دردسر جدید برای بی‌آرتی خواب‌ها
اما نه اتوبوس‌های شب و نه گرمخانه، خانه امن اتوبوس‌خواب‌ها نشد. هنوز صندلی اتوبوس جای امنی است که این شب‌های سرد با دمای زیر صفر درجه سانتی‌گراد را سر کنند.
اگرچه برای چمران، رئیس شورای شهر تهران اتوبوس‌خوابی بحث حاشیه‌ای است، اما زندگی برخی از شهروندان پایتخت اینگونه می‌گذرد. اتوبوس‌خواب‌هایی که زورشان به اجاره خانه نمی‌رسد و مجبورند شب را روی یک صندلی اتوبوس صبح کنند.
مُسکنی موقت برای اتوبوس‌خواب‌ها که قرار نیست دردشان را دوا کند. درد تورم ۴۳ درصدی، درآمد ناچیز و داشتن خانه‌ای که حالا برایشان رویایی دست‌نیافتنی است. حتی زورشان به حاشیه‌نشینی هم نمی‌رسد. حاشیه‌نشین‌هایی که به گفته تقی رستم وندی، معاون وزیر کشور تعدادشان به ۱۱ تا ۱۳ میلیون نفر می‌رسد.
۴ صبح زمان پیاده شدن از اتوبوس‌های شب
اخیرا احمدی صدر، مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران از مستقر شدن ۲۰ اتوبوس در سطح شهر تهران برای اتوبوس‌خواب‌ها خبر داده بود.
اما چرا بی‌آرتی خواب‌ها سراغ «اتوبوس‌های شب» نمی‌روند؟ یکی از اتوبوس‌خواب‌ها می‌گوید: «آنجا فقط چند ساعت می‌توانیم بمانیم.» مسئول گیت بلیت یکی از خطوط اتوبوسرانی هم می‌گوید: «اتوبوس‌هایی که اینجا مستقر شده چهار صبح آن‌ها را پیاده می‌کنند.» سرما و تاریکی شب هنوز نرفته باید دنبال جای دیگری باشند.
یکی از رانندگان اتوبوس هم می‌گوید: «اتوبوس‌های شب هم راهکار موقت است. آب‌ها که از آسیاب افتاد، دوباره اوضاع به روال قبل برمی‌گردد. این‌ها دوباره مجبورند هر شب در بی آرتی بخوابند.».
اما همین راهکار موقتی هم مشکل این افراد را حل نکرده. چون بی‌آرتی‌خواب‌ها ساعت چهار صبح پیاده می‌شوند. اتوبوس‌خواب‌ها باید دوباره بلیت بخرند و سوار اتوبوس‌های شرکت واحد شوند. مسئول گیت بلیت می‌گوید: «برای بلیت نزدن هم یک ایستگاه مانده به ایستگاه آخر می‌توان پیاده و دوباره شد.» برخی از بی‌آرتی خواب‌ها اینگونه از هزینه بی‌آرتی خوابی کم می‌کنند. باید منتظر بمانند تا اتوبوس بعدی برسد. یک ربع یا نیم ساعت خواب کمتر و انتظار در سرما برای کم کردن هزینه!
اما چرا شهروندان را ساعت چهار صبح از اتوبوس‌های شب پیاده می‌کنند؟ روابط عمومی سازمان خدمات رفاهی و اجتماعی شهرداری تهران به تجارت‌نیوز می‌گوید: «پایان ساعت کاری اتوبوس‌ها از سوی اتوبوسرانی ساعت پنج صبح است. ساعتی که خطرات شب‌خوابی در سرما رفع شده است. از این ساعت به بعد در صورت تمایل مددجویان امکان حضور آن‌ها در گرمخانه‌ها وجود دارد. در حال پیگیری جدی هستیم که سازمان اتوبوسرانی امکان اختصاص اتوبوس ویژه برای این کار را فراهم آورد تا بتوانیم تا ساعت ۸ صبح در خدمت مدد جویان باشیم.»
چرا اتوبوس‌خواب‌ها به گرمخانه نمی‌روند؟
لباس‌های تمیزی به تن دارد. در اتوبوس هم اجازه نمی‌دهد کسانی که ماسک ندارند کنارش بنشینند. می‌گوید مدت‌هاست که اتوبوس‌خواب است. مسیر‌ها را کامل می‌شناسد. می‌داند کدام خط برای خوابیدن بهتر است یا کدام بدتر!
قبلا جایی کار می‌کرده که جای خواب رایگان هم به او می‌دادند. حالا اتوبوس را برای خواب انتخاب کرده. می‌گوید: «گرمخانه بهداشتی نیست. محیط کثیفی دارد. چند بار برای خوابیدن تا در گرمخانه هم رفتم، اما نتوانستم آنجا بروم آنقدر که کثیف است.»
یکی از رانندگان اتوبوس می‌گوید: «محیط گرمخانه برای کسانی که اعتیاد ندارند و سر و وضع درستی دارند هم خوب نیست! البته برخی که اعتیاد دارند به گرمخانه نمی‌روند.»
یک صندلی در اتوبوس برای آن‌ها خانه‌ای است ارزان در پایتخت! اتوبوس‌خواب‌هایی که هر ۴۵ دقیقه یک بار باید پیاده شوند.
۱۸ گرمخانه فعال در تهران
بر اساس داده‌هایی که روابط عمومی سازمان خدمات رفاهی و اجتماعی شهرداری تهران داده ۱۸ گرمخانه و ۲ سامانسرا در تهران فعال هستند. این گرمخانه‌ها به صورت ۲۴ ساعت فعال هستند.
حمام در این گرمخانه‌ها الزامیست. پک بهداشتی در این گرمخانه‌ها توزیع می‌شود. پتو‌ها و وسایل دیگر در ماه ۲ تا سه بار شست‌وشو می‌شوند.
اگرچه شهرداری تهران می‌گوید ۱۸ گرمخانه در تهران فعال است، اما اتوبوس‌خواب‌ها فقط یک آدرس یک گرمخانه را می‌دهند؛ گرمخانه خاوران که از آن هم دل خوشی ندارند و می‌گویند تمیز نیست!
حتی رانندگان اتوبوس شرکت واحد هم تنها به وجود یک گرمخانه اشاره می‌کنند. مسئول گیت هم فقط گرمخانه خاوران را معرفی می‌کند و می‌گوید این تنها گرمخانه تهران است. معلوم نیست که چرا کسی از ۱۷ گرمخانه دیگر یاد نمی‌کند. یا گرمخانه‌ای نیست یا شناخته شده نیست!
یکی از اتوبوس‌خواب‌ها که اتوبوس را به گرمخانه ترجیح می‌دهد، می‌گوید برای حمام به حمام عمومی می‌رود. روز‌ها هم تا شب کار می‌کند. شب هم در بی‌آرتی می‌خوابد.
انتظار برای پایان زمستان
یکی خط آزادی-تهرانپارس را انتخاب می‌کند و آن یکی خط تجریش راه-آهن را. مسیر تجریش-راه‌آهن کوتاه‌تر است، اما اتوبوس‌های این خط گرم است و صندلی‌های راحتی دارد.
خط تهرانپارس-آزادی، اما مسیر طولانی‌تر است. بی‌آرتی‌خواب‌ها کمتر پیاده و سوار می‌شوند. بی‌آرتی خواب‌ها انتخاب دیگری هم دارند. خط خاوران-آزادی که هم اتوبوس‌های گرمی دارد و هم مسیر طولانی است. اما آنطور که برخی اتوبوس‌خواب‌ها و رانندگان می‌گویند این خط چندان امن نیست!
یکی از بی‌آرتی‌خواب‌ها می‌گوید: «ایستگاه پایانی خطرناک است. کسانی که اعتیاد دارند برخی از شب‌ها اینجا جمع می‌شوند و کمتر در اتوبوس‌های این خط می‌خوابم.»
راننده اتوبوس هم می‌گوید اتوبوس‌خواب‌ها کمتر سراغ این خط می‌آیند. بی‌آرتی‌خواب‌هایی که هر شب با توجه به طول مسیر ۵ تا ۶ بار هم ممکن است پیاده و سوار شوند. منتظرند که این چند ماه سرما تمام شود. این یعنی از رنج نداشتن خانه سرمایش کم شود!
