این سبزیجات را می‌توان در آپارتمان هم پرورش داد

افزایش جمعیت و آپارتمان‌نشینی موجب شده است تا از داشتن حیاط و لذت کاشتن سبزیجات در باغچه محروم شویم؛ اما کاشت سبزی تنها مختص به باغچه و درون حیاط نیست. این گیاهان خوش‌طعم و معطر در فضای گلدان هم به‌خوبی رشد می‌کنند. در صورتی که در آپارتمان نورگیر زندگی می‌کنید و فضای خالی برای نگهداری از گیاهان دارید، می‌توانید سبزی‌های دلخواه خود را در پشت پنجره نورگیر آشپزخانه پرورش بدهید. ما در این مطلب به شما روش‌های کاشت و مراقبت از سبزیجات در فضای بسته آپارتمان را آموزش خواهیم داد تا به سبزیجات تازه و ارگانیک به‌راحتی دسترسی داشته باشید.

در فصول سرد سال بسیاری از سبزیجات از بین می‌روند، به همین خاطر این گیاهان را در فضای بسته گلخانه پرورش می‌دهند. خانه آپارتمانی شما می‌تواند به عنوان یک محیط بسته گلخانه‌ای شرایط را برای کاشت و پرورش سبزیجات فراهم کند. برخی از سبزیجات با نور فیلتر شده زیاد و متوسط درون آپارتمان هم به‌خوبی رشد می‌کنند. اگر به منبع نور طبیعی خورشید در خانه دسترسی ندارید، باز هم می‌توانید کاشت سبزیجات را با استفاده از لامپ‌های مخصوص رشد گیاه آغاز کنید.

کدام گیاهان و سبزیجات برای کاشت در محیط بسته آپارتمان مناسب هستند؟
سبزیجاتی مثل ریحان، گشنیز، جعفری، شوید، رازیانه، شاهی، اسفناج و نعناع در برابر دریافت نور متوسط و فیلتر شده به‌خوبی رشد می‌کنند. این سبزیجات رشد سریعی دارند و پس از یک ماه از کاشت قابل برداشت هستند. در ضمن گیاهان دیگری مانند رزماری و فلفل قرمز که معمولا به عنوان ادویه برای طعم دادن به غذا از آن‌ها استفاده می‌شود، به‌راحتی در محیط پرنور آپارتمان رشد می‌کنند.

ریحان

گیاه ریحان با نام علمی Ocimum basilicum یکی از پرطرفدارترین سبزیجات است که معمولا به عنوان سبزی خوردن از آن استفاده می‌شود. این سبزی بومی مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر دنیاست و اکنون در بیش‌تر کشورها به روش گلخانه‌ای یا در فضای باز کشت می‌شود. گیاه ریحان به سرما حساس است، به همین خاطر این گیاه را در زمستان در محیط گلخانه پرورش می‌دهند. گونه‌های متعددی از این گیاه در دنیا وجود دارد. در ایران سه نوع ریحان شیرین ازجمله ریحان سبز، ریحان قرمز و ریحان بوته‌ای کشت می‌شود. ریحان بوته‌ای چندساله است.

این رقم به کم‌آبی و سرما بسیار مقاوم است؛ اما عطر زیاد و طعم تندی دارد. این سبزی معطر را به‌راحتی می‌توانید در فضای پر نور پشت پنجره آپارتمان پرورش بدهید. ریحان به ۳ تا ۵ ساعت نور مستقیم یا غیرمستقیم خورشید نیاز دارد. مدت جوانه‌زنی بذرهای ریحان ۵ تا ۷ روز است. در شرایط مساعد این گیاه پس از ۵۰ روز به گل می‌نشیند.

گشنیز

یکی از پرکاربردترین سبزی‌های خوراکی گشنیز است. گشنیز با نام علمی Coriandrum sativum بومی جنوب غرب آسیا تا شمال و غرب آفریقاست. در بافت این سبزی اشتهاآور و معطر انواعی از ترکیبات مفید و مغذی و ویتامین‌ها وجود دارد. گشنیز حاوی ویتامین A، ویتامین C، ویتامین B ۶، آهن، منیزیم، کلسیم، پتاسیم و فیبر است. این سبزی به نور زیاد و کامل نیاز دارد؛ اما در محیط پر نور آپارتمان نیز به‌خوبی رشد می‌کند.

بستر کشت گیاه گشنیز را در پرنورترین قسمت خانه قرار بدهید تا گیاه حداقل ۲ تا ۴ ساعت نور غیرمستقیم و فراوان خورشید دریافت کند. بذرهای گیاه به سرعت جوانه می‌زنند. مدت زمان جوانه‌زنی بذر گشنیز ۷ روز است و پس از یک ماه می‌توانید از برگ‌های معطر این سبزی استفاده کنید.

جعفری

گیاه جعفری با نام علمی Petroselinum crispum سبزی پرکاربردی است که به وفور در انواع سوپ‌ها، خورش‌ها، سالاد و دسرها از آن استفاده می‌شود. جعفری سرشار از مواد مغذی مورد نیاز برای سلامتی بدن است. این سبزی دارای انواع ترکیبات و ویتامین‌ها ازجمله ویتامین‌های گروه B، ویتامین C، ویتامین K، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم و روی است. گیاه جعفری در مقابل خشکی حساس و در مقابل سرما بسیار مقاوم است.

این گیاه نسبت به سبزی‌های دیگر با نور کم هم رشد می‌کند؛ اما نور فراوان موجب رشد سریع و سلامت گیاه خواهد شد. شما می‌توانید سبزی جعفری را از طریق بذر به‌راحتی در گلدان و در محیط پر نور آپارتمان پرورش بدهید. مدت جوانه‌زنی بذرهای گیاه جعفری بین ۲۰ تا ۲۵ روز است.

شوید

شوید یا شِود با نام علمی Anethum graveolens یکی از سبزی‌های پرخاصیت و پرطرفدار است که علاوه‌بر طعم دادن به انواع غذاها دارای مصارف درمانی فراوانی است. شوید گیاهی یک ساله یا دو ساله است که گاه ارتفاع آن به یک متر هم می‌رسد. شوید سرشار از کلسیم و پتاسیم است و می‌تواند برای درمان بیماری‌هایی مانند کلسترول بالا، مشکلات قلبی، بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش، انواع التهاب و... مفید باشد. شوید خلاف سبزیجات دیگر برای رشد بهتر به نور بیش‌تری نیاز دارد. اگر قصد دارید این سبزی معطر را در گلدان و در آپارتمان پرورش بدهید، پرنورترین قسمت خانه را انتخاب کنید. این سبزی از طریق بذر تکثیر می‌شود. مدت زمان جوانه‌زنی بذر شوید ۱۰ الی ۱۴ روز است.

رازیانه

رازیانه از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی یا ادویه‌ای در دنیاست که امروز در صنایع دارویی از آن به عنوان ماده موثره در درمان سرفه، نفخ معده، اسهال، سرماخوردگی، داروی ضد التهابی و... استفاده می‌شود. این گیاه معطر با نام علمی Foeniculum vulgare Mill از خانواده چتریان و از تیره هویج‌هاست. منشأ رازیانه نواحی مدیترانه و بخش‌هایی از جنوب اروپاست. در ایران گیاه رازیانه را در حاشیه رودخانه‌ها، اطراف دیوارهای خانه‌های قدیمی و میان زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها می‌توان یافت.

برگ‌های گیاه رازیانه شبیه به گیاه شوید است. بذرها، ساقه، برگ و ریشه گیاه خوراکی و درمانی هستند. رازیانه از طریق بذر تکثیر می‌شود. این گیاه را می‌توانید در پشت پنجره‌های نورگیر خانه پرورش بدهید و از نگهداری و استفاده از برگ‌های معطر آن لذت ببرید.

شاهی

نام علمی این سبزی Lepidium sativum است. تره تیزک یا شاهی گیاهی سرشار از املاح و مواد معدنی است که خواص فراوانی برای سلامتی ما دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که شاهی سرشار از ویتامین C، ویتامین K، ویتامین A، ویتامین‌های گروه B، ویتامین E، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و فسفر است. جالب است بدانید که شاهی سبزی بسیار مقاومی است که در شرایط نور غیر مستقیم خورشید هم به‌خوبی رشد می‌کند. اگر برای کاشت سبزی شاهی در آپارتمان به منبع نور طبیعی دسترسی ندارید، از نورهای مصنوعی مانند لامپ‌های مخصوص رشد گیاه استفاده کنید. بذرهای شاهی بین ۵ تا ۱۰ روز جوانه می‌زنند و پس از یک ماه می‌توان برگ‌های نازک و تازه آن را برداشت کرد.

اسفناج

یکی از سبزیجات پرمصرف و پرخاصیتی که می‌توانید خیلی راحت در گلدان و در محیط آپارتمان پرورش بدهید، اسفناج است. اسفناج با نام علمی Spinacea oleracea بومی ایران است که بعدا به بیش‌تر نقاط دنیا راه پیدا می‌کند. این گیاه حساسیت به گرما دارد و جز سبزیجات فصل سرما محسوب می‌شود. گیاه اسفناج به نور مستقیم و زیاد خورشید نیاز دارد؛ پس اگر قصد دارید اسفناج را در محیط آپارتمان پرورش بدهید، حتما محیط پرنور پشت پنجره را برای قرار دادن گلدان گیاه انتخاب کنید.

اسفناج از طریق بذر تکثیر می‌شود. اگر به بذر اسفناج دسترسی ندارید، می‌توانید پس از خرید سبزی اسفناج با جداسازی برگ‌های بزرگ‌تر ریشه و قسمت جوانه را دوباره درون خاک مناسب بکارید. پرورش این سبزی در گلدان کار لذت‌بخشی است.

نعناع

یکی از سبزی‌های فوق‌العاده معطر و پرخاصیتی که خیلی راحت و بدون دردسر می‌توانید در محیط بسته و پرنور آپارتمان پرورش بدهید، نعناع است. استفاده از چند برگ تازه نعناع در سالاد یا نوشیدنی حس خوبی به شما خواهد داد، به‌خصوص وقتی که گیاه نعناع را خود پرورش داده‌اید. نعناع با نام علمی Mentha گیاهی مقاوم است که معمولا در بیش‌تر مناطق گرمسیر و معتدل دنیا رشد می‌کند. نور فراوان و آب کافی دو اصل مهم برای پرورش و نگهداری گیاه نعناع است.

نعناع از ۳ طریق کاشت بذر، قلمه و تقسیم ریشه تکثیر می‌شود. برای کاشت قلمه‌های نعناع می‌توانید آن‌ها را با آب ریشه‌دار کنید و سپس در خاک بکارید. برای پرورش و نگهداری از گیاه نعناع در گلدان و محیط بسته آپارتمان پرنورترین بخش خانه را انتخاب کنید.

فلفل تند

فلفل با نام علمی Capsicum annuum ادویه‌ای تند و محبوب در آشپزی است که خیلی راحت می‌توان از گیاه زیبای آن در خانه نگهداری کرد. فلفل‌ها از حدود ۸ هزار سال پیش جزء مهم‌ترین ادویه خوراکی مورد توجه انسان‌ها بودند. فلفل دارای خواص بسیاری است. این ادویه حاوی ویتامین‌هایی از گروه B، ویتامین A، ویتامین C، کلسیم، منیزیم و فیبر است. فلفل از طریق بذر تکثیر می‌شود. در ضمن نشاهای آماده فلفل از طریق گلخانه‌ها قابل تهیه است. بوته‌های گلدانی فلفل مانند یک گیاه زیبای آپارتمانی عمل می‌کنند. گلدان این گیاه را در کنار پنجره نورگیر خانه قرار بدهید تا حسابی نور خورشید را دریافت کند.

رزماری

گیاه Rosmarinus officinalis یا رومارن از خانواده Lamiaceae که معمولا به آن رزماری می‌گویند، یک گیاه چند ساله با ساقه‌های چوبی، برگ‌های سوزنی، معطر و همیشه سبز است. بوی بی‌نظیر و خواص معجزه‌آسای برگ‌های گیاه رزماری موجب شده است تا از دیرباز این گیاه در مصارف آشپزی کاربرد داشته باشد و از آن به عنوان ادویه یا چاشنی برای خوش‌عطر و طعم شدن غذاها استفاده کنند. گیاه معطر رزماری معمولا از طریق قلمه تکثیر می‌شود.

این گیاه با شرایط پر نور پشت پنجره خانه شما سازگار است. شما می‌توانید هر بار هنگام تفت دادن انواع گوشت چند عدد از برگ‌های تازه رزماری را به آن اضافه کنید. رزماری طعم غذا را متفاوت خواهد کرد. در ضمن عطر برگ‌های رزماری فضای خانه را خوشبو می‌کند و موجب آرامش ذهن می‌شود.

ابزارهای کاشت سبزی در آپارتمان چیست؟
- ابتدا به بذر، ریشه، پیاز یا قلمه هر نوع سبزی نیاز دارید. ریحان، فلفل، شاهی، رازیانه، شوید و جعفری از طریق بذر تکثیر می‌یابند و نعناع از طریق بذر و تقسیم ریشه یا ساقه زیرزمینی و رزماری معمولا از طریق قلمه ازدیاد می‌شود.

- به خاک مناسب برای کاشت نیاز دارید. خاک مناسب کاشت سبزی خاک پیت‌ماس به همراه پرلیت است. این نوع خاک باید آب را به‌راحتی از خود عبور بدهد و تا مدتی رطوبت لازم گیاه را تامین کند.

-گلدان مناسب کاشت سبزیجات در آپارتمان گلدان‌های باغچه‌ای کشیده است. این گلدان‌ها به شما امکان می‌دهند تا چند نوع سبزی را در کنار هم کشت کنید. گلدان‌های سفالی برای کاشت سبزی مناسب هستند. حتما قبل از ریختن خاک درون گلدان از وجود حفره تخلیه آب کف گلدان مطمئن شوید.

- آبپاش برای آبیاری مداوم خاک بهتر از آبیاری با لیوان یا پارچ است. آبیاری با آبپاش بذرها را از بستر خود جا به جا نمی‌کند.

- به یک بیلچه برای ریختن خاک درون گلدان همیشه نیاز است.

بهترین فصل کاشت سبزی در آپارتمان
در هر فصل و زمانی می‌توان سبزیجات دلخواه را در محیط آپارتمان کاشت. محیط بسته آپارتمان در همه فصول هوایی یکسان دارد. در نتیجه سرما شدید یا گرمای بیش از حدی وجود ندارد که مزاحم رشد سبزیجات شود.

آبیاری سبزیجات را چگونه انجام بدهیم؟
بهتر است پس از خشک شدن کمی از سطح خاک به سبزیجات آب دهیم. آبیاری باید کامل انجام شود؛ یعنی به گونه‌ای به گیاهان آب بدهیم که آب اضافی از ته گلدان خارج شود. آبیاری کامل مخصوص زمانی است که سبزیجات به رشد کامل رسیدند و دارای ریشه‌هایی قوی هستند.

مراحل کاشت سبزی در آپارتمان
- پس از تهیه گلدان مناسب ترکیب خاک مذکور را درون گلدان بریزید.

- پس از پر کردن گلدان از خاک، خاک را کاملا مرطوب کنید و با دست سطح خاک را صاف و هموار کنید.

- بذرهای دارای پوست سخت مثل گشنیز یا جعفری را به مدت یک روز درون آب ولرم قرار دهید.

- بذرهای کوچک مثل بذر گیاه شاهی و ریحان را باید روی خاک بپاشید. بذرهایی مانند گشنیز و جعفری باید در عمق یک بند انگشت کاشته شوند. ریشه نعناع نیز باید درون خاک به عمل یک سانتی‌متر کاشته شود.

- پس از کاشت بذرها یا کاشت قلمه و ریشه سطح خاک را دوباره آبیاری کنید.

- در صورت امکان روی بستر کشت را با نایلون شفاف بپوشانید.

- بستر کشت را همیشه در یک مکان ثابت قرار بدهید. محیط باید ۳ تا ۵ ساعت نور مستقیم یا غیر مستقیم خورشید از پشت پنجره را دریافت کند.

- هر زمان که خاک گلدان خشک شد، با آبپاش خاک را مرطوب کنید.

- با رشد کامل سبزیجات می‌توانید بستر کشت را به طور کامل آبیاری کنید.

- پس از رشد کامل سبزی‌ها می‌توانید از کودهای طبیعی یا کودهای شیمیایی کامل طبق دستور روی پاکت کود استفاده کنید.

- اجازه بدهید که سبزیجات کامل رشد کنند؛ سپس برگ‌های آن‌ها را برداشت کنید و تا پر برگ شدن آن‌ها جوانه‌های تازه آن را جدا نکنید.

نحوه جلوگیری از هجوم آفات به سبزیجات
سبزیجات در یک محیط بسته و بهداشتی کم‌تر مورد هجوم آفات قرار می‌گیرند. اگر علائمی از حضور آفات روی برگ‌های سبزیجات مشاهده کردید، حتما از سموم محلول در آب مخصوص آفات استفاده کنید.