هر چند ربع قرن از آن روز میگذرد، اما تجربه دوران اصلاحات و دوم خرداد هنوز هم برای جامعه و دولتمردان امروز میتواند راهگشا باشد. دولتی که تنشهای خارجی را به حداقل رساند، در عرصههای فرهنگی و علمی امکان بروز خلاقیت و شکوفایی را به جوانان داد، سطح مشارکت آحاد و گروههای اجتماعی را در توسعه کشور بالا برد و اقتصاد را بهخوبی سامان داد. این دولت برنامه سوم را که بهعنوان برنامه اصلاح ساختاری نام گرفت، تدوین، تصویب و اجرا کرد که شاخصهای عملکرد آن در میان همه برنامههای توسعه بسیار درخشان است.
خاطرم هست که در سال ۸۱، زمانی که ارز چند نرخی بود و فاصله ارز ترجیحی با ارز آزاد بسیار زیاد بود، دولت اصلاحات در اقدامی سنجیده ارز را با کمترین تلاطمات اقتصادی و اجتماعی، تکنرخی کرد.
دولت اصلاحات به چند دلیل مهم توانست این اقدام، و دیگر اقدامات اقتصادی بزرگ را انجام دهد:
اول آن که مردم امیدوار به آینده بودند و دولت برآمده از رأی مردم سرمایه اجتماعی بالا داشت. همین سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم به دولت و همراهی همه نهادها و جریانات سیاسی همسو و رقیب و حمایتهای رهبری، این فضا را فراهم کرد که دولت بدون هیچ تنشی و حتی بدون آن که نیاز به پرداخت یارانه باشد، ارز را تک نرخی کند.
دوم آن که روابط ایران با کشورهای خارجی در آن روزگار باثبات بود و روابط تجاری رونق فراوانی داشت که همین امر به اصلاحات و توسعه اقتصادی در کشور کمک کرد.
سوم آن که تا جای امکان به نخبگان و متخصصان اهمیت و اعتبار داد و اجازه نمیداد که افراد بیتخصص در مناسب مهم بکار گرفته شوند.
چهارم آن که جوانب هر تصمیم مهمی به خوبی دیده میشد و نکات مثبتی و منفی تجربه دولتهای قبل در این زمینه مورد توجه قرار گرفت.
پیشرفت اقتصادی آن سالها را مدیون این شرایطی بودیم که دولت اصلاحات رقم زد. امروز هم اگرچه شرایط تحریم، مشکلات اقتصادی را تشدید کرده است، اما هنوز هم میتوان از تجربه آن سالها بهره گرفت.
یاد باد آن روزگاران یاد باد