چقدر دلار نفتی در راه ایران است؟
رضا زندی در یادداشتی نوشت: فرض کنیم این هفته، توافق بازگشت به برجام در وین امضا شود. (پیش‌بینی من چنین است. اگر همه شرایط همین طور که الان هست، باقی بماند) حالا ببینیم ایران چقدر می‌تواند نفت خام و میعانات گازی صادر کند و چه میزان پول اضافه‌تر از بودجه به دست آورد.
١- بر اساس بودجه ۱۴۰۱، ایران قرار است ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی با قیمت ۷۰ دلار بفروشد. به عبارت ساده‌تر، درآمد عمومی حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی ایران در سال آینده شمسی ۳۵ میلیارد دلار و ٧٠٠ میلیون دلار خواهد بود. (جدا از تهاتر و..)
٢- اگر توافق احیای برجام امضا شود ایران می‌تواند تولید نفت خام خود را به ۳ میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه و تولید میعانات گازی را به ۷۵۰ هزار بشکه در روز برساند. از این میزان، روزانه ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام و ۵۵۰ هزار بشکه میعانات گازی در پالایشگاه‌های داخلی مصرف می‌شود.
٣- بنابراین پس از احیای برجام و از سال آینده، ایران می‌تواند روزانه حداقل ۲ میلیون و ۱۵۰ هزار بشکه نفت خام و ۲۰۰ هزار بشکه میعانات گازی، صادر کند. مجموعا ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه در روز. حالا این عدد را از روزانه ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه بودجه عمومی ۱۴۰۱ کم کنید.
٤- به عبارت دیگر، در صورت احیای برجام، ایران می‌تواند روزانه حدود ۹۵۰ هزار بشکه بیشتر از سقف در نظر گرفته در بودجه سال آینده، نفت و میعانات گازی بفروشد. حالا اگر این عدد را در ۷۰ دلار در هر بشکه ضرب کنید، اضافه درآمد ناشی از برجام می‌شود: ٢٤ میلیارد و ٢٠٠ میلیون دلار.
٥-، اما فقط این نیست. ایران بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه نفت و میعانات گازی فروش نرفته روی آب دارد که می‌تواند به سرعت با قیمت‌های بالای ۱۰۰ دلار آن‌ها را بفروشد. این مقدار به تنهایی می‌تواند حدود ۱۰ میلیارد دلار به درآمد‌های ایران اضافه کند.
٦- پس درآمد ناشی از فروش نفت خام و میعانات گازی بدون برجام در سال آینده حدود ٣٥ میلیارد و ٧٠٠ میلیون دلار پیش بینی شده است. (که بازگشت پول آن هم به سخت است.) و برجام می‌تواند سال آینده، درآمد نفتی ایران را ٢٤میلیارد و ٢٠٠ میلیون دلار اضافه کند.
٧- ١٠ + ٢٤/٢ + ٣٥/٧ میلیارد دلار، یعنی اینکه احیای برجام می‌تواند درآمد نفتی ایران را در سال آینده به حدود ٧٠ میلیارد دلار برساند. آن‌هم با دسترسی کامل به دلار‌های نفتی. (بیش از دو برابر درآمد امسال با تحریم) به این میزان دسترسی به دلار‌های نفتی بلوکه‌شده در کشور‌ها را اضافه کنید.
٨- وقتی برجام می‌تواند این همه در افزایش درآمد ملی نقش داشته باشد دیگر چه جای تردید. آیا اقتصاد ایران برای این حد از افزایش درآمد‌های نفتی آماده است؟ آیا سیستم بانکی ایران با سیستم متعارف بانکی جهانی همسو شده است که بتواند درآمد‌های نفتی‌مان را جابه‌جا کند؟
٩- آیا پروژه‌های سرمایه‌گذاری بخش‌های مختلف از جمله در صنعت نفت برای این حد از درآمد‌های نفتی آماده شده است؟ یا دوباره این درآمد‌ها صرف امور روزمره و واردات پرتقال و ... خواهد شد؟ بسیاری از بخش‌های کشور از جمله صنعت نفت برای اشتغالزایی، تشنه سرمایه‌گذاری فوری‌اند.
١٠- حالا یک سوال، در این شرایط چه لزومی دارد که مجلس بخواهد این هفته با تصویب «بند ی» تبصره ۱ بودجه، به میزان حدود ۱۰ میلیارد یورو از فروش نفت و میعانات گازی را از دست دولت خارج کند؟! پس بهتر است کمیسیون تلفیق، همین امروز این بند را کامل حذف کند.
١١- بحران اوکراین، از طرفی باعث افزایش قیمت نفت شده و از طرفی تقاضا برای نفت و میعانات گازی ایران را افزایش داده است. جدا از آن موضع ایران را در چانه‌زنی‌های بین‌المللی تقویت خواهد کرد. به شرط آنکه تدبیر درست کنند. فرض کنیم امروز فردای پس از برجام است. چه خواهید کرد؟!
