احتمال استفاده روسیه از تسلیحات هسته‌ای چقدر است؟
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در هفته اول جنگ با اوکراین قوای تسلیحات هسته‌ای راهبردی کشور را در سطح هشدار بالا قرار داد تا جهان را از آنچه که ممکن است رخ بدهد بترساند.
به گزارش ایندیپندنت، رئیس‌جمهوری روسیه تقصیرات را به گردن "اقدامات غیردوستانه در حوزه اقتصادی" انداخت و مدعی شد که اعضای اصلی ناتو با "بیانیه‌های ستیزه‌جویانه‌شان" وی را مجبور به این اقدام کردند. دیمتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز افزایش تنش‌ها را به اظهارات لیز تراس، وزیر خارجه انگلیس مرتبط دانست.
پس از گذشت سه هفته، حمله روسیه با سرعت کمتری از آنچه که پوتین انتظار داشت، ادامه یافت.
در پی دستورات پوتین برای پیروزی در جنگ، چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد؟
پوتین درخصوص تسلیحات هسته‌ای چه گفته است؟
تلوزیون روسیه در ۲۷ فوریه ویدیویی از دیدار پوتین با وزیر دفاع و رئیس ستاد مشترک روسیه منتشر کرد که به آن‌ها توصیه می‌کرد تا تسلیحات هسته‌ای را در "حالت رزمی" قرار دهند.
پاتریشا لویس، رئیس برنامه امنیت بین‌الملل در اندیشکده چتم هاوس در اینباره گفت: آنچه گمان می‌کنیم رخ داده این است که روسیه نمی‌تواند در زمان صلح از تسلیحات هسته‌ای خود استفاده کند، پس برای استفاده از تسلیحات هسته‌ای باید وضعیت را از حالت زمان صلح به وضعیت رزمی تغییر دهد.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد که پوتین زمینه حقوقی را برای استفاده از تسلیحات هسته‌ای در صورت تمایل ایجاد کرده است.
پروفسور مالکوم چالمرز از موسسه خدمات متحده سلطنتی می‌گوید منظور پوتین کاملا "واضح" نبوده است.
وی عنوان کرد: من هیچ گزارشی درخصوص تغییر در وضعیت نیروهای هسته‌ای روسیه مشاهده نکرده‌ام. مشخصا من دسترسی به اطلاعات محرمانه ندارم اما گزارشی در این خصوص منتشر نشده است. مشخص نیست که وضعیت به چه شکل تغییر می‌کند. ممکن است ارتباطی به سازوکاری خاص میان رئیس‌جمهوری و نیروهای هسته‌ای داشته باشد. حتی ممکن است اصلا سازوکاری وجود نداشته باشد.
احتمال حمله هسته‌ای چقدر است؟
بن والاس، وزیر دفاع انگلیس تلاش کرده تا آب سردی بر روی ترس از جنگ هسته‌ای بریزد و عنوان کرده که نگرانی‌ها را درک می‌کند اما حرف پوتین "لفاظی" است.
وی در گفت‌وگویی با اسکای نیوز گفت: من درخصوص اینکه آقای پوتین ممکن است در آینده چه کاری انجام دهد گمانه‌زنی نمی‌کنم.
والاس مدتی بعد به بی بی سی گفت که آن‌ها شاهد هیچ تغییری در وضعیت هسته‌ای روسیه نسبت به قبل نبوده‌اند.
وی گفت: پوتین مشخصا این مسئله را بر روی میز قرار داده تا به مردم و جهان یادآوری کند که عامل بازدارندگی در اختیار دارد. ما کاری برای تشدید تنش‌ها در این زمینه انجام نمی‌دهیم و کاری نمی‌کنیم که منجر به اشتباه محاسباتی شود. ما این مسئله را بسیار جدی می‌گیریم.
تام تاگندهت، رئیس کمیته روابط خارجی گفت که روسیه تسلیحات هسته‌ای را تنها یک "انفجار بزرگتر" تلقی می‌کند و ممکن است دستور نظامی برای استفاده از آن‌ها را صادر کند.
سایر متخصصان گفته‌اند که مشخص نیست پوتین دست به حمله هسته‌ای بزند یا نه.
پروفسور چالمرز احتمال استفاده روسیه از تسلیحات هسته‌ای را "غیر محتمل" دانست و گفت: هرگونه استفاده از تسلیحات هسته‌ای باعث باز شدن جعبه پاندورا می‌شود. زمانی که یک کشور از سلاح هسته‌ای استفاده کند احتمال تشدید استفاده از این تسلیحات بوجود می‌آید و فشار بر روی کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای برای پاسخ‌دهی قابل توجه خواهد شد. روسیه و غرب این مسئله را به خوبی درک می‌کنند.
در حمله هسته‌ای چه ممکن است رخ دهد؟
به گفته متخصصان اگر روسیه به یک کشور عضو ناتو حمله کند ممکن با حملات متقابل دیگر کشورهای عضو مواجه شود. پروفسور چالمرز می‌گوید که چنین درگیری می‌تواند تبعاتی بیشتر از جنگ جهانی دوم داشته باشد.
میزان تلفات به نقطه هدف قرار گرفته بستگی خواهد داشت. با توجه به تراکم جمعیت در شهرها، تسلیحات هسته‌ای توانایی کشتن صدها هزار نفر را خواهند داشت. اگر یک تاسیسات خاص هدف قرار بگیرد، باقی افراد ممکن است به دلیل مسمومیت از تشعشعات آسیب ببینند.
روسیه چه سلاح‌های هسته‌ای در اختیار دارد؟
نشریه دانشمندان اتمی که آمار زرادخانه‌های هسته‌ای هر کشور را منتشر می‌کند هفته گذشته اطلاعات در خصوص زرادخانه‌های هسته‌ای روسیه را بروزرسانی کرد.
مطابق با این گزارش روسیه تقریبا ۴۴۷۷ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد که از این میان ۱۵۸۸ مورد کلاهک استراتژیک هستند که توانایی سوار شدن بر موشک‌های بالیستیک را دارند. پایگاه‌های بمب‌افکن‌های سنگین تقریبا ۹۷۷ کلاهک استراتژیک دیگر در اختیار دارند. روسیه حدود ۱۹۱۲ کلاهک غیراستراتژیک در اختیار دارد که آن‌ها را ذخیره نگه داشته است.
وضعیت سایر مناطق جهان چیست؟
مطابق با آخرین اطلاعات فدراسیون دانشمندان آمریکا، ایالات متحده ۵۴۲۸، انگلیس ۲۲۵، فرانسه ۲۹۰، پاکستان ۱۶۵، چین ۳۵۰، هند ۱۶۰، اسرائیل ۹۰ و کره شمالی ۲۰ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارند.
