایش یافته است.
در میان مقاصد اصلی کالاهای ایرانی، تغییری رخ نداده و همچنان چین اصلیترین مقصد کالاهای ایرانی به شمار میرود. در آذر ماه چین حدود ۱.۱ میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده است. پس از چین، عراق با ۶۴۹، ترکیه با ۴۹۹، امارات متحده عربی با ۳۶۳ و افغانستان با ۱۴۱ میلیون دلار در ردههای بعدی قرار دارند.
تحلیل عملکرد صادراتی ایران نشان میدهد که بر خلاف سالهای گذشته که میزان واردات عراق به چین نزدیک شده بود، فاصله میان این دو کشور به شکلی جدی افزایش یافته است. همچنین هر چند سرعت صادرات ایران به افغانستان کاهش پیدا کرده اما همچنان این کشور در میان مقاصد اصلی کالاهای ایران قرار دارد.
در میان صادرکنندگان کالا به ایران نیز همچنان رتبه نخست در اختیار امارات متحده عربی قرار دارد و این کشور در یک ماه حدود ۱.۴ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده است. پس از آن چین، ترکیه، سوییس و آلمان قرار دارند. به این ترتیب همچنان چین اصلیترین شریک تجاری ایران به شمار میرود و پس از آن امارات متحده عربی قرار دارد. همچنین دو کشور اروپایی سوییس و آلمان نیز جایگاه خود را میان شرکای اصلی تجاری ایران حفظ کردهاند.