رییس گروه تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: در بسیاری از موارد فشارخون بالا دارای نشانه یا علائم خاصی نبوده و در چنین مواردی تنها راه تشخیص اندازه گیری آن است؛ اندازه گیری فشارخون یکی از اولین کارهایی است که پزشکان هنگام معاینه بیماران در هر نوبت انجام میدهند این کار نقش مهمی در تشخیص به هنگام این بیماری دارد.
سیده سمیه اصغری اظهار کرد: فشارخون در واقع نیرویی است که خون به دیوارههای عروق وارد میکند و وقتی این فشار بیش از حد میشود فعالیت قلب بسیار بالا میرود و آسیبهای جدی به رگها وارد میکند.
وی با بیان اینکه درمان نشدن این مشکل در طولانی مدت باعث مشکلات قلبی، سکته و مشکلات کلیوی میشود، تصریح کرد: فشار خون بالا حداکثر بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ میلی متر و فشار خون طبیعی حداقل بین ۶۰ تا ۹۰ میلی متر است و در صورتی که فشار خون به مدت طولانی برابر یا بیشتر از ۱۴۰ بر روی ۹۰ میلی متر باشد فرد از فشار خون بالا رنج میبرد و اگر این بیماری درمان نشود در درون بدن آرام به قلب، ریه و رگهای خونی، مغز و کلیهها آسیب میرساند.
این کارشناس تغذیه بیان کرد: در بسیاری از موارد فشارخون بالا دارای نشانه یا علائم خاصی نبوده و در چنین مواردی تنها راه تشخیص اندازه گیری آن است؛ اندازه گیری فشارخون یکی از اولین کارهایی است که پزشکان هنگام معاینه بیماران در هر نوبت انجام میدهند این کار نقش مهمی در تشخیص به هنگام این بیماری دارد.
اصغری بیان کرد: از بین هر چهار نفر احتمال دارد یک نفر مبتلا به فشار خون بالا باشد؛ بنابراین اندازه گیری مرتب فشارخون حداقل هر ۶ ماه یکبار به همه توصیه میشود؛ یکی از علائم فشار خون بالا در بعضی افراد سردرد صبحگاهی است که کم کم در طول روز از درد آن کاسته و برطرف میشود و بطور کلی این علائم گاهی بطور مستقیم و گاهی غیرمستقیم خبر از فشارخون بالا میدهد.
وی افزود: سردرد، سرگیجه، تپش قلب، خستگی و بی حالی، کم شدن دید یا تاری آن یا ضعیف شدن چشم، درد قفسه سینه، مشاهده خون داخل بینی، تنگی نفس شدید، کرختی و مور مور شدن دست و پاها و تهوع و استفراغ از جمله این علائم است.
اصغری بیان کرد: در مورد فشارخون میتوان گفت هرچه سن بالا میرود احتمال ابتلا به فشارخون نیز بیشتر میشود؛ البته فشارخون بالا ممکن است در هر سنی به سراغ انسان آید، ولی بیشتر مواقع افراد میانسال به آن مبتلا میشوند و افراد بالای ۴۰ سال باید گوش به زنگ باشند و مرتب فشارخون خود را اندازه بگیرند چراکه غالبا ابتلا به بیماری فشارخون در سنین بالاتر از ۴۰ سالگی اتفاق میافتد.
با چند بار اندازه گیری متوجه فشار خون بالا شویم؟
وی افزود: اگر در اولین باری که اندازه گیری میکنید و فشارخون بسیار بالایی داشته باشید به طور مثال بیشتر از ۱۸۰ به روی ۱۱۰ میلی متر جیوه؛ در همان اولین ویزیت هم، چون عدد فشارخون بسیار بالا است دیگر به عنوان پرفشاری خون درنظر گرفته میشود.
این کارشناس تغذیه بیان کرد: شایعترین و اولین عامل مرگ و میر در ایران و دنیا سکتههای قلب و عروقی است و بعد از آن سکتههای مغزی است و شایعترین عاملی که باعث بروز سکتهها میشود فشارخون بالا است.
اصغری اظهار کرد: فشارخون علامتی ندارد و زمانی علامت دار میشود که کار از کار گذشته و دچار عوارض فشار خون میشویم یعنی دچار سکتههای قلبی و مغزی و نارسایی کلیه و از دست دادن بیماری و از دست دادن عضو بشویم که عوارض فشارخون هستند؛ بنابراین میشود که بدون هیچ علامتی فشار خون بالا داشت.
وی بیان کرد: موارد زیادی هستند که اولین علامت فشار خون بالا این است که فرد بستری شده و با یک سکته مغزی و فلج اندام و یا سکته قلبی بستری شده و بعد متوجه فشار فرضا ۲۰۰ شدیم و قبل از آن اصلا علامتی نداشتند.
اصغری با بیان اینکه شایعترین علامت فشارخون بی علامت بودن آن است، افزود: در مواردی که علامت دار است علائم غیراختصاصی است مثل سردرد، حالت تهوع و استفراغ، تنگی نفس، درد قفسه سینه و تپش قلب که این علائم بسیار زیاد نیستند و به گونهای است که ارتباط مستقیمی بین عدد فشارخون این علائم وجود ندارد و اگر اولین فشاری که چک میشود بیشتر از ۱۸۰ به روی ۱۱۰ میلی متر جیوه باشد مساوی است با تشخیص فشارخون بالا و باید درمان شروع شود.
اصغری با بیان اینکه برای کنترل فشار خون باید از غذاهای متنوع استفاده کنید؛ به عبارت دیگر روزانه از مواد غذایی موجود در ۵ گروه اصلی غذایی (نان و غلات، میوه ها، سبزیجات، شیر و لبنیات، پروتئینها) به مقدار توصیه شده مصرف کنید، تصریح کرد: از غذاهای سرشار از فیبر نظیر (نان سنگک و جو) ماکارونی سبوس دار، میوه ها و سبزیجات تازه استفاده کنید و نانهایی را مصرف کنید که در تهیه آنها جوش شیرین به کار نرفته است و از طرفی مصرف غذاهای کنسروی و غذاهای آماده را که در خارج از منزل تهیه میشوند را محدود کنید.