روز عشاق؛ از ولنتاین غربی تا سپندارمذگان ایرانی
از کنار هر مغازە عروسک فروشی کە رد می‌شوی، چند نفری خرس عروسکی بە دست با خندە و قهقهە خارج می‌شوند، عروسک‌هایی چنان بزرگ کە گاهی خریداران آن دیدە نمی‌شوند.
در جریان ترافیک هم کە قرار می‌گیری، پشت موتورها، ماشین‌ها یا حتی رو سقف و داخل صندوق عقب ماشین‌ها هم گاهی می‌توان دید کە خرس عروسکی قرمز رنگ بزرگی جا خوش کردە است.
شاید چند سال گذشتە دیدن این حجم از عروسک‌های قرمز، کمی برای همە تعجب آور بود، اما امروزە دیگر کم‌تر کسی است کە با روز ولنتاین ناآشنا باشد.
عشاق در این روز برای نشان دادن عشق خود بە معشوق، انواع شکلات، شیرینی‌ها، کیک‌ها، عروسک‌ها و گل‌ها را هدیە می‌دهند، و این روز را روزی برای ابراز عشق می‌دانند.
در ابتدا ولنتاین مخصوص دوستی‌ها و رابطەهای خارج از چارچوب خانوادە بود کە امروزە بە مرور زمان در خانوادەها و زوج‌های ایرانی نیز ریشە دواندە است.
چهاردهم فوریە روزی است کە بە ولنتاین یا روز عشاق معروف است، روزی کە ریشە غربی دارد و تا چند سال گذشتە در فرهنگ ایرانی جایی نداشت، اما بە مرور این فرهنگ غربی در جامعە ایرانی رسوخ پیدا کرد و حال هرسالە در ایران این روز را روز عشاق می‌دانند.
در سال‌های اخیر بسیاری از جامعەشناسان و رسانەها سعی کردەاند کە بە جوانان این موضوع را تفهیم کنند کە این مناسبت ریشەای کاملا غربی دارد و در فرهنگ ایرانی جایی ندارد؛ اما باز با این وجود جوانان در جریان هیجانات و چشم و هم چشمی‌ها هرسالە سعی در باشکوە برگزار کردن این روز را دارند.
در خود فرهنگ ایرانی نیز، روزی مخصوص عشاق وجود دارد، اما متاسفانە جامعە ایرانی علاقە خاصی بە فراموش‌کردن فرهنگ خود و در وارد کردن و تقلید از فرهنگ غربی دستی بر آتش دارند.
سپندارمذگان روز عشق ایرانی
امروزە از هر کسی بپرسی کە ولنتاین چە روزی است با وجود آن کە سە قرن پس از میلاد بە وجود آمدە، همە با آن آشنایی دارند اما کسی روز سپندارمذگان یا روز عشق ایرانی را کە بیش از بیست قرن پیش از میلاد وجود داشتە است را نمی‌داند.
روز عشق در تقویم جدید ایرانی، مصادف است با ٥ اسفند، یعنی چند روز پس از ولنتاین و جالب اینجاست کە در فرهنگ ایرانی کسی ٥ اسفند را بە عنوان روز عشق جشن نمی‌گیرند.
این در حالی است کە ولنتاین یا روز عشاق ۱٤ فوریە مصادف با ۲٥ بهمن در جهان جشن گرفتە می‌شود و یکی از روزهای مهم در تقویم تجاری جهان است.
ولنتاین، ریشە در فرهنگ مسیحی دارد و تاریخچە آن بە دوران روم باستان می‌رسد، اما باز با این وجود این روز در اکثر کشورهای جهان ریشە دواندە، کە ایران یکی از این کشورها است.
در این راستا اغلب مقامات در کشورهای مختلف و همچنین در ایران سعی بر وضع محدودیت‌هایی برای برگزاری این جشن در میان جوانان دارند، و سعیشان بر این است کە جوانان را بە سمت فرهنگ ملی خود سوق دادە و از جذب فرهنگ‌های بیگانە منع کنند.
سارینا، شهروند سنندجی، به ایسنا در خصوص روز عشاق ایرانی و غربی می‌گوید: این اولین بار است کە می‌دانم و شنیدەام کە در فرهنگ ایرانی روزی هم بە نام روز عشاق وجود دارد.
او می‌گوید: گرچە می‌دانم کە ولنتاین ریشە در فرهنگ غرب دارد، اما باز با این وجود این روز برای همە دخترها و پسرها سرشار از ذوق و هیجان است.
سارینا می‌گوید: امروزە جوانان در جریان چشم و هم چشمی، سعی در باشکوە برگزار کردن این روز دارند و اگر تا چند سال گذشتە تنها بە دادن شکلات و عروسک بسندە می‌کردند، امروزە برای برگزاری آن جشن‌های بزرگی در سالن‌ها بە مناسبت این روز برگزار می‌شود.
مریم نیز می‌گوید: گرچە هرسالە بە مناسبت این روز دختر و پسرها از هم کادو و هدیە دریافت می‌کنند، اما نمی‌توان بە رابطەهای دو روزە و گاە چند ساعتی عشق گفت.
او می‌گوید: گرچە ولنتاین اقتباسی از فرهنگ غرب است، اما ایرانی جماعت به این فرهنگ غربی‌ها هم گند زدە و آن را از ابهت انداختە است، دختر و پسرهایی کە برای سرگرمی باهم هستند و باز با این وجود این روز را جشن می‌گیرند.
گلالە کە حالا زن پا بە سن گذاشتەای است و دارای سە فرزند است در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص این روز می‌گوید: غربی بودنش بە کنار، اما ای کاش واقعا جوانان امروز معنی عشق را درک می‌کردند و واقعا عاشق بودند.
او می‌گوید: در روزگار ما نە شاخە گلی بود و نە خرس عروسکی بزرگ و نە شکلات‌های رنگارنگ، اما عشق بود و در عمل بە هم ثابت می‌کردیم کە تا چە اندازە عاشقیم.
