واکنش ایران به ادعای ترکیه درباره منشأ گرد و غبار
مشاور سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: پایش‌ها و بررسی‌های روزانه ما از طریق تصاویر ماهواره‌ای مدیس نشان می‌دهد منشا گرد و غباری که ۷ آوریل به سمت ایران آمد از ناحیه کانون گرد و غبار غرب موصل و از جنوب ترکیه در مرز با عراق است و این تصاویر را ثبت و آرشیو کرده‌ایم.
رضا بیانی افزود: براساس مستندات و تصاویر دریافتی از ماهواره مدیس می‌توان گفت کانون گرد و غبار در بین دجله و فرات، ایران را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی ادامه داد: رصد تصاویر ماهواره‌ای مدیس، حرکت گرد و غبار به سمت ایران از منطقه صحرای آفریقا را نشان نمی‌دهد و ما با اظهاراتی از این دست کاملا مخالفیم.
مشاور سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در همین حال تصریح کرد: گرد و غبار، ذرات میکرونی هستند و اگر از صحرای آفریقا برخیزند در بین راه رسوب می‌کنند.
وی ادامه داد: چند سال پیش گرد و غبار از سمت کشور الجزایر برخاست، اما در لبنان، عربستان و فلسطین اشغالی رسوب کرد.
بیانی گفت: با احداث سد آتاتورک در ترکیه بر سرشاخه‌های رودخانه‌های دجله و فرات که ۱۰ تا ۱۵ برابر سد‌های ایران هستند، میزان آب این روخانه‌ها که دشت‌های عراق را مشروب می‌کند کم شده و از این رو بسیاری از هور‌ها در پایین دست حوضه دجله و فرات از بین رفته‌اند.
وی در همین حال خاطرنشان کرد: در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میزان بارندگی در عراق خوب و میزان آب ورودی از ترکیه به حوضه‌های دجله و فرات، وضع بهتری داشت و از این رو شرایط تالاب‌ها و پوشش گیاهی در عراق و ایران هم به نسبت امروز بهتر بود.
بیانی با اشاره به این که در دنیا و از جمله ایران هر روز دو بار با استفاده از ماهواره مدیس از عرصه‌های زمینی و آبی کره زمین شامل بیابان‌ها، مراتع، جنگل‌ها، اقیانوس‌ها و رود‌ها تصویربرداری می‌شود، توضیح داد: این ماهواره شامل ۳۳ باند است و این باند‌ها اطلاعات اتمسفری زمین از جمله دما، گرد و غبار، رطوبت و گرمای زمین، میزان بارندگی و گرمای سطح اقیانوس‌ها را نشان می‌دهند و این اطلاعات قابل ارزیابی و پایش هستند.
وی اضافه کرد: با تصویربرداری روزانه می‌توان پایش‌هایی مانند سبزینگی و گرد و غبار را به صورت مستمر انجام داد و این اطلاعات، پایه‌ای برای سایت‌های تخصصی مختلف هستند.
مشاور سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اذعان داشت: ما از سال ۲۰۱۵ به تصاویر ماهواره مدیس دسترسی پیدا کرده‌ایم و این ماهواره دارای آرشیو از سال ۲۰۰۰ است و این آرشیو قابل استفاده است.
وی ادامه داد: سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از سال ۲۰۱۵ با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مدیس و چند ماهواره دیگر، پایش و بررسی منشا کانون‌های داخلی و خارجی گرد و غبار‌ها را در ایران بررسی کرده است.
بیانی درباره منشا خارجی گرد و غبار‌ها در ایران گفت: در غرب کشور پاکستان در مرز با ایران، تالابی است که خشک شده و با فعل و انفعال به وجود آمده در آن منطقه، تقریبا قسمتی از شرق ایران تحت تاثیر رخداد‌های گرد و غبار قرار گرفته است و تالابی در غرب افغانستان در استان نیمروز نیز واقع شده و با خشک شدن آن، گرد و غبار از آن ناحیه وارد ایران می‌شود.
وی افزود: از سمت جنوب ایران، کانون‌های گرد و غبار در جنوب ریاض عربستان و در محدوده بیابانی نجران و هافرالبتین وجود دارد و گرد و غبار از این مناطق وارد عراق و سپس وارد آبادان، خرمشهر و اهواز می‌شود.
مشاور سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور درباره کانون‌های گرد و غبار عراق نیز توضیح داد: کانون‌های بعدی در کشور عراق و در مناطق الواسط، غرب بصره، غرب موصل و دیرالزور در مرز بین عراق و سوریه است و این کانون‌های گرد و غبار ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
بیانی گفت: براساس بررسی تصاویر ماهواره‌ای، مهمترین کانون‌های داخلی گرد و غبار در ایران به غیر از کانون شرق اهواز که جنگلکاری شده‌اند، مربوط به هامون و جازموریان است.
