دو هفته قبل نامه محرمانهای منتشر شد که در آن معاونت اقتصادی دولت از تغییر شیوه سهمیهبندی بنزین خبر داده بود. طرحی که بر اساس آن قرار بود سهمیه ۶۰ لیتری بنزین خودروها حذف شود و این سهمیه به جای خودرو به افراد تعلق بگیرد.
از سخنگوی دولت گرفته تا مقامات وزارت نفت توضیحاتی درباره این طرح اعلام کردند. اینکه قرار است به هر کد ملی ۱۵ تا ۲۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی تعلق بگیرد. البته قرار بود که در این طرح به افراد بنزین داده نشود، بلکه قرار بود معادل ریالی آن به حساب سرپرستان خانوار واریز شود.
با این حساب خانوارهای دارای خودرو، از یارانه بنزین برای خرید بنزین استفاده میکردند و خانوارهای بدون خودرو میتوانستند این یارانه را به شکل دیگری هزینه کنند.
اگرچه انتقادات زیادی به این طرح وارد بود اما به نظر میرسید دولت مصر به اجرای این طرح است. اما حالا سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس از مخالفت این کمیسیون با طرح جدید بازتوزیع بنزین خبر داده است. اما دلیل مخالفت مجلس با طرح بازتوزیع یارانه بنزین چیست؟
به نظر میرسد که مهمترین دلیل مخالفت نمایندگان با این طرح، زمان نامناسب اجرای آن است. مصطفی نخعی در گفتگو با ایسنا اعلام کرده که « گفته با توجه به التهاباتی که در حوزه اقتصاد کشور وجود دارد، اکثریت اعضای کمیسیون انرژی زمان اجرای طرح بازتوزیع یارانه بنزین را مناسب نمیدانند و معتقدند این طرح باید با همفکری فراقوهای بررسی شود.» به خصوص که در همین زمان بحث حذف رز ۴۲۰۰ تومانی هم مطرح است.
شکلگیری قاچاق گسترده سوخت در مرزها، ایجاد تورم ناشی از پرداخت این یارانهها و ایجاد بازار سیاه برای خرید و فروش بنزین از دیگر اشکالاتی است که این نماینده عنوان کرده است.
در جلسه کمیسیون انرژی مجلس چه گذشت؟
به گفته سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، امروز وزیر نفت به این کمیسیون رفته تا درباره تغییر سهمیهبندی بنزین و شیوه بازتوزیع یارانه بنزین توضیحاتی ارائه کند.
آن هم درباره طرحی که گویا نه مجلس اطلاعات دقیقی از آن دارد و نه خود وزیر نفت! چون وزیر نفت در این جلسه تاکید کرده که در این طرح، برای هر فرد ایرانی یک سهمیه ۱۵ یا ۲۰ لیتری تخصیص داده میشود. اما هنوز مشخص نیست که میزان سهمیه انرژی هر فرد چقدر است.
از طرف دیگر، قرار بود که طرح بازتوزیع بنزین به صورت آزمایشی در کیش و قشم اجرا شود. اما سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس گفته «نماینده این منطقه اعلام کرد که این دو جزیره آمادگی لازم برای اجرای چنین طرح هایی را ندارد و باید تجدیدنظر شود.»
اما مشخص نیست که در حالی که معاونت اقتصادی دستور اجرای این طرح را صادر کرده، آیا مخالفت کمیسیون انرژی مجلس میتواند اجرای این طرح را متوقف کند یا نه.
گویا درخواست کمیسیون انرژی مجلس هم بررسی و ارزیابی بیشتر این طرح بوده و گویا جواد اوجی هم گفته قرار بوده این طرح به صورت پایلوت در مناطق اعلام شده اجرایی شود و معلوم نیست به طور قطع در کل کشور اجرایی شود.
یارانه بنزین پرداخت نمیشود؟
مساله منتفی شدن تغییر شیوه سهمیهبندی بنزین در حالی مطرح میشود که قرار بود هر فرد به جای سهمیه بنزین خود، ۲۲ تا ۳۰ هزار تومان یارانه نقدی جدید دریافت کند. یعنی یارانه یک خانوار چهار نفره از محل یارانه بنزین، حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان بود.
اگرچه بسیاری به پرداخت این یارانه هم انتقاد داشتند. اما سوالی که وجود دارد این است که آیا مجلس در جریان برگزاری چنین طرحی نبوده و آیا دولت بدون اطلاع مجلس دستور اجرای این طرح را داده است؟ اگر جواب مثبت است باید دید آیا دولت انتظار مخالفت مجلس درباره این طرح را نداشته؟
البته به نظر میرسد این طرح مشابه طرح وان است. طرحی که حتی قبل از دولت در مجلس هم مطرح شده بود. پس بعید است که نمایندگان مجلس در جریان تصمیم دولت برای چنین طرحی نبوده باشند.
حالا سوال دیگری که وجود دارد این است که آیا مجلس و دولت نباید قبل از اعلام عمومی و ایجاد انتظار در جامعه برای چنین تغییری، درباره این مباحث بحث میکردند؟