گزارش سالانه «شاخص جهانی صلح» توسط «مؤسسه اقتصاد و صلح» تدوین میشود و معیاری از صلح نسبی در ۱۶۳ کشور جهان را اندازهگیری میکند. این رتبهبندی بر اساس دادههایی همچون میزان حرکت به سمت نظامیتر شدن، آزادی بیان، نرخ جرائم خشونتآمیز و جنسی، بلایای طبیعی، امنیت اجتماعی و درگیریهای داخلی اندازهگیری میشود.
ایسلند همچنان صلحآمیزترین کشور جهان است. این کشور از سال ۲۰۰۸ به طور متوالی و هر ساله در صدر این فهرست قرار داشته است.
بر اساس جدیدترین گزارش شاخص جهانی صلح، به علت عدم اطمینان از امکان فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی ناشی از کووید و همچنین آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، صلح در سراسر جهان به پایینترین سطح خود در ۱۵ سال گذشته رسیده است. بهعلاوه ناامنی سیاسی و افزایش هزینههای تأمین مواد خوراکی، همگی نقش مهمی در کاهش سه دهم درصدی میزان صلح جهانی در سال ۲۰۲۱ داشته است.
با این حال، روند نظامیسازی و تروریسم کاهش یافته است بهطوری که در زمینه تروریسم شاهد کمترین حد آن از سال ۲۰۰۸ در جهان بودهایم. هفتاد کشور در سال گذشته میلادی هیچگونه حمله تروریستی در خاک خود ثبت نکردهاند.
استیو کیللیا، بنیانگذار و رئیس اجرایی مؤسسه اقتصاد و صلح در واکنش به این یافتهها گفت: «رهبران باید از توان صلح در خدمت مبارزه با روند جهانی رو به وخامت و تأثیر اقتصادی و سیاسی درگیری اوکراین که برای سالها طنینانداز خواهد بود استفاده کنند.»
روندها چگونه بوده است؟
از زمان اولین رتبهبندی شاخص جهانی صلح، تا کنون وضعیت صلح در ۸۴ کشور وخیم شده و ۷۷ کشور رتبه خود را بهبود بخشیدهاند. اوکراین و روسیه دو کشوری هستند که اوضاع صلح در این دو کشور به دلیل درگیریهای طولانی مدت وخیمتر شده است.
هم اکنون اوکراین با قرار گرفتن در رده ۱۵۳ام جهان، در رتبه یازدهم خطرناکترین کشورهای جهان به لحاظ صلح قرار دارد. این کشور با سقوط ۱۷ پلهای نسبت به سال ۲۰۲۱، بیشترین رکورد سقوط را به نام خود ثبت کرد.
اوکراین در سال ۲۰۲۱ در رتبه ۱۳۶ام جهان قرار داشت. روسیه، اما با سقوط پنج پلهای نسبت به سال ۲۰۲۱؛ در سال ۲۰۲۲ در جایگاه ۱۶۰ام قرار دارد.
وضعیت صلح در اروپا چگونه است؟
علیرغم تأثیر جنگ در اوکراین، صلح در اروپا در حال افزایش است، از جمله در بریتانیا که امتیاز آن بهبود یافته و از رتبه ۳۶ به ۳۴ در این شاخص رسیده است.
ایرلند امسال به سه رتبه اول صعود کرده است و با سه پله صعود پشت سر نیوزلند در رده سوم قرار گرفته است. با این حال، ایالات متحده یک پله سقوط کرد و به رده ۱۲۹ رسید.
چه کشورهایی در صدر و قعر جدول قرار دارند؟
ناامنترین کشورهای جهان:
افغانستان
یمن
سوریه
روسیه
سودان جنوبی
جمهوری دموکراتیک کنگو
عراق
سومالی
جمهوری آفریقای مرکزی
سودان
امنترین کشورهای جهان:
ایسلند
نیوزلند
ایرلند
دانمارک
اتریش
پرتغال
اسلوونی
جمهوری چک
سنگاپور
ژاپن
ایران و کشورهای اطراف در چه رتبهای قرار دارند؟
ایران در جدیدترین رتبهبندی شاخص جهانی صلح با یک پله ارتقا نسبت به سال ۲۰۲۱، در رتبه ۱۴۱ام قرار گرفت. بدین ترتیب کشورهای حوزه پیرامونی ایران به ترتیب زیر در این رتبه بندی جای گرفته اند:
قطر: ۲۳
کویت: ۳۹
امارات عربی متحده: ۶۰
عمان: ۶۴
ارمنستان: ۸۳
بحرین: ۹۹
ترکمنستان: ۱۰۴
عربستان سعودی: ۱۱۹
آذربایجان: ۱۲۸
ایران: ۱۴۱
ترکیه: ۱۴۵
پاکستان: ۱۴۷
عراق: ۱۵۷
افغانستان: ۱۶۳