اعتقاد بر این است که انرژی تاریک و ماده تاریک تقریباً ۹۵ درصد از جهان هستی را تشکیل میدهند. ما هنوز در مورد اینکه آنها چه هستند یا از کجا آمدهاند، مطمئن نیستیم، اما معتقدیم که آنها کهکشانها را با نیروی گرانش خود کنار هم نگه میدارند. به همین دلیل است که وقتی متوجه شدیم اخترشناسان یک کهکشان گیج کننده را بدون ماده تاریک همیشه گریزان یافتهاند، شوکه شدیم.
همه چیز سه سال پیش زمانی شروع شد که "فیلیپو فراترنال"(Filippo Fraternali) ستاره شناس موسسه نجوم ""کاپتین در دانشگاه "خرونینگن" هلند و همکارانش برای اولین بار با چند کهکشان پراکنده مواجه شدند که به نظر میرسید فاقد ماده تاریک هستند.
محققان تصمیم گرفتند یکی از آنها را به طور دقیق بررسی کنند. بنابراین آنها یکی از این کهکشانها را که در فاصله ۲۵۰ هزار سال نوری از ما بود، انتخاب کردند و آن را "AGC ۱۱۴۹۰۵" نامیدند و سپس از ۲۷ آنتن رادیویی تلسکوپ "آرایه بسیار بزرگ" در نیومکزیکو برای مطالعه آن استفاده کردند.
آنها پس از بررسی دقیق به این نتیجه رسیدند که محتوای ماده تاریکی که ما در این کهکشان استنباط میکنیم و میبینیم، بسیار بسیار کمتر از آن چیزی است که انتظارش را داشتیم. این یافته دستکم گیج کننده است، اما این اولین بار نیست که چنین چیزی مشاهده میشود.
"پیتر ون دوکوم" ستارهشناس دانشگاه "ییل" و همکارانش، کهکشانهای مشابهی را در سال ۲۰۱۸ با استفاده از تلسکوپ فضایی "هابل" مشاهده کردند، اما چرا آنها بیشتر مورد بحث و بررسی قرار نگرفتند؟
کهکشانهای کشف شده توسط "فراترنالی" و سایر کهکشانهای مشابه آنها "کهکشانهای بسیار پراکنده" نامیده میشوند. آنها بسیار گسترده هستند، اما ستارههای کمی دارند و تقریباً آنقدر شفاف هستند که بررسی آنها دشوار است. آنها در قسمت مرکزی، کمی کمنورتر هستند، بنابراین تشخیص آنها دشوار است.
"میریا مونتس" ستاره شناس مؤسسه علمی تلسکوپ فضایی در بالتیمور و کارشناس کهکشانهای پراکنده میگوید: اکنون با تلسکوپهای بهتر و رصدهای عمیقتر، آنها بیشتر شناخته خواهند شد.
بنابراین آیا کهکشان "AGC ۱۱۴۹۰۵" و کهکشانهایی مانند آن وجود مشکل یا مشکلاتی را در تئوریهای رایج ماده تاریک نشان میدهد؟ هنوز برای دانستن پاسخ این سوال، زود است، زیرا تحقیقات بیشتری از جمله با استفاده از تلسکوپ فضایی "جیمز وب" باید انجام شود. با این حال، از یک چیز مطمئن هستیم و آن اینکه آنچه ما کشف خواهیم کرد، درخشان خواهد بود.
این مطالعه در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.