تکرار مشکلات فصل ثبت‌نام برای کلاس‌اولی‌ها
هر فصل ثبت‌نام که از راه می‌رسد، مشکلات به‌مانند نواری ضبط‌شده روی دور تکرار قرار می‌گیرد و خانواده‌های بسیاری را درگیر خود می‌کند.
امسال نیز فرآیند ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها آغاز شده است، این فرآیند برای سایر دانش‌آموزان از ابتدای تیر عملیاتی خواهد شد، اما از همین ابتدای راه خانواده‌ها با مشکلاتی مواجه شده‌اند مشابه تمام موضوعاتی که طی سالیان اخیر راوی آن هستیم و گوش شنوایی میان مسئولان وجود ندارد تا برای حل مشکلات گامی بردارند.
در جستوجوی مدرسه خوب!
نخستین مشکل در ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها، تلاش خانواده‌ها برای یافتن مدرسه خوب است و همین موضوع باعث سردرگمی بسیار و تلاش آن‌ها برای ثبت‌نام فرزندانشان در مدارسی شده است که پرطرفدار هستند.
حرکت نظام آموزشی کشور به‌سمت ایجاد مدارس متنوع در این سردرگمی خانواده‌ها برای یافتن مدرسه خوب بی‌تأثیر نیست و البته ورود به برخی از مدارس خاص هم به‌آسانی برای طبقه متوسط و ضعیف جامعه امکان‌پذیر نیست.
قاسم احمدی لاشکی معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش ضمن انتقاد به تنوع مدارس با ابراز اینکه "هم‌اکنون ۲۳ نوع مدرسه در آموزش و پرورش داریم"، ایجاد انواع مدرسه در کشور را بلای جان آموزش و پرورش می‌داند.
در این گزارش روایتی را از بررسی میدانی ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها در مدارس دولتی عادی تهران بیان می‌کنیم، پیش از این در گزارش دیگری به مشکلات خانواده‌ها برای ثبت‌نام در مدارس غیردولتی با عنوان "تحمیل شهریه‌های کمرشکن مدارس غیردولتی به خانواده‌ها/ دریافت شهریه ۳۸ میلیونی برای کلاس اول دبستان! " پرداختیم.
ورود ممنوع!
دبستان کوچک و فرسوده‌ای که ساخت آن به اوایل دهه ۵۰ برمی‌گردد، با نصب اطلاعیه‌ای مقابل در ورودی، مدارک مورد نیاز را برای ثبت‌نام در کلاس اول دبستان اعلام کرده است و در اقدامی عجیب با گذاشتن میزی در ورودی مدرسه و حضور سرایدار، به افراد جدید اجازه ورود نمی‌دهد.
سرایدار مدرسه در برابر این درخواست که "می‌خواهیم با مدیر مدرسه درباره شرایط ثبت‌نام کلاس اول دبستان صحبت کنیم"، مخاطبان را به اطلاعیه نصب‌شده حواله می‌دهد و عملاً ورود افراد جدید به مدرسه ممنوع است!
اوضاع، اما در مدارس دیگر متفاوت بود و مردم به‌سادگی می‌توانستند با مراجعه به دفتر مدیریت، از شرایط ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها مطلع شوند.
باز هم دردسر همیشگی مدارس خارج از محدوده
دومین مشکل؛ الزام به ثبت‌نام در مدارس دولتی تعیین شده توسط آموزش و پرورش و عدم ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس مدنظر خانواده‌ها حتی مدارس مجاور محل سکونت افراد است.
خانمی که در حال التماس به مدیر مدرسه برای ثبت‌نام فرزندش در کلاس اول دبستان است، اما هر بار با پاسخ منفی مدیر مدرسه مواجه می‌شود، می‌گوید: «این مدرسه نه جزو مدارس خاص است و نه پرطرفدار، فقط به‌دلیل نزدیک‌تر بودن به محل زندگی، می‌خواهم فرزندم را اینجا ثبت‌نام کنم، مدرسه‌ای که برای محدوده زندگی ما تعریف کرده‌اند بسیار دورتر است.
مدرسه‌ای که امروز مراجعه کردم بسیار نزدیک است، اما می‌گویند "برای این منطقه نیستید"، در حالی که منزل ما آن طرف خیابان است و منطقه دیگری محسوب می‌شود».
محدوده‌بندی اعلام‌شده برای مدارس توسط آموزش و پرورش شهر تهران بیشترین نارضایتی و مراجعات حضوری مردم به ستاد‌های ثبت‌نام را رقم زده است که باعث صرف انرژی و توان زیادی از خانواده‌ها می‌شود.
محسن حاجی‌میرزایی وزیر پیشین آموزش و پرورش در جریان دفاع از خود و رأی اعتماد در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به مشکل محدوده‌بندی جغرافیایی مدارس اشاره کرده و گفته بود: «وظیفه دارم کیفیت مدارس دولتی را ارتقاء دهم تا مردم قدرت انتخاب داشته باشند. ما باید با جو جغرافیایی در آموزش و پرورش مقابله کنیم. در زمان حاضر یک دانش‌آموز از یک طرف خیابان نمی‌تواند به مدرسه آن طرف خیابان برود، زیرا ضوابط منطقه‌بندی این اجازه را نمی‌دهد، در حالی که من معتقدم والدین باید امکان انتخاب مدرسه فرزندانشان را داشته باشند.»، با این حال برداشتن جو جغرافیای ثبت‌نام و فراهم کردن امکان انتخاب مدرسه برای خانواده‌ها موضوعی بود که او هیچ‌گاه عملیاتی نکرد.
اصرار برای کمک مالی کمتر به مدرسه
گفت‌و‌گوی مادر یک دانش‌آموز با مدیر مدرسه‌ای دولتی جلب توجه می‌کند؛ او با اصرار از مدیر می‌خواهد که مدیر مبلغ کمتری را برای کمک‌های مردمی دریافت کند و می‌گوید: "شوهرم کارگر است و توان کمک مالی بیش از ۷۰ هزار تومان را ندارم"، اما مدیر با فهرست کردن هزینه‌های مدرسه، نمی‌پذیرد.
کم‌بودن مدارس دولتی و در دسترس نبودن اسامی
مشکل سوم در ثبت‌نام پایه اول دبستان، کم بودن مدارس دولتی عادی، نبود دبستان در نزدیکی محل سکونت خانواده‌ها و عدم اطلاع آن‌ها از نزدیک‌ترین مدرسه است، این موضوع با نبود اسامی مدارس هر منطقه در سایت آموزش و پرورش شهر تهران یا سایت مناطق، به سردرگمی بیشتر خانواده‌ها منجر شده است.
مادری که برای یافتن مدرسه به ۴ مدرسه دولتی عادی در محدوده محل زندگی خود مراجعه کرده است، اما هرکدام به این بهانه که «در محدوده ما قرار ندارید» از ثبت‌نام سرباز زده‌اند، می‌گوید: «واقعاً نمی‌دانم فرزندم را باید در کدام مدرسه دولتی عادی ثبت‌نام کنم!»
حداقلی‌ترین حق یک دانش‌آموز، ثبت‌نام در مدرسه است، اما گاهی این موضوع به‌سادگی امکان‌پذیر نیست و ذهن خانواده‌ها از شنیدن کلمه "جا نداریم" در فصل ثبت‌نام مدارس خسته است و گاهی به‌بهانه‌هایی، چون "جا نداریم" یا "خارج از محدوده" هستید، خانواده‌ها از این مدرسه به آن مدرسه می‌روند.
دو پرسش از آموزش و پرورش تهران
هم‌اکنون دو پرسش در بحث ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها مطرح است:
نخست؛ آیا محدوده‌بندی جغرافیایی مدارس هرسال بازنگری می‌شود یا از دهه‌ها قبل تعیین شده و همچنان بدون توجه به شرایط منطقه ثابت باقی مانده است؟
دوم؛ چرا اسامی مدارس برای اطلاع شهروندان در سایت آموزش و پرورش شهر تهران وجود ندارد؟
این دو پرسش به‌دلیل پاسخگو نبودن آموزش و پرورش شهر تهران در برابر مشکلات مردم و پرسش‌های رسانه، بدون پاسخ باقی ماند.
آیا تبیین مسائل و مشکلات مردم و پاسخگویی به آن در رسانه‌ها موضوعی کم‌اهمیت است که مدیران آموزش و پرورش شهر تهران در برابر آن پاسخگو نیستند؟ این مشکلات به‌ظاهر سطحی، جزو مباحثی است که آرامش را از خانواده‌ها گرفته و منجر به نارضایتی گسترده از عملکرد وزارت آموزش و پرورش شده است.
به‌نظر می‌رسد نیاز است مسئولان آموزش و پرورش شهر تهران، مسائلی را که مردم از آن شکایت کرده‌اند، احصا و برای این مشکلات راهکار فوری پیدا کنند تا مردم و مدارس تا حدی به آرامش برسند.
