بررسی مقدار مصرف برق کولر‌های گازی
مصرف برق کولر‌های گازی اعم از اسپلیت و داکت اسپلیت بیش از ۵ برابر انواع کولر آبی بوده، این در حالی است که توجه به تنظیم "دمای آسایش" مکانیزمی قابل توجه برای صرفه‌جویی در مصرف برق این سیستم‌ها است. امروزه استفاده از کولر‌های گازی در بسیاری از مناطق کشور رواج یافته و تعداد قابل توجهی از شهروندان با تجهیز محیط‌های اداری و مسکونی خود به اسپلیت یا داکت اسپلیت از این دستگاه‌ها برای خنک کردن محیط استفاده می‌کنند؛ رویه و عادت رو به گسترشی که البته باید‌ها و نباید‌های فراوانی پیرامون آن مطرح می‌شود.
از جمله مسائل کلیدی و غیرقابل انکاری که در مورد سیستم‌های سرمایشی اسپلیت و داکت اسپلیت و به صورت کلی کولر‌های گازی باید مورد توجه قرار داد، این است که این دستگاه‌ها نسبت به کولر‌های آبی میزان مصرف به مراتب بالاتری دارند و به همین دلیل می‌توانند هزینه برق مصرفی محیط‌های اداری و مسکونی را به شدت افزایش دهند. به عنوان مثال اگر در یک خانه ۱۲۰ متری داکت اسپلیتی با ظرفیت سرمایشی ۴۸ هزار و توان مصرفی برق رده انرژی A و یا A پلاس و مجهز به اینورتور در حدود ۵ کیلووات فعال باشد و اگر در ماه‌های گرم سال در طول روز ۱۰ ساعت داکت اسپلیت تنها با ۵۰ درصد توان در مدار باشد، مصرف ماهانه آن برابر ۷۵۰ کیلووات ساعت خواهد بود.
این در حالی است که اگر در همین ساختمان که مثال زدیم یک کولر آبی به ظرفیت ۷۵۰۰، میزان توان مصرفی برق در حالت کند ۰.۴ کیلووات و در حالت تند ۰.۹ کیلووات فعال باشد، محاسبه برق مورد نیاز برای این کولر آبی برای یک ماه تنها ۱۲۰ کیلووات ساعت خواهد بود. با اینکه مصرف برق کولر‌های گازی نسبت به کولر‌های آبی به مراتب بیشتر است و به ویژه برای مناطق عادی منطقی و مقرون به صرفه این است که از کولرآبی استفاده شود، همچنین نکات ساده و در عین حال مهمی پیرامون نحوه استفاده از اسپلیت و داکت اسپلیت‌ها وجود دارد که شهروندان می‌توانند در صورت رعایت این نکات مصرف برق خود را به مراتب کاهش دهند.
بیش از ۶۰ درصد مصرف به وسایل سرمایشی اختصاص دارد
مصطفی رجبی مشهدی - سخنگوی صنعت برق در همین رابطه به ایسنا گفت: در اقلیم‌هایی مانند تهران، کولرگازی و داکت اسپیلت، باعث مصرف بیش از اندازه می‌شود و کسانی که از این نوع وسایل سرمایشی استفاده می‌کنند اگر دمای کولر و ساعت استفاده را مراقبت نکنند، نمی‌توانند الگوی مصرف را رعایت کنند و در این صورت متناسب با افزایش مصرف باید مبالغ بیشتری را پرداخت کنند.
وی با بیان اینکه ۸۵ درصد مشترکان در تهران از کولر آبی استفاده می‌کنند، اظهار کرد: در زمان ساخت و ساز اگر شرایط به نحوی باشد که با عایق شدن فضا شاهد خروج انرژی از واحد مسکونی نباشیم، کولرگازی راندمان بهتری نسبت به سایر تجهیزات دارد؛ اما به دلیل عدم رعایت آیین نامه‌های سازمان نظام مهندسی برای جلوگیری از ورود گرما و خروج انرژی در زمان ساخت واحد مسکونی، شاهد اتلاف انرژی فراوان در این بخش هستیم. کولر‌های آبی مصرف انرژی کمتری دارند و مشترکانی که از این کولر استفاده می‌کنند در صورت استفاده از دور کند می‌توانند مصرف خود را به زیر الگو برسانند و هزینه کمتری بپردازند.
سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه برای اغلب مناطق با اقلیم خشک و اقلیم‌های مشابه کولر آبی مطلوبیت دارد گفت: از مشترکانی که کولرگازی یا داکت اسپلیت استفاده می‌کنند، نمی‌توان انتظار داشت که الگوی مصرف را رعایت کنند، هرچند کولر‌های گازی برچسب انرژی دارند، اما با بررسی‌های صورت گرفته به این نتیجه رسیدیم که بسیاری از کولر‌های گازی موجود در بازار از راندمان مصرفی خوبی برخودار نیستند و یا به صورت قاچاق وارد کشور شده‌اند. متوسط مصرف مشترکان پرمصرف، ۴۵۰ کیلووات ساعت در ماه و معادل یک و نیم برابر الگوی مصرف است، همواره بیش از ۶۰ درصد از مصرف برق در ماه‌های گرم سال به وسایل سرمایشی اختصاص دارد.
به گفته رجبی مشهدی اگر دمای تنظیم کولرگازی را یک درجه افزایش دهیم، حدود ۳ درصد از مصرف برق آن کاسته می‌شود، به عبارت دیگر اگر کولر‌های گازی یا دستگاه‌ای سرمایشی به جای دمای ۱۸ درجه روی ۲۵ درجه قرار گیرند، حدود ۲۰ درصد از مصرف برق کاهش می‌یابد. به معنی دیگر با این اقدام شاهد کاهش ۵۰۰۰ مگاواتی مصرف برق خواهیم بود که معادل مصرف سه استان خراسان رضوی، جنوبی و شمالی است.
چه کنیم مصرف کولر‌های گازی کاهش یابد؟
از جمله نکات مهم در این رابطه آن است که شهروندان به ویژه در مناطق عادی دمای کولر گازی خود را در فصل گرم سال روی دمای آسایش ۲۴یا ۲۵ درجه سانتی گراد تنظیم کنند. نکته مهمی که اغلب شهروندان آن را رعایت نمی‌کنند و با تصور اینکه هرچقدر دمای کولر را پایین قرار دهند، دمای هوا سردتر می‌شود، درجه کولر خود خود را روی دماهایی، چون ۲۱ درجه و حتی پایین‌تر قرار می‌دهند.
اشکالی که در این شرایط ایجاد می‌شود و مشترکان کمتر به آن دقت می‌کنند آن است که کولر گازی به دلیل اینکه توان رساندن دما به درجه ۲۱ درجه یا کمتر را ندارد، مداوم کار می‌کند و به بیان دیگر هیچ فرصتی برای خاموش شدن و استراحت دستگاه در طول مدت استفاده فراهم نمی‌شود که این موضوع علاوه بر افزایش میزان مصرف برق خانوار، به کاهش طول عمر مفید کولر‌های گازی منجر می‌شود.
در این شرایط می‌بایست کولر‌های گازی را در تابستان روی دمای ۲۵ یا ۲۴ و در زمستان نیز باید بین دمای ۱۸ درجه تا ۲۱ درجه تنظیم کرد. تنظیم درجه کولرگازی روی دما‌های مورد اشاره می‌تواند تا ۳۰ درصد از مصرف برق دستگاه را کاهش دهد، در مناطق عادی مثل اصفهان و تهران به دلیل اینکه کولر گازی نمی‌تواند دما را تا ۲۱ درجه و کمتر کاهش دهد، این باعث می‌شود که تنها بخاطر یکی دو درجه تفاوت، دستگاه مرتب فعال باشد و مصرف برق شهروندان به ویژه در ایام پرباری افزایش یابد.
البته نکته‌ای که به آن اشاره شد و به یک الگوی بد مصرفی تبدیل شده است، مربوط به مناطق عادی است و در شهرهایی، چون آبادان و اهواز که دمای هوا بعضاً بیش از ۴۰ درجه افزایش پیدا می‌کند، اساساً کولر گازی قادر نیست دما را از ۲۸ درجه کمتر کند. نکته مهمی که در همین باره در مورد شهروندان در استان‌هایی، چون خوزستان می‌توان مورد اشاره قرار داد این است که بسیاری از مشترکان در این استان‌ها همزمان از چند اسپلیت در یک خانه و محیط اداری استفاده می‌کنند که توصیه ما به ایشان آن است که در ایام پرباری به ویژه ساعات ۱۲ تا ۱۸ حتی‌المقدور از تعداد کمتری دستگاه کولر گازی استفاده کنند.
شهروندانی که از دستگاه کولر گازی استفاده می‌کنند، دستگاه خود را به اینورتر مجهز کنند، از آنجایی که هنگام روشن شدن کولر‌های گازی جریان لحظه‌ای برق به شدت افزایش پیدا می‌کند، نصب دستگاه اینورتر باعث می‌شود که این شدت مصرف در هنگام روشن شدن مجدد دستگاه کاهش یابد و در مجموع مصرف برق کولر کمتر شود. همچنین می‌توانند با کاهش دما به خنک کردن محیط زندگی و یا کار خود اقدام کنند، نسبت به طولانی‌تر کردن زمان استفاده از کولر گازی اقدام کنند، به طور مثال اگر ساعت ۱۴ در یک سالن جلسه‌ای برگزار می‌شود، توصیه این است که به جای اینکه چند دقیقه قبل از شروع جلسه کولر‌های گازی با دمای پایین فعال شوند، از یک ساعت قبل کولر‌ها با رعایت دمای آسایش ۲۴ یا ۲۵ درجه روشن شوند تا هم مصرف برق کاهش یابد و هم محیط خنک شود.
