در روزهای گذشته، فیلمی در فضای مجازی منتشر شد که افکار عمومی را جریحه دار کرد؛ فیلمی چند دقیقهای که نشان میدهد برای برخی کارفرمایان و پیمانکاران، «کارگر» فقط ابزاری است برای کسب سود بیشتر؛ تسلط نگاه ارباب رعیتی در برخی عرصههای روابط کار، اولین بازخورد اجتماعی این کلیپ است.
برخوردی دلخراش
در این ویدئو، در یک روز بهاری، پیمانکار شهرداری علی آباد کتول با بیل به دنبال یک کارگر میافتد و او را مورد ضرب و شتم قرار میدهد؛ صدای نالههای کارگر به آسمان بلند است و پیمانکار مربوطه او را تا داخل ساختمان تعقیب میکند؛ در همین حین با بیلی که در دست دارد، ضربههای مدام به پشت کارگر بینوا میزند.
این نوع برخورد خشونتبار با کارگری که شاغل در یک مجموعه است و احتمالاً سالیان سال برای شهرداری علی آباد کار کرده و عرق ریخته، به راستی مایهی تاسف است؛ در این کلیپ کوتاه، کارفرما در هیات یک «ارباب» ظاهر میشود و سعی دارد رعیتِ متخلف را به ضرب چوب تنبیه کند؛ به راستی چرا چنین برخوردهایی هنوز وجود دارد؛ چرا جایگاه و شان کارگران تا آنجا پایین آمده که یک پیمانکار جزء در یک شهرداری، به ضرب و شتم کارگر میپردازد؛ چطور به این راحتی «احترام کارگری» زیر پا گذاشته میشود!
توضیحات شهردار؟!
بعد از بروز حادثه، شهردار علی آباد توضیحاتی ارائه کرد که به نظر عذر بدتر از گناه میآید؛ شهردار علی آباد کتول گفت: شایعه اخراج کارگر صحت ندارد، اما هر دو نفر یعنی پیمانکار و هم کارگر فعلا تعلیق شدهاند تا ماجرا کامل و به صورت دقیق بررسی شود.
کوهستانی گفت: این کارگر پیش از این هم چند بار بی نظمیها و غیبتهایی داشته که کارفرما به او اخطار داده است. او میگوید: در آن روز هم در پی غیبتی بدون هماهنگی که داشته توسط کارفرما تعلیق شده، اما مجدد به شهرداری مراجعه کرده و گویا برای گرفتن مطالباتش با پیمانکار مجادله لفظی داشته و پس از بالاگرفتن درگیری، به همسر پیمانکار که در محل حضور داشته حمله کرده و به صورت او سیلی زده است. سپس برادر پیمانکار نیز با بیل به کارگر حمله کرده است و آن فیلمی که در فضای مجازی دست به دست شده بخشی از درگیری را نشان میدهد.
یادمان نرود که سال قبل نیز حاشیههایی در ارتباط با پیمانکار همین شهرداری منتشر شد؛ ایشان واکسن کرونای پاکبانان را به دیگران تخصیص داده بود و پاکبانان بینوا نتوانستند واکسن بزنند!
کارفرما حق ندارد!
احسان سهرابی (مشاور حقوقی کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور) در این رابطه میگوید: تازه غم سیلی خوردن کارگر هتل در شیراز را فراموش کردهایم که باز مورد اخیر خبرساز شده است؛ این کلیپ غم سنگینی برای کارگران کشور به همراه آورد؛ باید بدانیم هر گونه تخلفی که بر فرض متوجه کارگر باشد قرار نیست که چون پیمانکار حقوقاش را پرداخت میکند، هر حقی برای خود متصور باشد و هر برخوردی را روا بداند.
به گفته وی، در تبصره ماده ۲۷ قانون کار تکلیف مباحث درون کارگاهی و اختلافات مشخص شده است و مواردی که از صلاحیت کمیته انضباط کار خارج است، تکلیف ارشادی شده است؛ بنابراین کارفرما حق هیچ نوع برخورد با کارگر را ندارد حتی برخورد لفظی چه برسد به بیل کشیدن به روی کارگر!
سهرابی ادامه میدهد: روایتی از پیامبر اسلام(ص) هست که ایشان میفرمایند عزت و شان مسلمان و مومن نزد خداوند بسیار بالاست و در این زمینه نیز روایات متعددی داریم که انسان باید همواره مومنین را مورد احترام قرار دهد و با تکریم با آنها برخورد کند؛ روایتی دیگر نیز از پیامبر اسلام(ص) هست که ایشان به صراحت میفرمایند حرمت مومن از حرمت کعبه هم بالاتر است. حال با توجه با تاکیدی که معصومین(ع) در خصوص رفتار انسانها نسبت به یکدیگر دارند، دور از انتظار است یکی از پیمانکاران شهر با بیل، کارگری را که پیغمبر(ص) به دستان پینه بستهاش بوسه میزند، مورد ضرب وشتم قرار دهد. باید بدانند اینگونه برخوردها، فقط برخورد با یک کارگر خاص نیست بلکه هتک حرمت تمام کارگران است.
مشاور حقوقی کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور میافزاید: توهین و ضرب شتم مذکور، اهانت به ستون فقرات جامعه است؛ پیشنهاد میدهم تشکلهای کارگری استان گلستان ضمن حمایت از کارگر مضروب، ایشان را جهت تنظیم شکوائیه از طریق مراجع قضایی ارشاد نمایند و موضوع را تا انتها پیگیری کنند؛ ضمن اینکه توضیحات و توجیهات شهردار محترم علی آباد کتول نیز به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست. کمال تاسف دارد که یک شهردار، چنین دیدگاهی نسبت به مسائل روابط کار داشته باشد؛ هر کاری کارگر کرده، چنین برخوردهایی به هیچوجه توجیهپذیر نیست.
از سیلی تا بیل!
از سیلی زدن به کارگر هتل در شیراز چندین ماه گذشته است؛ آن روزها آن سیلی سروصداهای زیادی به پا کرد اما مثل تمام موجهای رسانهای با گذشت زمان فروکشید و خاموش شد؛ مسئولان در همان زمان در تقبیح این نوع برخوردها با کارگران زحمتکش، گوی سبقت از یکدیگر ربودند و پشت هم از شان و جایگاه کارگر، داد سخن دادند اما گویا دوران این برخوردها هنوز سپری نشده است.
کلیپ کوتاه را دوباره مرور میکنیم؛ کارگر علی آبادی ناله میکند و سعی میکند از این مهلکهای که در آن گیر افتاده، فرار کند؛ و تمام ماجرا همین است؛ این کارگر تنها گیر افتاده که اگر تنها نبود، اگر یک کارگر پیمانکاریِ تنها نبود، عضو یک تشکل کارگری بود و امنیت شغلی داشت، هرگز چنین تنها در چنان مهلکهای گیر نمیافتاد!