مورد عجیب سانسورچیان چین

بندیکت راجرز؛ روزنامه نگار و فعال حقوق بشر بریتانیایی که فعالیت هایش بر مسائل آسیا از جمله کره شمالی و چین متمرکز است و به طور منظم در نشریاتی، چون «وال استریت ژورنال»، «نیویورک تایمز» و «هافینگتون پست» می‌نویسد و در برنامه‌های شبکه‌های خبری، چون «بی بی سی»، «سی ان ان»، «اسکای»، «الجزیره» و حضور دارد. او بنیانگذار و معاون کمیسیون حقوق بشر حزب محافظه کار بریتانیا و یکی از بنیانگذاران کارزار ائتلاف بین المللی برای توقف جنایات علیه بشریت در کره شمالی بوده است. او مدیر اجرایی دیده بان هنگ کنگ و مشاور پارلمان بریتانیا در امور چین است. کتاب تازه راجرز تحت عنوان «ارتباط چین: سی سال درون و پیرامون استبداد حزب کمونیست چین» اواخر سال جاری میلادی منتشر خواهد شد.

به گزارش اسپکتیتر، رژیم سیاسی چین به رهبری حزب کمونیست آن کشور همواره سانسورچی بوده است. آن رژیم «دیوار آتش بزرگ» را علیه فیس بوک، توئیتر و گوگل ایجاد کرده و آن وب سایت‌ها را مسدود کرده است. بسیاری از فیلم‌های خارجی در چین ممنوع شده اند و حتی «وینی د پو» شخصیت خرس کارتونی که برخی کاربران از شباهت او با «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین گفته بودند را نیز ممنوع کرده است. فیلم «دزدان دریایی کارائیب: صندوقچه مرد مرده» به دلیل ارجاعاتی که به ارواح و آدم خواری دارد در چین سانسور شده است. هم چنین، دولت چین فیلم «سرزمین خانه به دوش ها» «یا نومالند» را به دلیل اظهارات «کلوئی ژائو» کارگردان چینی الاصل آن فیلم که چین را مکانی که سراسر آن مملو از دروغ است توصیف کرده بود به طور کامل ممنوع کرده است.

اکنون، اما کار به جایی رسیده که پکن از این نیز فراتر می‌رود و به طور مستقیم داستان یک فیلم را تغییر می‌دهد. این هفته مشخص شد که پلتفرم چینی پخش فیلم Tencent Video پایان فیلم فایت کلاب یا یا «باشگاه مشت زنی» ساخته سال ۱۹۹۹ میلادی به کارگردانی «دیوید فینچر»با بازی «برد پیت» را تغییر داده است. بنابراین، فیلم با یک پیروزی تبلیغاتی برای رژیم سیاسی چین به پایان می‌رسد. در نتیجه، حکومت چین دیگر تنها به سانسور سکانس‌هایی که دوست ندارد مبادرت نمی‌ورزد بلکه به فیلم‌های غربی پیچ و تاب تازه‌ای می‌دهد تا حکومت آن کشور را به مثابه یک قهرمان به نمایش بگذارند.

در «باشگاه مشت زنی» که با بازی برد پیت در نقش «تایلر داردن» به روی صحنه رفته او توسط «ادوارد نورتون» راوی داستان در حالی که در پس زمینه اش آسمان خراش‌ها منفجر می‌شوند جان اش را از دست می‌دهد چرا که راوی داستان متوجه شده که او و تایلر در واقع یک نفر هستند. راوی - تایلر پس از درک این موضوع سعی می‌کند جلوی آخرین برنامه تروریستی باشگاه مبارزه که منفجر کردن برج‌های تجاری است را بگیرد. او نزد پلیس می‌رود می‌کند، اما کسی حرف اش را باور نمی‌کند. راوی به ناچار به محل حادثه می‌رود جایی که بار دیگر تایلر را می‌بیند و سعی می‌کند او را از این کار منصرف کند. راوی که از این وضعیت به تنگ آمده اسلحه را در دهان خود می‌گذارد و شلیک می‌کند. لحظه‌ای بعد تایلر با سری خونی بر روی زمین می‌افتد. فیلم با مضمونی آنارشیستی و ضد سرمایه داری و با تلاشی برای فروپاشی تمدن مدرن به پایان می‌رسد.

در نسخه تازه دستکاری شده فیلم توسط حزب کمونیست چین، اما بر روی ساختمان‌های در حال انفجار بر روی یک صفحه سیاه عبارت «پلیس به سرعت کل نقشه را کشف کرد و همه جنایتکاران را بازداشت کرد و با موفقیت از انفجار بمب جلوگیری کرد» افزوده شده است و داردن روانه تیمارستان شده و بعدا مرخص می‌شود.

به عبارت دیگر، از دید حزب کمونیست چین پایان آنارشیستی فیلم بیش از اندازه شدید و غلیظ بوده و برای رژیمی که خود را بالاتر از همه چیز، قادر مطلق، کنترل کننده و حافظ ثبات و قدرت فراگیر دولتی می‌داند امری غیر قابل تحمل بوده است. بنابراین، حزب کمونیست چین فیلمنامه را تغییر داد و به فیلم را با پایانی خوش به نمایش گذاشت.

این مورد به ما درباره رابطه رژیم کمونیستی چین با هالیوود چه می‌گوید؟ چند سالی است که چین با تامین مالی فیلم‌ها و خرید سینما‌ها نفوذ چشمگیری بر تهیه کنندگان هالیوود پیدا کرده است. فشار دولت چین بر «ریچارد گیر» بازیگر امریکایی باعث ممنوعیت ورود او به کشور چین شد چرا که او در مراسم اسکار سال ۱۹۹۳ میلادی به اشغال تبت توسط دولت چین اعتراض کرده بود و همین موضوع سبب تحریم شدن اش در هالیوود نیز شده بود. او دوستی نزدیکی نیز با «دالایی لاما» داشته و در سال ۲۰۰۸ میلادی خواستار تحریم مراسم المپیک پکن شده بود. تسلط چین بر تهیه کنندگان هالیوودی را می‌توان در مورد فیلم «مولان» دید. منتقدان و بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی بر این نکته تاکید کرده بودند که در عنوان بندی پایانی فیلم از نهاد‌های حزب کمونیست چین مستقر در ایالت اویغور نشین «شین جیانگ» قدردانی به عمل آمده است این در حالی است که آن نهاد‌ها مسئولیت اردوگاه‌های ایدئولوژیک و کار اجباری را برعهده دارند که طبق اعلام سازمان ملل بیش از یک میلیون مسلمان از اقلیت هایی، چون اویغور و قزاق در آن تحت آزار و اذیت قرار گرفته اند. از چند ماه پیش از نمایش فیلم مولان، اعتراض‌های دیگری به این فیلم شروع شده بود چرا که «لیو ایفی» ستاره زن آن فیلم از نیرو‌های پلیس هنگ کنگ تقدیر به عمل آورده بود نیرو‌هایی که به علت سرکوب شدید معترضان آن کشور مورد انتقاد قرار گرفته اند.

ترکیبی از بی اعتمادی و احساس ناامنی سبب شده تا رژیم کمونیستی چین به جای سانسور و حذف سکانس‌ها به تغییر سکانس پایانی فیلم روی آورد. دولت چین می‌داند که به اندازه کافی اهرم لازم در چنته دارد تا بر هالیوود پیروز شود. در سال ۲۰۲۰ میلادی، چین به عنوان بزرگ‌ترین بازار باکس آفیس جهان از امریکای شمالی پیشی گرفت و سازندگان فیلم‌های هالیوودی نیز روح خود را به پکن فروخته اند. با این وجود، علیرغم این موفقیت حکومت چین احساس ناامنی می‌کند ترس از این که پایان یک فیلم تهدیدی برای اقتدار و تصویر همراه با «ثبات» چین باشد.

دیده بان حقوق بشر تغییر پایان فیلم «باشگاه مشت زنی» توسط دولت چین را «دیستوپیایی» (جامعه‌ای خیالی که پلیدی‌ها و رذایل آن با هدف عبرت آموزی اخلاقی یا سیاسی به تصویر کشیده می‌شوند) توصیف کرده است. افراد دیگری نیز در این باره اظهارنظر کرده اند از جمله «آی وی وی» هنرمند مخالف چینی که در این باره به کنایه و طنز نوشته است: «تایلر داردن چه خواهد گفت؟» «تد کروز» سناتور امریکایی نوشته است: قانون دوم باشگاه مبارزه این است: «ما هر آن چه سانسورچیان کمونیست چینی بگویند را انجام خواهیم داد و هر آن چه آنان بخواهند را خواهیم گفت». «جوردن پیترسون» نویسنده که کتاب هایش از پر فروش‌ترین‌ها هستند نیز در توئیتی نوشته است: «چین فیلم باشگاه مبارزه را تغییر می‌دهد تا مقام‌های آن کشور پیروز شوند».

در آستانه افتتاح بازی‌های المپیک زمستانی در پکن علیرغم اعتراضات گسترده و تحریم دیپلماتیک از سوی ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، استرالیا، ژاپن، دانمارک، لیتوانی و سایر کشور‌ها رژیم کمونیستی چین به ورزشکاران هشدار داده در صورت انتقاد از حکومت چین و وضعیت آن کشور مجازات خواهند شد. چین کارزار نفوذ خطرناکی شامل مداخله و ارعاب مخالفان سیاسی در دموکراسی‌های غربی را به راه انداخته است. هم چنین، حکومت چین از طریق اعمال فشار اقتصادی تلاش می‌کند مخالفان را متوقف سازد. در مورد شخص من این تجربه به طور مستقیم مشاهده شده است. همان گونه که مورد «کریستین لی» جاسوس زن چینی که به سیاستمداران بریتانیایی نزدیک شده بود نشان داد پکن شاخک‌های خود را تا عمق وال استریت و شهر لندن و همچنین سازمان ملل متحد، سازمان بهداشت جهانی و سایر نهاد‌های چند جانبه گسترش داده است. این کشور به سرعت در حال تلاش برای بازنویسی قواعد نظم بین‌المللی است همان گونه که اکنون فیلم نامه فیلم‌هایی را که دوست ندارد بازنویسی می‌کند.