جو بایدن رئیسجمهور آمریکا روز پنجشنبه در سخنرانی خود در اولین سالگرد حمله هواداران دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا به کنگره این کشور، انگشت اتهام را مستقیماً به سمت دونالد ترامپ نشانه رفت.
جو بایدن در ابتدای سخنرانی خود یادآور شد: «یک سال قبل دموکراسی در اینجا مورد حمله قرار گرفت. برای اولین بار در تاریخ این کشور، یک رئیسجمهور نهتنها انتخابات را باخت بلکه تلاش کرد از انتقال مسالمتآمیز قدرت جلوگیری کند. گروهی از افراد خشونتطلب، خود را به داخل کنگره رساندند، اما آنها شکست خوردند، آنها شکست خوردند. امروز ما باید بدانیم که دیگر هرگز و هرگز نباید اجازه دهیم که چنین حملهای دوباره رخ دهد.»
وی اضافه کرد: «به آن روز برگردید. چه میبینید؟ آشوبگرانی که برای اولین بار در تاریخ، در ساختمان کنگره مشغول وحشیگری بودند. آنها میخواستند آمریکا را ویران کنند، ما را دچار چنددستگی کنند. حتی در دوران جنگ داخلی آمریکا نیز آن چیزی که در ژانویه ۲۰۲۱ شاهدش بودیم، هرگز رخ نداد.»
بایدن ادامه داد: «دیگر چه چیزهایی دیدیم؟ آن افراد پنجرهها را شکستند، درها را با لگد باز کردند، از پرچمها و میله پرچم به عنوان سلاح استفاده کردند. به نیروهای پلیس حمله کردند و آنها را روی زمین کشیدند. ۱۴۰ نفر از نیروهای پلیس زخمی دشند. شورشیان به معنای واقعی کلمه چوبه دار برپا کردند تا معاون رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا [مایک پنس]را حلقآویز کنند.»
رئیسجمهور آمریکا خاطرنشان کرد: «اما چه چیزهایی را ندیدیم؟ ما رئیسجمهور سابق را که آن افراد را برای حمله به کنگره تهییج کرده بود، ندیدیم. او در اتاق اختصاصی خود در کاخ سفید نشسته بود و همه چیز را از تلویزیون تماشا میکرد و به مدت چندین ساعت هیچ کاری انجام نداد؛ در حالی که پلیس هدف حمله قرار گرفته بود، جان مردم در خطر بود و پایتخت کشور تحت محاصره بود. کسانی که به کنگره حمله کردند، توریست نبودند. این یک شورش مسلحانه بود. آنها میخواستند قانون اساسی این کشور را سرنگون کنند.»
وی تصریح کرد: «واقعیت این است که رئیسجمهور سابق آمریکا شبکهای از دروغ را درباره انتخابات ۲۰۲۰ ایجاد کرده و گسترش داده است. او این کار را انجام داد، زیرا قدرت شخصی را به اصول ترجیح میدهد؛ زیرا او نفع شخصی خود را به منافع کشور ترجیح میدهد. او نمیتواند بپذیرد که شکست خورده است، در حالی که ۹۳ سناتور، دادستان کلی که خودش منصوب کرده بود، معاون خودش، فرمانداران ایالتها و مقامات همه ایالتهای کلیدی گفته بودند که او شکست خورده است.»
در روز چهارشنبه ششم ژانویه ۲۰۲۱، در جریان حمله هواداران دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا به کنگره این کشور که بهتحریک شخص ترامپ انجام شد، دستکم ۵ نفر از جمله یک نیروی پلیس کشته شدند.
در پی این حادثه، نمایندگان ارشد حزب دموکرات در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا خواستار برکناری ترامپ توسط مایک پنس معاون رئیسجمهور و اعضای کابینه وی از طریق فعالسازی متمم بیست و پنجم قانون اساسی آمریکا شدند و تهدید کردند که اگر این کار انجام نشود، ترامپ را استیضاح خواهند کرد.
با وجود درخواستهای مکرر دموکراتها برای برکناری ترامپ از طریق متمم بیستوپنجم قانون اساسی آمریکا مایک پنس و اعضای کابینه ترامپ تمایلی به این کار نشان ندادند و در نهایت مجلس نمایندگان آمریکا درست یک هفته پس از حمله به کنگره طرح استیضاح ترامپ را که تنها بند آن «تحریک آشوبگران برای حمله به کنگره» بود تصویب کرد.
در ادامه، طرح استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید، اما این طرح در دوران ریاست جمهوری ترامپ به سنا ارسال نشد و دونالد ترامپ روز چهارشنبه ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ (اول بهمن ۱۳۹۹) قدرت را به رئیسجمهور بعدی یعنی جو بایدن تحویل داد.
حدود یک هفته پس از پایان دوران ریاست جمهوری ترامپ، مجلس نمایندگان آمریکا سرانجام طرح استیضاح ترامپ را به سنا تحویل داد و چاک شومر رهبر دموکراتهای سنا تأکید کرد که استیضاح ترامپ در سنا علیرغم اینکه وی دیگر رئیسجمهور آمریکا نیست، قطعاً انجام خواهد شد.
استیضاح ترامپ پس از پایان دوران ریاستجمهوریاش از این لحاظ حائز اهمیت بود که میتوانست مانع نامزدی وی در انتخابات ریاست جمهوری آتی شود. اما در رأیگیری بر سر تنها بند استیضاح ترامپ (تحریک به شورش) ۵۷ نماینده سنا به گناهکار بودن ترامپ رأی دادند که این تعداد رأی کمتر از حدنصاب موردنیاز برای استیضاح (۶۷ رأی) بود.