علائم اولیه آرتروز زانو
از آنجایی که مفصل زانوی شما به شکل مداوم سخت کار می‌کند، در طول مدت عمر دچار فرسودگی می‌شود. این فرسودگی میتواند بدتر شده و باعث زانو درد شود. خوشبختانه راه‌هایی برای درمان وجود دارد. در ابتدا شما با دانستن نشانه‌های اولیه آرتروز زانو می‌توانید از زانوی خود محافظت کنید.
بیش از ۱۰۰ نوع آرتروز زانو وجود دارد. دو نوع از رایج‌ترین انواع آن ورم مفاصل و آرتروز روماتیسمی است.
نشانه‌های آرتروز زانو
دکتر مویدنیا متخصص زانو در اصفهان در پاسخ به سوالی درباره اهمیت شناخت نشانه‌های آرتروز گفت: نشانه‌های اولیه آرتروز زانو در تشخیص بهتر و همچنین متوقف کردن روند آرتروز زانو در همان مراحل اولیه نقش بسیار حیاتی و موثری را ایفا می‌کند. به همین جهت در ادامه تعدادی از مهمترین نشانه‌های اولیه آرتروز زانو که باید جدی بگیرید را برای شما گردآوری کرده‌ایم.
افزایش تدریجی درد
درد‌های آرتروزی معمولا آهسته شروع می‌شوند هرچند در بعضی موارد ممکن است به یک باره و ناگهانی ظاهر شود. در ابتدا باید به دردی که در صبح پیش از انجام فعالیت روزمره درحالی که تازه استراحت کرده بودید توجه کنید.
زانوی شما ممکن است در این وضعیت‌ها احساس درد کند:
بالا رفتن از پله
برخاستن از وضعیت نشستن
پیاده روی رئی سطح صاف
بعد از مدتی نشستن
درد زانویی که شما را از خواب بیدار می‌کند یکی از نشانه‌های ورم مفاصل است. در افرادی که آرتروز روماتیسمی دارند، نشانه‌های درد اغلب در مفاصل کوچکتر نمایان می‌شود. درد‌ها بیشتر متقارن هستند و دو طرف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. مفصل‌ها ممکن است گرم و قرمز شوند. در بیماری ورم مفاصل نشانه‌ها در هر فرد می‌توانند سریع ظاهر شوند و یا ممکن است در طی سال‌ها پیشرفت کنند. نشانه‌ها می‌توانند برای طولانی مدت ماندگار بمانند و روز به روز افزایش یابند.
عواملی که نشانه‌ها را بدتر میکنند شامل:
آب سرد
استرس
فعالیت بیش از حد
در آرتروز روماتیسمی نشانه در طول چند هفته ظاهر شده، ولی تنها در چند روز پیشرفت کرده و بدتر می‌شوند. زمانی که بیماری افزایش پیدا می‌کند درد نمایان می‌شود. محرک‌ها در درد متفاوت است و درمان نیز میتواند متفاوت باشد.
تب
آرتروز روماتیسمی میتواند باعث بروز تب خفیف شود. اگر تب و زانو درد دارید میتواند نشانه‌های اولیه آرتروز یا یک عفونت زمینه‌ای باشد.
صدا یا احساس دلخراش
داشتن احساس دلخراش و طاقت فرسا زمانی که زانو حرکت می‌کند نشانه فرسودگی غضروف و علامت آرتروز است. زمانی که غضروف آسیب ببیند، سطح آن سخت شده و خار استخوانی شکل می‌گیرد. زمانی که مفصل‌ها حرکت میکنند، بعضی قسمت‌ها که نباید تماس داشته باشند با یکدیگر تماس پیدا میکنند و ساییده می‌شوند. ورم مفاصل و آرتروز روماتیسمی هردو نتیجه آسیب غضروفی هستند.
التهاب
زمانی که التهاب در درون اتفاق افتد، زانو ورم می‌کند و هنگامی که آن را لمس میکنید گرم است. زمانی که این نشانه ظاهر شود بیانگر این است که بیماری به مرحله‌ی سخت تری رسیده است.
تغییر شکل زانو
شکل زانو در مدتی که آسیب پیشرفت می‌کند و درد نمایان می‌شود، تغییر می‌کند. در آرتروز روماتیسمی ورم و قرمزی در طول مدت درد شایع است. در طولانی مدت، التهاب ماندگار میتواند آسیب دائمی به تاندون‌ها و غضروف‌ها وارد کند. این میتواند ظاهر و شل زانو را تحت تاثیر قرار دهد.
با وجود التهاب مفاصل ماهیچه‌های اطراف زانو ضعیف شده و در نتیجه ظاهر فرورفتگی زانو تغییر می‌کند. زانو شروع به نزدیک شدن و یا دور شدن از هم می‌کند. محدوده تغییر شکل زانو میتواند از کم تا زیاد باشد و سبب ناتوانی زانو شود.
فرسودگی شدید
یکی از عوامل هشدار دهنده آرتروز زانو که زیاد قابل مشاهده نیست، فرسودگی شدید است. زمانی که مفصل شما فرسوده می‌شود به شکل نامعمول احساس خستگی میکنید. فرسودگی مفصل میتواند پیش از سایر نشانه‌های قابل مشاهده آرتروز شروع شود. برخی افراد فرسودگیدر مفصل را در چند روز تجربه میکنند در حالی که پیشرفت آن زمان بیشتری به طول انجامیده است.
افراد در معرض خطر ورم مفاصل زانو
معمولا بیماران دارای ورم مفاصل زانو ۵۰ سال یا بیشتر دارند. زنان نسبت به مردان با توجه به هورمون‌ها و ساختار اسکلت مستعدتر در ابتلا به ورم مفاصل هستند. به علاوه گروهی از بیماران در حال افزایش هستند که ورم مفاصل را در سنین پایین‌تر تجربه میکنند که در گروه کسانی که خطر پیشرفت بیماری ورم مفاصل دارند قرار می‌گیرند. افرادی که در این گروه قرار می‌گیرند بیمارانی هستند که پیشتر دچار آسیب زانو شده اند (ممکن است به دلیل تمرین ورزشی یا تصادف باشد)؛ بیمارانی که رژیم نامناسب و غیرسلامت دارند و درنتیجه دچار اضافه وزن و چاقی می‌شوند و فشار مضاعفی بر روی مفاصل زانو وارد می‌شود؛ یا بیمارانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند که به آرتروز می‌انجامد مانند آرتروز‌های روماتیسمی یا نقرس؛ این اختلالات به تدریج روی مفصل اثر میگذارند تا زمانی که به شدت ورم کرده و سرانجام تحت تاثیر تمامی این بیماری‌ها قرار می‌گیرد.
چه زمانی به پزشک باید مراجعه کرد؟
برای تمامی انواع آرتروز درمان وجود دارد. هرچقدر درمان را سریعتر آغاز کنید اثربخشی بیشتری دارد.
پزشک را ملاقات کنید زمانی که:
درد و التهاب به هیچ وجه التیام نمی‌یابد.
نشانه‌ها و علائم بدتر شدند یا علائم جدیدی مانند تب پیدا کردید
علائم فعالیت‌های شما مانند خوابیدن و راه رفتن را مختل کرده است.
انواع درمان‌های آرتروز زانو
زمانی که میزان و شدت بیماری به دقت بررسی شد، پزشک میتواند درمان مناسب را پیشنهاد دهد. انتخاب درمان مناسب با در نظر گرفتن شرایط خاص هر فرد، نشانه‌ها و علائمی که دارد و محدودیت‌های درمانی انجام می‌شود.
برنامه تمرینی: میتواند به قوی شدن عضله ران و ماهیچه‌های اطراف مفصل کمک کند. قوی شدن این ماهیچه‌ها به این دلیل اهمیت دارد که استقامت لازم برای حرکت دادن مفصل‌ها را فراهم میکنند و همزمان مانند ضربه گیر عمل کرده و از تحت فشار قرارگرفتن زانو جلوگیری می‌کند.
درمان بیولوژیکی: یک تکنیک پزشکی است که برای درمان ناهنجاری‌های غضروف یا مایع مفصلی به کار می‌رود. با تزریق اسید هیالورونیک درد کاهش یافته و مفصل محکم‌تر می‌شود. درمان با پلاسما (PRP) نیز میتواند همین نتیجه را بدهد.
درمان داروییک: دارو‌های خوراکی یا تزریقی میتواند درد زانو را التیام بخشیده و زندگی روزانه بیمار را بهبود بخشد.
فیزیوتراپی: میتواند درد زانو را بهبود بخشد و میتواند شامل درمان اولتراسوند، درمان با لیزر و توانبخشی فیزیکی قبل و بعد جراحی باشد.
جراحی: برای زانو به ندرت به کار می‌رود. معمولا علائم آرتروز زانو با روش‌های درمانی غیر از جراحی کاهش می‌یابد. اما اگر شدت درد بیمار کاهش نیافت و روش‌های دیگر درمانی پاسخگو نبود، جراحی پیشنهاد می‌شود.
