بیانیه اتحادیه اروپا در جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی به شرح زیر است:
اتحادیه اروپا از مدیرکل برای گزارشش در سند GOV/2022/24 و همچنین از معاون مدیرکل برای ارائه اطلاعات لازم در 1 ژوئن 2022 تشکر میکند. اتحادیه اروپا بر تعهد راسخ و حمایت خود نسبت به اجرای کامل و موثر برجام تاکید میکند و مصمم است تا به همکاری با جامعه بینالمللی جهت حفظ این توافق که از اهمیتی راهبردی برای عدم اشاعه هستهای برخوردار است، ادامه دهد. اتحادیه اروپا از تمامی کشورها میخواهد تا به حمایت از اجرای توافق در راستای قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند.
اتحادیه اروپا از تلاشهای دیپلماتیک شدید در کمیسیون مشترک برجام و تماسهای نماینده عالی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگکننده برجام با طرفین مربوطه جهت حصول بازگشت به برجام توسط ایالات متحده و ازسرگیری اجرای کامل برجام توسط ایران و آمریکا حمایت میکند.
اتحادیه اروپا از مشکلات مرتبط با خروج یکجانبه آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریمها آگاه است. درکنار اجرای کامل تعهدات هستهای توسط ایران، برداشتن تحریمهای هستهای نیز بخش حیاتی توافق است. اتحادیه اروپا کاملا تعهدات خود را از جمله رفع تحریمها ذیل برجام حفظ کرده است.
اتحادیه اروپا عمیقا نگران این است که ایران - زمانی که درحال مذاکره برای بازگشت به اجرای کامل برجام است - دست به مجموعه اقدامات مغایر با برجام زده است که برخی از آنها تبعات عدم اشاعه هستهای جدی - و در برخی موارد حتی غیرقابل بازگشت - داشته باشند. این اقدامات که بازگشت به برجام را سختتر میکنند شامل موارد زیر میشود:
تداوم انباشت اورانیوم غنیسازی شده که سطح و میزان آن بسیار بیشتر از حدود برجام است؛ ازجمله مواد با درصد غنای هشداربرانگیز 20 و همچنین 60 درصد که نگرانی برای اشاعه هستهای محسوب میشوند
تداوم نصب، آزمایش و انباشت اورانیوم به همراه سانتریفیوژهای پیشرفته و IR-1
بسط بیشتر توانایی ساخت و ساز لولههای روتور و Belows سانتریفیوژ درحالی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی به نظارت و راستیآزمایی کامل دسترسی ندارد
تولید و پرتوافکنی اهداف اورانیومی با غنای کم و زیاد
ما نگرانی بزرگ خود نسبت به فعالیتهای مهم بر روی اورانیوم فلزی که شامل اورانیوم با غنای 20 درصد و دستیابی به اطلاعات غیرقابل بازگشت میشود را یادآور میشویم و بنابراین از ایران میخواهیم که از کار بیشتر بر روی تبدیل UF6 به UF4 جهت تولید اورانیوم فلزی انجام ندهد و فعالیتی برای تولید اورانیوم فلزی انجام ندهد.
برخی از این اقدامات هیچگونه توجیه غیرنظامی معتبری در چارچوب برنامه هستهای اعلام شده توسط ایران ندارند.
ما عمیقا نگران این هستیم که از 23 فوریه 2021 فعالیتهای راستیآزمایی و نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی شدیدا تحت تاثیر تصمیم ایران مبنی بر توقف تدابیر شفافیت ذیل برجام ازجمله پروتکل الحاقی قرار گرفته است. آژانس از بخش حیاتی از اطلاعاتش درخصوص کلیت چرخه سوخت هستهای ایران محروم مانده است. تصمیم ایران شدیدا توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای تایید اینکه مواد هستهای و فعالیتهای ایران تماما برای اهداف صلحآمیز استفاده میشوند را محدود میکند. ما از ایران میخواهیم که تمامی تدابیر جهت شفافیت را اعمال کند تا آژانس در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند فعالیتهای نظارتی و راستیآزمایی در رابطه با برجام - که برای تداوم جریان اطلاعات ضرروی است - را ادامه دهد.
ما قویا از ایران میخواهیم که از اتخاد اقدامات تنشزای بیشتر خودداری کند، از تمامی فعالیتهای مغایز با برجام بازگردد و بدون تاخیر بیشتر، اجرای کامل - ازجمله تدابیر مرتبط با شفافیت - را ازسربگیرد. همکاری به موقع و کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز کاملا مهم است.
حفظ توانایی فنی آژانس برای احیا و حفظ تداوم اطلاعات جهت راستیآزمایی و نظارت بر تعهدات هستهای ایران در آینده همچنان حیاتی است. ما دریافتهایم که تمامی دادهای نظارتی درحال ذخیرهسازی است و درصورت ازسرگیری تعهدات هستهای ذیل برجام توسط ایران، این دادهها در اختیار آژانس قرار خواهند گرفت.
اتحادیه اروپا حمایت قوی و قدردانی خود از مدیرکل بابت کار حرفهای و بیطرفانه وی را ابراز میدارد و به طور کامل از تلاشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی جهت تداوم اجرای ماموریت طولانیمدتش در زمینه نظارت و راستیآزمایی از ایران حمایت میکند.
بیانیه مشترک تروئیکای اروپایی در شورای حکام آژانس اتمی به شرح زیر است:
فرانسه، آلمان و انگلیس از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به دلیل گزارش اخیرش در GOV/2022/24 و همچنین آپارو، معاون مدیرکل برای ارائه اطلاعات فنیاش تشکر و قدردانی میکنند. ما آژانس را به دلیل گزارشهایش درخصوص تعهدات ایران ذیل برنامه جامع اقدام مشترک - علیرغم اعمال محدودیت در رابطه با فعالیتهای نظارتی و راستیآزماییاش در ایران - ستایش میکنیم.
ما عمیقا نگران پیشرفتهای هستهای مداوم ایران که در اسناد مدیرکل گزارش شده، هستیم. در نتیجه فعالیتهای هستهای مغایر با برجام ایران در بیش از سه سال اخیر، برنامه هستهای این کشور حال از گذشته نیز پیشرفتهتر شده است. این مسئله امنیت بینالمللی را تهدید و خطر تضعیف رژیم عدم اشاعه هستهای جهانی را ایجاد میکند.
انباشت هشداربرانگیز مواد غنیسازی شده - علیالخصوص اورانیوم با غنای 60 درصد و اورانیوم با غنای 20 درصد - دلیلی برای نگرانی زیاد است. این مسئله باعث میشود تا زمان مورد نیاز ایران برای گریز هستهای جهت رسیدن به اولین سلاح هستهایش کمتر شود و به عدم اعتماد نسبت به اهداف ایران دامن بزند. بخشی از این ذخایر به اهداف غنیسازی شده تبدیل و پرتوافکنی شدهاند که بازگشت به برجام را پیچیدهتر میکند. هیچیک از این فعالیتها توجیه غیرنظامی معتبری در ایران ندارند.
پیشرفتهای هستهای ایران نه تنها خطرناک و غیرقانونی است بلکه خطر فروپاشی توافقی که کمک یکدیگر و با دقت برای احیای برجام نوشته شده بود را ایجاد میکنند. تداوم تحقیقات و توسعه و استفاده گسترده از سانتریفیوژهای پیشرفته به طور دائم تواناییهای غنیسازی ایران را تقویت خواهند کرد. ایران درحال حاضر با بیش از 2000 سانتریفیوژ پیشرفته قدرتمند به غنیسازی میپردازد که میتوانند چندین برابر سریعتر از مدل سانتریفیوژهای مجاز در برجام غنیسازی کنند. هرچه ایران بیشتر به پیشرفت و انباشت اطلاعات با تبعات غیرقابل بازگشت به بپردازد، به همان اندازه بازگشت به برجام سختتر خواهد شد.
این درباره فعالیتهای توسعه و تحقیقات ایران در راستای تولید اورانیوم فلزی - که گامی کلیدی در توسعه سلاح هستهای است - نیز صادق است. حیاتی است که ایران به چنین فعالیتهایی ادامه ندهد و کارهای بیشتری علیالخصوص در زمینه تبدیل UF6 به UF4 را آغاز نکند. تمامی این مسائل هیچگونه توجیه غیرنظامی معتبری در ایران ندارند. پیشرفت در این زمینه به سرعت تعادل توافقی که در وین نهایی کردیم را برهم میزند.
یک سال و نیم است که از زمان توقف اجرای تدابیر نظارتی مرتبط با برجام توسط ایران و تعلیق اجرای پروتکل الحاقی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دادههای حیاتی در رابطه با سانتریفیوژها و ساخت قطعات دسترسی ندارد. این بدان معناست که نه آژانس و نه جامعه بینالمللی نمیداند که ایران چند سانتریفیوژ در فهرست موجودی خود دارد، چند مورد از آنها ساخته شده و یا اینکه در کجا واقع هستند. آژانس به طور واضح اعلام کرده که فعالیتهای نظارتی و راستیآزمایی در رابطه با برجام شدیدا تحت تاثیر تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای تعهداتش گرفته است. این مسئله این سوال را مطرح میکند که با توجه به زمان از دست رفته از زمانی که ایران گامهایش را اتخاد کرده، آیا آژانس میتواند تداوم جریان اطلاعات در آینده را احیا کند یا نه.
تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا از آوریل 2021 به مذاکرات شدید با ایران جهت احیای برجام مشغول شدند. تروئیکای اروپایی از تلاش فروگذار نبوده است. زمانی که سه ما پیش، وین را ترک کردیم توافقی قابل دوام بر روی میز داشتیم که ایران را به پایبندی به تعهدات برجامیاش و آمریکا را به توافق بازمیگرداند. ما تاسف میخوریم که ایران از ایرن فرصت دیپلماتیک برای نهایی کردن توافق استفاده نکرده است.
ما همیشه واضح گفتهایم که هدف ما احیای برجام است. ما به طور مشابهی شفاف ساختیم که توافق نمیتواند به طور نامحدود بر روی میز باقی بماند؛ به این دلیل که ایران به پیشرفت تواناییهای هستهایش ادامه میدهد و منافع عدم اشاعه هستهای توافق و متعاقبا احتمال حصول توافق را تضعیف میکند. ما قویا از ایران میخواهیم که از تشدید برنامه هستهایش دست بکشد و فورا توافقی که بر روی میز است را به نتیجه برساند. این به آژانس اجازه خواهد داد تا به نظارت راستیآزمایی کامل ادامه دهد و تداوم جریان اطلاعات بر سر برنامه هستهای را مجددا راه بیاندازد تا درخصوص ماهیت کاملا صلحآمیز این برنامه به جامعه بینالمللی اطمینان خاطر دهد.
ما گزارشدهی کامل و بیطرفانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اجرای دقیق و منصفانه وظیفه محول شده به آژانس توسط شورای امنیت سازمان ملل را میستاییم. ما مدیرکل را ترغیب میکنیم که شورا را در جریان پیشرفتها درخصوص نظارت و راستیآزمایی در ایران از تمامی جوانب قرار دهد. ما از انتشار عمومی گزارش فصلی پیشین آژانس درخصوص نظارت و راستیآزمایی در ایران استقبال میکنیم.