براساس گزارش روابط عمومی انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران، روند ضعیف شدن بنیه اقتصادی بنگاههای خبری اعم از روزنامهها، مجلات و پایگاههای اطلاع رسانی مستقل که از سالهای پیش آغاز شده در اواخر سال گذشته و ابتدای سال جاری ابعاد وخیمتری یافته و موجبات بیکاری، کاهش درآمد، از دست دادن بیمه و امنیت شغلی تعداد قابل توجهی از همکاران ما را فراهم آورده است. مشکلاتی که دامن بنگاههای قدیمیتر و شناخته شدهای همچون روزنامه شرق را نیز گرفته است.
انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران پیش از این در مورد تبعات مختلف ایجاد محدودیت برای فعالیت حرفهای روزنامهنگاران و از بین رفتن مرجعیت رسانهای نهادهای مطبوعاتی داخلی که موجب شده روزنامهنگاران نتوانند محتوای درست، دقیق و موردنیاز تولید کنند، هشدار داده است. این رفتار به عنوان عامل کلان وضعیت فعلی علاوه بر آثار زیانبار اجتماعی، سیاسی و فرهنگی روزنامهها و بنگاههای خبری را از امکان تولید محتوایی که خواهان داشته باشد محروم کرده و بنیه اقتصادی این نهادهای فرهنگی را بیش از پیش ضعیف ساخته است تا جایی که کشورمان تقریبا فاقد رسانههای رسمی مستقل شده است.
رسانههایی که با پول و بودجه دولتی و عمومی فعالیت میکنند بنا به رویکرد تبلیغاتی و عدم تبعیت از اصول حرفهای فاقد تأثیرگذاری مطلوب بوده و رسانههای دیگر علیرغم آنکه بدون یارانههای پیدا و پنهان امکان ادامه حیات ندارند به واسطه انواع فشارهای اقتصادی و سیاسی امکان استفاده از ظرفیتهای بالقوه خود برای نقشآفرینی موثر در فضای رسانهای را نداشته و نتیجتا در نظام رسمی رسانهای جایی ندارند و فعالیت حرفهای و آزادانه آنها به رسمیت شناخته نشده است. تداوم این وضعیت همچنین موجب خالی شدن رسانهها از نیروهای کارامد و حرفهای و واجد دیدگاههای کارشناسی شده است. اندوهبار اینکه بسیاری از بنگاههای ضعیف و لرزان موجود و نیز بنگاههای دولتی یا متکی به جیب مردم، تنها به کار حفظ ظاهر آمده تا نشان دهند در جامعه ما نیز رسانههای مختلف وجود دارد. اکنون در شرایطی که همین بنگاههای کوچک نیز تاب نیاورده و گاه به کار خود پایان دادهاند یا شرایط کاری کارکنان خود را بسیار دشوار کردهاند، انجام وظایف اجتماعی و اخلاقی همکاران ما تنها با از خود گذشتگی و تحمل وضعیت معیشتی نابسامان ممکن شده است. این است که ما در واقع با ورشکستگی نهاد رسانه در ایران مواجهیم؛ پدیدهای خاص و در نقطه مقابل حرکت جهانی قدرت گرفتن رسانهها و تاثیرگذاری بیش از پیش آنها.
پیش از این از طرف ما، اندیشمندان و صاحبنظران و قاطبه خیرخواهان ایران تاکید شده است که ایجاد محدودیت علاوه بر همه ضرباتی که به پیکر جامعه میزند بطور خاص موجب تضعیف امنیت کشور شده و به گسترش فساد دامن میزند. این در حالی است که در همین ماهها و هفتههای اخیر عملکرد رسانهای شبکههای اجتماعی با اتکا به خبرنگاران و شهروندان داخل کشور آثار مثبتی در اطلاعرسانی پدیدههای مذموم داشته که موجب پیگیری نهادهای رسمی شده است. انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران با تدوین سند ملی رسانه که بزودی رونمایی و منتشر خواهد شد تلاش کرده است تصویر دقیقی از وضعیت رسانه در ایران ارائه کند. با این وضعیت و گرانی سرسامآور اقلام معیشتی، راهحلهای پیش روی ما برای عبور از وضعیت فعلی محدود است. در این شرایط انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران بر موارد زیر به عنوان راهحلهای کوتاه مدت و میان مدت تاکید میکند:
انجمن صنفی با تاکید بر مواضع پیشین خود از دولت و نهادهای حاکمیتی میخواهد ضمن گسترش آزادیهای قانونی مصرح در قانون اساسی و رفع محدودیتها زمینه رشد رسانههای داخل کشور را فراهم آورند. همچنین حمایتهای اقتصادی از روزنامهنگاران در قالب اختصاص بیمههای رایگان و ارزان میتواند بخشی از دغدغههای همکاران ما را کاهش دهد.
انجمن صنفی از صاحبان بنگاههای مطبوعاتی میخواهد با درک وضعیت دشوار معیشتی روزنامهنگاران، از اخراج و کاهش حقوق و مزایای ایشان خودداری کرده و از بیکار کردن اهالی رسانه به عنوان راحتترین روش کاهش هزینههای خود اجتناب کنند.
در سطح بعدی، توانمند سازی روزنامهنگاران به مهارتهای نوین ارتباطی میتواند برای آنها وضعیت شغلی بهتری فراهم آورد. این کاری است که سازمانها و ادارات فرهنگی دولتی، عمومی و خصوصی میتوانند با برگزاری دورههای آموزشی رایگان یا ارزانقیمت در آن مشارکت کنند. انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران نیز در حد توان خود برای این بخش برنامههایی دارد که متعاقبا اعلام خواهد شد.