توضیح خطیب‌زاده درباره بن‌بست مذاکرات وین، تنش بین ایران و سوئد و سفر مورا، امیر قطر و بشار اسد به تهران
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران صبح امروز (دوشنبه) ۱۹ اردیبهشت ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
* دستورکار گفتگو‌های مورا در تهران تقریبا روشن است
وی در پاسخ به سؤالی درباره سفر انریکه مورا معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفتگو‌ها در وین گفت: مذاکرات ایران و ۱+۴ از یک طرف و آمریکا در وین تا امروز بدون وقفه ادامه داشته است. مکثی در وین رخ داده، ولی رد و بدل پیام‌ها از طریق هماهنگ کننده گفتگو‌ها انجام شده است. سفر مورا بعد از تماس تلفنی امیرعبداللهیان و بورل انجام می‌شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: لازم بود پیشنهاد بورل و استقبال امیرعبداللهیان دیدار حضوری انجام شود. رایزنی‌هایی در تهران انجام شود. با باقری ملاقات خواهد داشت. البته دستورکار گفتگو‌ها تقریبا در تهران روشن است. امیدواریم بتوانیم بعد از انجام گفتگو‌ها نتیجه را بهتر اعلام کنیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: حضور مورا نشان می‌دهد ما گفتگو‌ها را در مسیری که باید انجام شود همچنان پیگیری کردیم و به رغم اقدامات ضد دیپلماسی توسط سنا و کنگره ایران و ۱+۴ به دیپلماسی و دستیابی به توافق خوب و قابل اتکا پایبند بوده‌اند. اگر آمریکا آنچه از ما گرفته را برگرداند و حقوق ضایع شده ملت ایران را بپذیرد می‌توانیم فردای بعد از برگشت مورا به وین بازگردیم. سفر مورا این گفتگو‌ها را در مسیر درستی قرار می‌دهد.
* سفر بشار اسد به تهران
وی همچنین درباره سفر بشار اسد به تهران بیان کرد: سفر بشار اسد چند ماهی بود که در حال تنظیم بود و برای این سفر اعلام آمادگی داشت و شرایط باید مهیا می‌شد که دیروز همراه با هیأت عالیرتبه وارد تهران شد. دو ملاقات با رئیس جمهور و یک ملاقات در محضر مقام معظم رهبری بود. دیداری بین امیرعبداللهیان و همتای سوری انجام شد و ملاقات سه جانبه بین وزرای خارجه دو کشور و وزیر راه به عنوان رئیس کمیسیون مشترک برگزار شد. امیدواریم این سفر بنیان جدیدی را برای ارتقای روابط ایجاد کند.
* آمریکا قرار نیست هدیه‌ای به ایران بدهد
وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره بن بست در مذاکرات وین و این‌که آیا ایران معتقد است بن بستی در مذاکرات ایجاد شده؟ گفت: آنچه در وین اتفاق افتاده متوقف است در بعد تصمیمات واشنگتن. بین ایران و ۱+۴ جمع بندی انجام و متن بین ما توافق شده و آنچه باقیمانده آمریکا باید پاسخ دهد. آمریکا قرار نیست هدیه‌ای به ایران بدهد. حقوقی از ملت ایران ضایع کرده و از جیب ملت ایران چیز‌هایی برداشته باید بازگرداند و اگر چنین شود می‌توان گفت مذاکرات در دسترس است. من نمی‌گویم بن بست. تصمیم واشنگتن به راحتی می‌تواند توافق را در وین محقق کند.
خطیب‌زاده سفر امیر قطر به تهران را تأیید کرد و گفت: این سفر بزودی انجام می‌شود و دستورکار دوجانبه و منطقه‌ای و رایزنی درباره موضوعات دوجانبه است. قرار است رئیس جمهور کشورمان نیز بعد از این سفر، به یکی از کشور‌های حوزه خلیج فارس سفر کند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات وین اظهار داشت: به صراحت عرض می‌کنم خطوط تعیین شده که توسط مراکز راهبری و عالی نظام درباره مذاکرات است تا به امروز رعایت شده و به همین خاطر است که امروز در این نقطه قرار دهیم. اهالی رسانه اجازه ندهید در این بازی طراحی شده برخی در واشنگتن و سرزمین‌های اشغالی قرار بگیرید. فرونکاهید آنچه بین آمریکا و ایران درباره بازگشت قابل راستی آزمایی شده در برجام به یک موضوع خاص یعنی سپاه است. بازنشر این سیاست‌ها که برخی مراکز جنگ روانی انجام می‌دهند، نباشند. همین که مورا به ایران می‌آید و بورل تماس می‌گیرد نشان می‌دهد مسیر مذاکرات در حال انجام است.
وی درباره وضعیت حمید نوری و ارتباط آن با پرونده احمدرضا جلالی و درخواست وزارت خارجه سوئد از عدم سفر شهروندان سوئدی به ایران بیان کرد: جلالی به جرم جاسوسی مدت‌هاست در ایران دستگیر و حکمش صادر و درخواست بازنگری کرده که در حال بازنگری است و خسارات عمده‌ای هم زده است. این‌که درباره نوری طراحی می‌شود و گروهک شکست خورده منافقین دامی را پهن می‌کند و شاهد می‌آورد و دادگاه را سیاسی می‌کند و دولت سوئد اجازه می‌دهد و سیاسی می‌کند، شک ما را برمی‌انگیزد که چگونه این اتفاقات رخ می‌دهد. این‌ها هیچ ارتباطی به هم ندارند و اگر هست طرف سوئدی می‌خواهد این ارتباط را برقرار کند. دادگاه نوری صلاحیت نداشته و حقوق اولیه آقای نوری رعایت نشده است. متاسفانه دولت سوئد توجه نکرده و باید هر چه زودتر به مسیر درست برگردد. فکر نکند با این گروکشی‌ها موضوع جلالی فراموش می‌شود. موضوع احمدرضا جلالی جاسوسی است و در مسیر خوب پیگیری می‌شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت که در خصوص مذاکرات ایران و عربستان از دور قبلی در بغداد تحول خاصی رخ نداده است و اگر تحولی رخ دهد اطلاع رسانی می‌شود. همه تلاش خود را کرده و می‌کنیم که هر چه زودتر گفتگو‌ها بین روسیه و اوکراین به پایان جنگ بینجامد. نباید اجازه دهیم این بحران با طراحی‌های سیاسی از دست خارج شود و نگران هستیم و این نگرانی را به دو کشور منتقل کردهایم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره سفر انریکه مورا به تهران بیان کرد: فعلا کارویژه مورا انتقال پیام است و قرار نیست اتفاق جدیدی رخ دهد. باید منتظر باشیم ایشان به همراه خود در تهران حاضر خواهد بود. فعلا تنها ملاقات قطعی با باقری است. درخواست‌هایی را داخل و بیرون وزارت خارجه داشته است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: وزارت خارجه موضوع و اهمیت بسیار زیاد مهاجران را به صورت مکتوب و شفاهی اعلام کرده است و نظرات خود را در این خصوص مکتوب ارائه کردهایم و طبیعی است که باید سازمان فرابخشی و فراوزارتخانه‌ای داشته باشیم. یکی از معضلات در موضوع مهاجران این است که دارای مشکلات متعددی هستند که در چند سازمان پیگیری می‌شود. وزارت خارجه از مدت‌ها قبل این موضوع را به عنوان موضوع اساسی و درست پیگیری و اعلام موضوع کرده است.
خبرنگاری از خطیب‌زاده پرسید که آیا در مذاکرات با عربستان به بحث یمن هم پرداخته شده که وی گفت: یکی از موضوعاتی که با سعودی‌ها بحث شده موضوعات منطقه‌ای است. هر چند پرونده‌های اختلافی داشتیم و طبیعی است تمام موضوعات منطقه گفتگو شود.
وی درباره خروج هموطنان ایرانی از مولداوی بیان کرد: سفارت ایران در اوکراین و آکردیته در مولداوی اطلاعیه‌ای را صادر و از ایرانی‌های که ضرورتی به حضور ندارند مولداوی را ترک کنند. متاسفانه در اوکراین زمانی که جنگ رخ داد با مشکلی مواجه بودیم که کار وزارت خارجه را خیلی سخت کرد. البته یکی از نقاط موفق دیپلماسی کنسولی ایران خارج کردن تمامی اتباع ایرانی از اوکراین بود. مشکلی که داشتیم بسیاری از اطلاعیه‌ها را ایرانیان مقیم اوکراین جدی نگرفتند و امیدواریم در این موضوع توجه جدی داشته باشند. گسترش جنگ نگرانی‌های ما را مضاعف می‌کند.
وی درباره سفر الحلبوسی رئیس پارلمان عراق به تهران هم اظهار داشت: برای ایران وضعیت مردم عراق و مراودات تجاری و اقتصادی بسیار مهم است عراق یکی از شرکای تجاری ماست که به رغم سنگ اندازی‌هایی است که آمریکا و تحریم‌ها درست کرده است. در موضوع ارائه خدمات و انرژی تصمیم قطعی داریم که براساس درخواست دولت عراق انجام دهیم راه‌حل‌هایی پیدا شده و امیدواریم گفتگو‌ها به نتیجه برسد. سفر الحلبوسی حائز اهمیت بود و درباره پروژه‌هایی که معطل مانده گفتگو شد. توضیحاتی درباره آخرین وضعیت عراق در مالاقات با امیرعبداللهیان داه شد امیدواریم شاهد انتقال هرچه سریع‌تر قدرت در عراق باشیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره آزادسازی منابع ارزی ایران در خارج از کشور نیز بیان کرد: از بانک مرکزی هم بپرسید. ما معطل هیچ طرف ثالثی برای آزادسازی منابع خود نماندیم. تاکنون منابعی که آزاد کردیم به صورت مستقل بوده و این مسیر همچنان در حال پیگیری است.
خطیب‌زاده همچنین اعلام کرد که امسال حج با حضور هموطنان ایرانی برگزار می‌شود.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی اظهار داشت: حقوق ایران براساس برجام باید حفظ شود و اجازه نمی‌دهیم مؤلفه‌های فشار حداکثری ترامپ برای از بین بردن برجام و فرصت دیپلماسی باقی بماند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران در خصوص آب‌های مرزی و آب‌های مشترک نگاه کاملا جامع داشته است. تصور ما این است هیچ کدام از کشور‌های منطقه به تنهایی نمی‌توانند آب‌های مشترک را مدیریت کنند چه ایران، چه عراق، چه ترکیه و چه افغانستان. وضعیت استان‌های مرزی مناسب نیست و ثابت می‌کند باید به صورت مشترک با هم کار کنیم. بدترین کار سیاسی کردن موضوعی، چون آب است.
