روسیه در روز ۲۴ فوریه(پنجم اسفند) با انجام چندین عملیات نظامی، حمله به اوکراین را آغاز کرد.
به گزارش اسپیس، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا روز گذشته در یک سخرانی عمومی اعلام کرد که این اقدام که انتقادهای بینالمللی را برانگیخته است تحریمهای جدید و شدیدتری از سوی این کشور علیه روسیه در پی خواهد داشت. با این حال، با وجود تحریمهای جدید و ادامه جنگ، سازمان فضایی آمریکا تاکید کرده که همکاری مدنی میان ایالات متحده و روسیه در فضا و به ویژه در ایستگاه فضایی بینالمللی ادامه خواهد داشت.
ناسا در بیانیهای که جاشوآ فینچ(Joshua Finch) سخنگوی ناسا، آن را به اسپیس ایمیل کرده است بیان کرد: ناسا همکاری خود را با تمام شرکای بینالمللی از جمله شرکت فضایی دولتی روسکاسموس روسیه برای انجام عملیات ایمن در ایستگاه فضایی بینالمللی، ادامه خواهد داد. قوانین نظارت بر صادرات نیز امکان ادامه همکاری فضایی غیرنظامی روسیه و آمریکا را میدهد. هیچ برنامهای برای تغییر حمایت این آژانس از عملیاتهای در حال انجام در مدار و در ایستگاههای زمینی وجود ندارد.
بایدن در یک بیانیه عمومی و تلویزیونی اوایل روز گذشته درباره تحریمهای جدید صحبت کرد و اظهار کرد که محدودیتهای جدیدی در مورد صادرات به روسیه وجود خواهد داشت.
وی افزود: ما تخمین میزنیم که بیش از نیمی از واردات فناوریهای پیشرفته روسیه متوقف شود. این کار به توانایی آنها برای نوسازی ارتششان ضربهای وارد میکند و صنعت هوافضای آنها از جمله برنامههای فضایی این کشور تنزل پیدا خواهد کرد.
در بیانیهی بایدن، به طور مستقیم به ناسا و همکاری آن با روسیه در فضا یا ایستگاه فضایی اشاره نشده است.
سقوط کنترل نشدهی ایستگاه فضایی بر ایالات متحده یا اروپا!
با این وجود "دیمیتری روگوزین"(Dmitry Rogozin)، مدیر آژانس فضایی روسیه پس از سخنرانیهای بایدن توییتهایی منتشر کرد.
روگوزین در توییتی نوشت: آیا میخواهید همکاری ما در ایستگاه فضایی بینالمللی را نابود کنید؟ اگر همکاری با ما را متوقف کنید چه کسی از سقوط کنترل نشدهی ایستگاه فضایی بر ایالات متحده یا اروپا جلوگیری خواهد کرد؟ گزینه سقوط این سازه ۵۰۰ تنی بر چین و هند نیز وجود دارد. آیا میخواهید آنها را با چنین چشماندازی تهدید کنید؟ ایستگاه فضایی از فراز روسیه عبور نمیکند بنابراین همهی خطرها متوجه شماست. برای این خطرها آمادهاید؟
با این حال، به رغم بیانیههای آنلاین روگوزین، بیانیهی ناسا که پس از آن و اواخر شب گذشته منتشر شد نشان میدهد که دست کم فعلا تحریمهای جدید اختلالی در همکاریهای بینالمللی خارج از زمین ایجاد نخواهد کرد.
علاوه بر ناسا، "اسکات پیس"(Scott Pace)، مدیر اجرایی شورای فضایی کاخ سفید در دوران دونالد ترامپ نیز در مصاحبه با آسوشیتدپرس اعلام کرد که ایستگاه فضایی بینالمللی از کشمکشهای سیاسی تا حد زیادی به دور خواهد ماند.
او با بیان اینکه جدایی از روسیه قابل تصور است و این موضوع ایستگاه فضایی را به خطر خواهد انداخت اما این در سطح قطع روابط دیپلماتیک خواهد بود.
وی افزود: این آخرین راهحل خواهد بود و من فکر نمیکنم چنین اتفاقی رخ دهد مگر آن که رویارویی نظامی گستردهتری اتفاق بیفتد.
در حال حاضر چهار آمریکایی، دو روس و یک آلمانی در ایستگاه فضایی بینالمللی که در فاصله حدود ۴۰۰ کیلومتری در مدار زمین قرار دارد، حضور دارند. ۱۵ کشور در نگهداری از این ایستگاه همکاری میکنند. بخشی از آن را روسکاسموس و بخش دیگر را ناسا و همتایانش در کانادا، ژاپن و اتحادیه اروپا اداره میکنند این در حالی است که این ایستگاه از نظر هدایت، ناوبری و مانورها به بخش روسی متکی است.
کنگره ایالات متحده آمریکا پیش از این در تحریمها، ایستگاه فضایی را مستثنی دانسته بود و ناسا تا این اواخر برای ارسال فضانوردانش به فضا و بازگرداندن آنها به روسکاسموس وابسته بود.
به رغم تشدید تنشها، خدمه این ایستگاه از هر دو کشور در کمال آرامش با هم کار کردهاند.
در سال ۲۰۱۵ نیز پس از آن که آمریکا به دنبال استقرار نیروهای روسیه در حمایت از جداییطلبان اوکراین این کشور را تحریم کرد، روسکاسموس اعلام کرد که ماژول خود را در سال ۲۰۲۴ از ایستگاه فضایی جدا میکند و ایستگاه فضایی مستقل روسیه را میسازد اما از آن زمان تاکنون از این موضع عقبنشینی کرده است.