روزنامه کیهان نوشت: برخی رسانههای مغرض و معارض اخیرا مدعی شده بودند که اگر ایران، در سال ۹۸ پیشنهاد آبه شینزو را که به نیابت از دولت ترامپ به تهران آورده بود میپذیرفت، شرایط اقتصادی رونق میگرفت و با مشکلات امروز مواجه نبودیم.
اما عباس عراقچی در گفتگو با یکی از نشریات اصلاحطلب، این ادعا را رد کرد.
او ابتدا گفت: طبق تجربه میگویم که در رابطه ایران و ژاپن این فشار خارجی همواره یا حداقل در دوره معاصر بهخصوص در بحث تحریمها وجود داشته است. عامل اصلی کاهش روابط ایران با ژاپن بحث فشار خارجی آمریکا است که شرح آن مفصل است. زمانی که من سفیر ایران در ژاپن بودم روزانه شاهد این اعمال فشارها بر توکیو بودم و اکنون هم که تحولات دوجانبه را دنبال میکنم، روشن است که در هر موردی که به ایران مربوط میشود دیدگاههای آمریکاییها مدنظر ژاپنیها قرار میگیرد و بدون آن کاری را پیش نمیبرند.
دبیر شورای راهبردی سیاست خارجی اضافه کرد: در این مسائل توجه به نظر آمریکا برای ژاپنیها بسیار مهم است و البته در مقاطعی هم سعی کردند با ارائه پیشنهادهایی به حل و فصل اختلافها میان تهران و واشنگتن کمک کنند. در آخرین مورد که همه شاهد آن بودید در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ و اوج بحران میان ایران و آمریکا، آبه شینزو همراه با ابتکاری برای کاهش تنش به تهران آمد. موضع دولت ایران در آن زمان این بود که ما از حسننیت ژاپن قدردانی میکنیم، اما نوع پیشنهاد تامینکننده منافع ایران نبود و لذا مورد پذیرش واقع نشد.
یادآور میشود شینزو آبه نخستوزیر وقت ژاپن، ۲۳ خرداد ۹۸ در دیدار با رهبر معظم انقلاب اسلامی تصریح کرده بود «من قصد دارم پیام رئیسجمهور آمریکا را به جنابعالی برسانم».
رهبر انقلاب در پاسخ فرمودند «جمهوری اسلامی ایران هیچ اعتمادی به آمریکا ندارد و تجربه تلخ مذاکرات قبلی در چارچوب برجام را به هیچ وجه تکرار نخواهد کرد. هیچ ملت آزاده و عاقلی مذاکره تحت فشار را نمیپذیرد. من، شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمیدانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد... جمهوری اسلامی ایران به مدت پنج، شش سال با آمریکا و اروپاییها در قالب ۱+۵ مذاکره کرد و به یک نتیجه هم رسید، اما آمریکا زیر توافق زد. کدام عاقلی با کشوری که زیر توافق زده، مذاکره کند؟ ما این حرف را که آمریکا آماده مذاکرات صادقانه با ایران است، اصلاً باور نمیکنیم، زیرا مذاکرات صادقانه از جانب شخصی همچون ترامپ، صادر نمیشود. صداقت در میان مقامات آمریکایی بسیار کمیاب است. ما به هیچ وجه تجربه تلخ مذاکره چند سال اخیر با آمریکا را تکرار نخواهیم کرد. بعد از توافق هستهای، اولین کسی که برجام را بلافاصله نقض کرد، شخص اوباما بود، همان کسی که درخواست مذاکره با ایران کرده و واسطه هم فرستاده بود. این تجربه ما است و جناب آقای آبه، بدانید که ما این تجربه را تکرار نمیکنیم».
گفتنی است ترامپ در اردیبهشت ۹۷، توافق موجود را که امضای۱+۵ پای آن بود و به عنوان سند شورای امنیت به قطعنامه ۲۲۳۱ ضمیمه شده، باطل اعلام کرد و به فشار حداکثری روی آورد که در دولت بایدن هم ادامه یافت. او و وزیر خارجهاش در عین حال ۱۳ شرط برای مذاکره با ایران گذاشته بودند.