مانع بزرگ برای بهینه سازی آموزش دندانپزشکی
دکتر مهدی کدخدازاده دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت در پاسخ سوالی در خصوص اینکه " با توجه به اینکه این روز‌ها تعداد آموزش‌های خصوصی تهیه شده توسط اساتید به شدت افزایش یافته که با صرف هزینه‌های بعضا گزاف توسط دانشجویان نیز قابل تهیه است. این مسئله از دیدگاه دانشجویان به تعارض منافع اساتید هیئت علمی و در نتیجه کاهش سطح کیفی آموزش‌های آکادمیک می‌انجامد؛ نظر شما چیست آیا شما به عنوان متولی آموزش دندانپزشکی کشور، راهکاری برای مدیریت آن در دست اقدام دارید؟ "، با اشاره به اینکه هر گونه اقدامی در حوزه آموزش، که با اصول اخلاق حرفه‌ای و با قوانین و مقررات آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تعارض باشد، مورد تایید نیست، گفت: از آنجا که سابقه حضور بخش خصوصی تحت قالب مدرسین مستقل و یا شرکت‌های دارای مجوز از مرکز ملی مهارتی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طولانی نیست، لذا با افزایش روز افزون حضور بخش خصوصی در این عرصه، متاسفانه سوء استفاده و نکات اخلاقی منفی نیز بوجود می‌آید که باید در جهت رفع آن‌ها سریع اقدام کرد.
وی به صدور بخشنامه سال ۱۴۰۰ مرکز ملی مهارت‌های آموزشی اشاره نمود و افزود: بر همین اساس، دبیرخانه آموزش دندانپزشکی و تخصصی، اعضای هیئت علمی دانشکده‌های دندانپزشکی را موظف نمود تا فقط در دوره‌هایی که دارای مجوز رسمی برگزاری از مراجع قانونی ذیصلاح هستند، شرکت نمایند.
دکترکدخدازاده در ادامه افزود: این دبیرخانه با تشکیل کارگروه صلاحیت بالینی درصدد است تا با تبیین دوره‌های آموزشی تعریف شده، امکان برخورداری دانشجویان و علاقمندان به موضوعات مهارت محور در حوزه دندانپزشکی را نیز تقویت و تسهیل نماید.
این استاد و عضو هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه سیاست بهره گیری از کلیه توانمندی‌های کشور جهت ارتقای دانش و مهارت فرزندان این مملکت در هر سطح و حوزهای شرط عقل و برخوردار از منطق بهره وری حداکثری است، گفت: ضمن استفاده از توان بخش خصوصی در نظام آموزشی کشور لازم است تا سیاست‌های مدون و متقن وجود داشته باشد تا بتوان شاخص‌های کیفی سنجی مدیریت برنامه‌ها را تبیین کرد و بر حسن انجام کار‌ها نظارت کرد.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در پاسخ به این سئوال که "علیرغم توانایی‌های مدیریتی بالای دندانپزشکان، به نظر می‌رسد در سطوح عالی مدیریتی نظام سلامت از متخصصین این رشته کمتر از دیگر رشته‌ها استفاده می‌گردد و عموما سمت‌های فعلی هم معطوف به مدیریت درونی همان رشته است. از دیدگاه شما دلایل آن چیست؟ آیا جایگاهی برای فارغ التحصیلان این رشته در مدیریت نظام سلامت کشور وجود ندارد؟ "با بیان اینکه تاکنون حوزه‌های تخصصی دندانپزشکی در نظام سلامت، توسط مدیرانی از خانواده دندانپزشکی هدایت و رهبری شده است، تصریح کرد: در خصوص مدیریت دندانپزشکان در سایر حوزه ها، این موضوع همواره در دوره‌های مختلف مدیریتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر اساس شناخت و تصمیم مستقیم شخص وزیر و مشاوران وی صورت می‌پذیرد.
کدخدازاده با اشاره به اینکه در این دوره، دندانپزشکان مدیر، علاوه بر استقرار در جایگاه‌های تخصصی دندانپزشکی توانسته اند در دیگر مناصب همچون ریاست دانشگاه مجازی و دبیر مرکز امور استعداد درخشان و نخبگان نیز حضور یابند، افزود: این در حالیست که در سطوح بالاتر این دوره از مدیریت کلان وزارتخانه میتوان شاهد تغییر رویکرد متفاوت تری در این زمینه نسبت به دیگر دوره‌ها بود و آن هم انتخاب وحضور دو دندانپزشک در مقام معاونت بهداشتی و معاونت حقوقی و امورمجلس این وزارت خانه است.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح کرد: با افزایش تعداد دانشکده‌های دندانپزشکی افزایش تعداد دانشجویان و در نهایت افزایش دندانپزشکان ضروری است.
وی با اشاره به اینکه در سال ۱۳۵۸ فقط ۵ دانشکده دندانپزشکی در کشور وجود داشت و به تدریج تعداد این دانشکده‌ها افزایش یافت تا اینکه این تعداد در سال ۱۳۷۸ و پس از ۲۰سال به ۱۸ دانشکده رسید، توضیح داد: تعداد این دانشکده‌ها رشدی تصاعدی پیدا نمود به نحوی که هم اکنون در کشور ایران ۴۷ دانشکده دندانپزشکی مشغول به تربیت دانشجوی دندانپزشکی می‌باشند که ۱۸ دانشکده علاوه بر دانشجوی عمومی عهده دار تربیت دانشجویان دستیاری تخصصی نیز هستند، البته این تعداد باستثناء دانشکده‌های پردیس بین الملل می‌باشد.
دکتر کدخدازاده با اشاره به اینکه در طی این بازه ۲۰ساله علیرغم توسعه کمی تعداد دانشکده ها، دانشجویان و فارغ التحصیلان دندانپزشکی، روند تجهیز و بروز رسانی امکانات دانشکده‌ها مناسب نبوده است، افزود: شرایط نامساعد اقتصادی کشور و عدم توانایی دولت در جذب اعضای هیات علمی مکفی، سبب شده است که نظام آموزش دندانپزشکی از جهات مختلف تحت فشار و سختی قرار گیرد.
این استاد دانشگاه تصویب قوانین و مقررات سختگیرانه برای جذب و حفظ اعضای هیات علمی را یکی از موانع روند اصلاح و بهینه سازی آموزش دندانپزشکی کشور دانست و تصریح کرد: افزایش تعداد بازنشستگان هیئت علمی دانشکده‌ها و نیز تصویب کاهش سنوات دوران تعهدی فارغ التحصیلان تخصصی دانشکده ها، موجب شده تا دانشکده‌های دندانپزشکی کشور در هر سطح و رده‌ای هم اکنون با کمبود شدید نیرو‌های آموزشی مجرب و ماندگار مواجه باشد.
روزنه امید برای جذب و استخدام دندانپزشکان
وی با اشاره به ابلاغ بخشنامه معاون آموزشی وزارت بهداشت و درمان، به تمامی روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، افزود: به واسطه این بخشنامه مقرر شد، جذب و به کارگیری هیئت علمی در دانشکده‌های دندانپزشکی در اولویت قرار گیرد.
گرانی خدمات دندانپزشکی یکی از دلایل کم شدن مراجعه مردم به دندانپزشک‌ها
دکتر کدخدازاده گرانی خدمات دندانپزشکی و نیز فقدان پوشش حمایتی بیمه را از دلایل کم شدن مراجعه مردم به دندانپزشک‌ها دانست و توضیح داد: این امر موجب کمبود نمونه‌های درمانی در اختیار دانشجویان در بعضی از دانشکده ها، مشاهده شود که برای جبران این معضل ضروریست که هماهنگی‌های نزدیکی بین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیز وزارت رفاه و تامین اجتماعی صورت پذیرد تا بدین نحو امکان حمایت مالی از بیماران در این زمینه فراهم گردد.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به سئوالی در خصوص اینکه "چه زمانی میتوان انتظار افزایش حق‌الزحمه رزیدنت‌ها و اینترن‌های دندانپزشکی را داشت"، توضیح داد: این موضوع همزمان با گروه پزشکی در دستور کار مدیران مربوطه در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت و هم اکنون نیز مراحل نهایی خود را طی می‌کند.
وی با اشاره به جوانب قانونی آن از نظر محل و نحوه تامین منابع مورد نیاز و چگونگی توزیع آن، گفت: با توجه به شرایط آغازین سال جاری، پیش بینی می‌شود این امر بزودی محقق شود. همچنین دبیرخانه شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت به عنوان متولی حوزه آموزشی دندانپزشکی کشور، علیرغم عدم ارتباط مستقیم با موضوع، خود را موظف و مکلف به پیگیری آن نموده و ازهیچ کوششی در انجام این کار فروگذار نمی‌کند.
عضو هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه حفظ شأن فارغ التحصیلان دندانپزشکی به عنوان طبیبان این مملکت، از اصول ضروری است، تصریح کرد: در عین حال ایجاد ساختاری قانونمند و فراگیر برای ارایه خدمات مناسب و مطلوب دندانپزشکی به هوطنان و بویژه مردم مناطق محروم لازم و ضروری است
دکتر کدخدازاده، ضرورت محقق شدن این امر، سیاست گذاری کلان جدید با اهداف و ماموریت‌های واضح‌تر در راستای بهره وری حداکثری از توان نیرو‌های جوان فارغ التحصیل عنوان کرد و گفت: باید ریل گذاری نظام اجرایی ارایه خدمات سلامت دهان و دندان کشور بر اساس اهداف عالیه‌ای نظیر تعالی نیروی انسانی، حمایت جدی از مردم از طریق توسعه عدالت دسترسی به شبکه خدمات سلامت و همچنین گسترش چتر حمایت مالی از محرومان تعریف و تبیین گردد.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت در پایان با اشاره به اینکه در دستیابی به این اهداف عالی، تمامی بخش‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر نهاد‌های حاکمیتی نقش آفرین هستند، تصریح کرد: نقش معاونت‌های درمان و بهداشت وزارت متبوع در کنار معاونت حقوقی و امور مجلس در این زمینه بسیار پر رنگ و موثر بوده و جایگاه این دبیرخانه نیز بعنوان نماینده معاونت آموزشی، در جهت تنویر زوایای مختلف تامین نیروی انسانی بخصوص اعضای هیات علمی مورد نیاز دانشکده‌های دندانپزشکی به عنوان کانون‌های اصلی مولد نیروی دندانپزشکی کشور بسیار تاثیرگذار و حیاتی است که همین امر سبب شده که این دبیرخانه در تبیین برنامه‌های هر ساله خود ارتباط مستقیم و نزدیکی با دیگر حوزه‌های عملیاتی به ویژه درمان و بهداشت داشته باشد.
