جزئیات گران شدن تعرفه گاز

هر ساختمان نیاز گرمایشی مشخصی با شاخص‌هایی تعیین‌شده دارد که این شاخص‌ها را در قالب اقلیم هواشناسی در نظر گرفته می شود و در هر اقلیم می‌توان گفت نیاز گرمایشی بصورت یک عدد متوسط قابل احصاء است و بر مبنای الگوی مصرفی که تاکنون مورد بررسی قرار گرفته، پله سوم اقلیم‌های مختلف به‌عنوان مصرف عادی تلقی می‌شود.

به‌عنوان مثال، واحد مسکونی را به متراژ ۱۰۰ مترمکعب در نظر بگیرید، در حالت عادی افراد داخل این خانه، هم آب گرم بهداشتی و هم برای طبخ غذا نیاز به گاز دارند، بر اساس استاندارد، حدود ۳ مترمکعب گاز برای انجام این امورات مورد نیاز یک خانوار به صورت ۲۴ ساعته لازم و کافی است.

برای بخش گرمایشی نیز برای همان ۱۰۰ مترمربع، مکانیزمی از نظر محاسباتی بر مبنای مبحث ماده ۱۹ وجود دارد، ولی از نظر عملیاتی بر اساس متوسط سرانه اگر تهران را مثال بزنیم، پله ۳ ما که معادل ۴۰۰ مترمکعب است، روزانه حدود ۱۵ تا ۱۷ مترمکعب گاز مصرفی برای این اقلیم در روزهای سرد در نظر گرفته می‌شود.

بنابراین، سرجمع اگر ۱۸ مترمکعب (۱۵ مترمکعب گرمایشی و ۳ مترمکعب بهداشتی و ...) را در نظر بگیریم، در ماه عددی به دست می‌آید که که از ۴۰۰ مترمکعب خیلی بالاتر نیست.

اگر به سمت آپارتمان‌ها برویم، از ۶ دیواره که در آپارتمان‌ها وجود دارد که گاهی شاید یک دیواره هم بیشتر در مجاورت هوای آزاد نباشد ولی اگر دو یا سه دیواره نیز در مجاورت هوای آزاد باشد، مصرف ۴۰۰ مترمکعب به اندازه مورد نیاز هم برای گرمایش و هم برای پخت و پز برای اقلیم ۳ کفایت می‌کند.

مشترکین پرمصرف چه کسانی هستند؟

بر اساس محاسبات شرکت ملی گاز، در این بین حدود ۷۶.۱ درصدکل مصارف ما در بخش خانگی، در سه پله اول قرار دارند، معمولاً تا سه پله را به دلایلی که ممکن است مانند خانه‌های روستایی دارای استانداردهای مناسب ساخت‌وساز نباشند، در این دسته در نظر می‌گیریم، درست است که پرمصرف هستند ولی محدودیتی برای آن ها قائل نمی شوند چون نمی‌توانند استانداردها را رعایت کنند.

ولی در شش پله آخر که حدود ۳.۴ درصد مشترکین را تشکیل می‌دهند، این‌ها قطعاً پرمصرف هستند، چراکه قطعاً دارای استخر، جکوزی، سونا و تجهیزاتی در منزل هستند که خارج از عرف است. از این رو در پله‌های هفت به بالا قرار می‌گیرند.

از شاخص‌های مشترکان پرمصرف می‌توان به دو شاخص مهم اشاره کرد، یکی اینکه زیربنای بیش از حد متعارف و به تبع آن، گرمایش برای بخش‌های غیرقابل استفاده دارند که این‌ها را در منطقه پرمصرف قرار می‌دهد، ضمن این که در مورد دوم، امکانات و رفاهیات که متعارف نیست، استفاده می‌کنند.

جزئیات افزایش تعرفه

سید جلال نورموسوی- سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز در این راستا، گفت: الگوی مصرف در گاز هنوز مصوب نشده است و بر اساس ابلاغیه شورای عالی انرژی سازمان ملی استاندارد، شرکت بهینه سازی و شرکت گاز پس از دریافت اطلاعات لازم از سازمان های دیگر باید این الگو را مشخص کنند که هنوز نهایی نشده است. ولی با توجه به آیین نامه اجرای بند (ی) تبصره (۸) قانون بودجه می توان سقف مصرف پله ۳ در هر اقلیم را حد مصرف عادی لحاظ کرد؛ یعنی بر این اساس هر واحد خانگی در تهران می تواند ۴۰۰ متر مکعب در ماه مصرف داشته باشد.

وی در پاسخ به این سوال که مشترکان بسیار پرمصرف استان و شهر تهران در چه مناطقی ساکن هستند، گفت: اگرچه مصرف رابطه مستقیمی با سطح درآمد به دلیل داشتن تجهیزات رفاهی بیشتر دارد ولی پرمصرف ترین مشترکین کسانی هستند که در مناطق سرد سیر زندگی و یا اینکه از وسایل گازسوز با راندمان پایین استفاده می کنند و یا ساختمان آنها دارای استانداردهای لازم نیست.

سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز با بیان اینکه با این شرایط ساکنین مناطق شمالی تهران و یا نواحی روستایی پتانسیل مصرف بالا را دارند، اظهار کرد: بدیهی است مشترکین که در نواحی ییلاقی قرار دارند و دارای ساختمان‌های ویلایی با امکانات تفریحی (استخر و ...) هستند، نیز دارای مصرف بیشتری خواهند بود.

در قبوض جدید گاز، چند درصد مشترکان، بسیارپرمصرف بوده اند؟

به گفته نورموسوی در سال 1399 حدود ۴ درصد مشترکین در پله های ۷ و بالاتر بوده اند که در سال ۱۴۰۰ با یک درصد کاهش به ۳ درصد مشترکین رسیده، لازم به ذکر است پیش بینی می شود با تکمیل قرائت ها و پایان دوره سرد سال این اختلاف بیشتر هم بشود. همانطور که پیش بینی شده بود تا کنون تغییرات تعرفه برای حدود ۲۴ درصد از مشترکین اعمال شده که گازبهای ۲۰ درصد از این ۲۴ درصد کمتر از ۱۳ درصد بوده است.

وی با بیان اینکه با بررسی روند مصرف مشترکین می توان نتیجه گرفت که بخشی از مشترکین نسبت به سال گذشته اهتمام بیشتری به مسئله صرفه جویی داشته اند و مصارف خود را مدیریت کرده‌اند، بطور متوسط در هر استان حدود ۴ درصد پرمصرف هستند. و این دردصد در شهرهای بزرگ کمی بیشتر از میانگین است.

سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز با اشاره به بیشترین گازبها طبق این الگو، اظهار کرد: تعرفه بخش خانگی بصورت پلکانی محاسبه می شود و تعرفه پله ۱۲ و بالاتر به نرخ ۱۹۹ هزار و ۵۹ ریال به ازای هر متر مکعب است.

آنطور که توسط شرکت ملی گاز اعلام شده، پس از مصوبه هیأت دولت که از اول آذرماه اجرایی شد، برای مشترکانی که شروع مصرف‌شان از همان اول آذرماه بوده، گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که تعدادی از مشترکان به پله‌های پایین‌تر راه پیدا کرده، به عبارتی رعایت الگوی مصرف و یا مصرف بهینه در پله‌های بالاتر را در دستور کار خود قرار دادند و به این ترتیب، حدود ۰.۵ درصد به سه پله اول مهاجرت کردند. هر یک درصد صرفه‌جویی، علاوه بر پاداش مالی ۳ درصدی، کاهش مصرف گاز را نیز به همراه دارد.

ولی مساله حائز اهمیت در تعرفه‌ها، در پله‌های ۷ تا ۱۲ است که بر اساس گزارش‌ها، شاهد بودیم که ۰.۳ درصد از مصارف مشترکان پرمصرف افت پیدا کرده و به پله‌های ۶ و پایین‌تر رفتند که مسلماً اثر ریالی آن برای این مشترکان بسیار زیادتر است، چراکه هر پله بالاتر با نرخ گازبهای بالاتر وقتی به سمت پله‌های پایین‌تر مهاجرت می‌کند، علاوه بر این که به اندازه ۱۰۰ مترمکعب هزینه کمتری پرداخت می‌کنند، مبلغ پاداشی که به مبالغ بالاتر می‌خورد نیز بسیار بیشتر و قابل توجه‌تر خواهد بود.