استفاده از هورمون رشد اکیداً ممنوع!
نرگس باباخانی یکشنبه ۵ تیرماه در کارگاه "سلامت زنان" به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی واحد همدان، افزود: مادرانی هستند که پزشکان را مجبور به تجویز آمپول هورمون رشد می کنند که پشیمانی به بار می آورد چراکه عوارض بلندمدت دارد بنابراین توصیه می شود به جای این کارها بچه ها را در کلاس های ورزشی ثبت نام و آشپزخانه را مدیریت کنید.
وی درباره مسئله بلوغ نیز گفت: با توجه به اینکه دختران فرصت زمانی کمتری برای قد کشیدن دارند، هر چه سریع تر و در سنین پایین تر به بلوغ برسند، رشد قدی آنها زودتر متوقف می شود.
وی با توصیه به مادران مبنی بر اینکه دنبال تپل شدن بچه هایتان نباشید و سعی کنید دختران نوجوان در دوران بلوغ چاقی و اضافه وزن نداشته باشند، مطرح کرد: اگر فرزندتان چاق باشد، در دوران بلوغ نیز توده‌های چربی به ساختار بدنی اش افزوده شده و همین امر منجر به چاق تر شدن وی می شود.
این کارشناس ارشد مامایی در ادامه به ارائه توضیحاتی درباره سرطان دهانه رحم و پستان به عنوان دو سرطان شایع دنیا که کیفیت زندگی، زیبایی و زندگی زناشویی را تحت تأثیر قرار داده و امید به زندگی را کاهش می دهد، پرداخت.
۵۰ درصد مرگ زنان با سرطان دهانه رحم
وی با اشاره به اینکه سرطان دهانه رحم دومین سرطان شایع در بین زنان بوده که ۵۰ درصد مرگ زنان را علت است، خاطرنشان کرد: مصرف سیگار و الکل و رفتارهای جنسی پرخطر از دلایل اصلی و سنگین ابتلا سرطان دهانه رحم به شمار می آید.
باباخانی با بیان اینکه این سرطان گاهی بدون علامت است و یک دفعه خود را نشان می دهد، ادامه داد: خونریزی غیرطبیعی بین قاعدگی و بعد از نزدیکی، عادت های طولانی، ترشحات غیرطبیعی بدبو و دردهای مبهم لگنی از علائم این بیماری است.
وی ضمن توصیه به ترزیق واکسن گارداسیل برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی که زمینه ایجاد سرطان را فراهم می آورد، اعلام کرد: برخی کشورها به صورت روتین واکسیناسیون می کنند اما با توجه به اینکه میزان ابتلا به زگیل تناسلی در کشور ما کم است، این کار انجام می شود البته این واکسن در داروخانه ها وجود دارد و بهتر است برای دختران و پسران نوجوان در سه نوبت تهیه و تزریق کنید.
این کارشناس ارشد مامایی بهترین سن تزریق واکسن گارداسیل را بین سنین ۱۰، ۱۱ سالگی تا ۲۶ سالگی عنوان کرد و افزود: بعد از یک نوبت تزریق این واکسن، دومین دُز یک ماه بعد از نوبت اول و سومین دُز شش ماه بعد از نوبت اول باید تزریق شود البته ناگفته نماند تزریق این واکسن در سن بالا بسیار کم است اما همچنان اثرگذار خواهد بود.
وی با بیان اینکه تزریق واکسن گارداسیل تا پایان عمر به فرد ایمنی می دهد، اضافه کرد: بین ۵۰ تا ۶۰ درصد افراد در طول زندگی با این ویروس درگیر می شوند اما توان بدنی پایین و سیستم ایمنی ضعیف باعث بروز زگیل تناسلی می شود.
باباخانی خاطرنشان کرد: شخص مبتلا، ویروس را برای همیشه دارد و کاملاً خوب نمی شود و هر لحظه ممکن است بیماری اش شعله ور شود بنابراین باید به طور مرتب تست پاپ اسمیر و نمونه برداری از دهانه رحم را داشته باشد در ضمن زگیل تناسلی حتی در روند زایمان تداخل ایجاد می کند و از رحم به جفت انتقال می یابد.
پاپ اسمیر، یکی از تست های خوب برای غربالگری سرطان دهانه رحم
وی درباره تست پاپ اسمیر توضیح داد: یکی از تست های خوب برای غربالگری سرطان دهانه رحم که بسیار آسان و در دسترس است، پاپ اسمیر بوده به طوریکه هر شخص متأهل سه سال بعد از ازدواج و سه سال متوالی تست دهد، اگر مشکلی نداشت تا سه سال آینده و تا پایان عمر این تست باید تکرار شود اما اگر مشکوک بود، باید روند درمان را در پیش گیرد.
وی ویژگی مثبت سرطان دهانه رحم را روند کُند پیشرفت این سرطان عنوان کرد و گفت: این سرطان در بازه زمانی بلندمدت مثلاً ۱۰ ساله ممکن است خود را نشان دهد و خوشبختانه قابل پیشگیری است.
وی با بیان اینکه رفتن به استخر به هیچ وجه در انتقال زگیل تناسلی تأثیرگذار نیست، اضافه کرد: اپیلاسیون و لیرز در مراکزی که دستگاه های خود را به صورت درست استریل نکرده اند، می توانند زگیل تناسلی را انتقال دهند در ضمن لیزر به خودی خود مشکل خاصی ایجاد نمی کند چراکه با ناحیه درم(پوست) و موهای سطحی سروکار دارد.
از هر ۱۵ زن ایرانی یک نفر سرطان پستان دارد
این کارشناس ارشد مامایی در ادامه به سرطان پستان اشاره و اظهار کرد: سرطان پستان شایع ترین سرطان در بین زنان ایرانی بوده و نخستین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان میانسال به شمار می آید به طوریکه ۳۰ درصد کل سرطان های خانم ها را شامل می شود و از هر ۱۵ زن یک نفر مبتلا در ایران وجود دارد.
وی راه های پیشگیری از سرطان پستان را ترویج تغذیه با شیر مادر، ورزش، فعالیت فیزیکی، مصرف میوه ها و سبزیجات تازه، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات، کنترل وزن و تشویق برای بارداری در سنین کمتر عنوان کرد و گفت: اصلاح و بهبود شیوه زندگی در کنترل سرطان ها به ویژه سرطان پستان نقش بسیار مهمی دارد.
باباخانی تشخیص به موقع و اولیه سرطان را با اجرای روش های غربالگری را میسر دانست که طول عمر جمعیت هدف را افزایش می دهد و افزود: غربالگری سرطان پستان شامل خودآزمایی پستان از سن ۲۰ سالگی به صورت ماهانه، انجام معاینه بالینی از سن ۲۰ سالگی به صورت سالانه، انجام ماموگرافی پایه در سنین ۴۰ سالگی و سپس تکرار آن هر یک تا دو سال یک بار است در ضمن پس از ۶۹ سالگی دیگر نیازی به انجام ماموگرافی نیست.
به گفته این کارشناس ارشد مامایی، ابتلای یک عضو از بستگان درجه اول با سن زیر ۵۰ سال، ابتلای دو نفر یا تعداد بیشتری از بستگان درجه دوم به سرطان های پستان، تخمدان، روده بزرگ و پروستات، ابتلای خویشاوند درجه اول مرد به سرطان پستان، سابقه رادیوتراپی قفسه سینه و سابقه فردی سرطان پستان یا تخمدان جمعیت پرخطر را رقم می زند.
وی مطرح کرد: لمس توده بدون درد در پستان، ترشح خونی یا آبکی از نوک پستان، پوسته پوسته شدن نوک پستان، غیرقرینگی در سایز، تورم پوست پرتغالی در سطح پستان، فرو کشیده شدن پوست در سطح یا نوک پستان، زخم در پستان، گاه علائم متاستازمانند درد استخوان و بزرگی غدد لنفی زیربغل از علائم سرطان پستان به شمار می آیند.
سندرم پیش از قاعدگی ۱۵۰ علامت دارد
باباخانی در ادامه به سندرم پیش از قاعدگی یا پی اس ام اشاره کرد و یادآور شد: پی ام اس ۱۵۰ علامت دارد که بهتر است مادران آنها را بشناسند و در صورت مواجهه با آنها در فرزندانشان رفتار خوبی در پیش بگیرند و مردان برای درک بهتر همسرانشان باید آنها را بدانند.
وی با بیان اینکه این سندرم در زنان شاغل موجب کاهش تمرکز در کار می شود، کیفیت و راندمان کار را پایین می آورد و در مجموع آسیب زیادی به اقتصاد دنیا می زند، تصریح کرد: این سندرم دو هفته تا ۱۰ روز مانده به قاعدگی آغاز می شود و تا سه روز بعد از آغاز قاعدگی ادامه دارد و معمولاً با علائمی چون پرخاشگری، خشم، اضطراب، یک تا دو کیلو اضافه وزن، اسهال، سردردهای میگرنی، بروز آکنه و جوش و کاهش فعالیت های اجتماعی بروز می کند.
وی انجام ورزش های ملایم و قطع مصرف چای، قهوه و شکلات را از جمله امور کمک کننده در کاهش علائم برشمرد و اظهار کرد: ۹۰ درصد خانم ها در دنیا یک شدتی از علائم سندرم پیش از قاعدگی را تجربه می کنند. برای کاهش درد دوران قاعدگی هم مصرف کسپول کم عارضه مفنامیک اسید توصیه می شود، درست است که قرص ایبوپروفن تأثیر بیشتری نسبت به این کپسول دارد اما عوارضش بیشتر است.
این کارشناس ارشد مامایی به پریود فکری آقایان اشاره و تصریح کرد: یکسری تحقیقات نشان می دهد که مردان هم تغییرات هورمونی در ذهن دارند به طوریکه ماهانه تغییرات خلقی همچون گوشه گیری و پرخاشگری را در آقایان می بینید که تحت عنوان پریود فکری از آن یاد می شود، مردان حتی یائسگی هم دارند که در سن ۷۰ سالگی رخ می دهد.
وی در ادامه به یائسگی خانم ها اشاره و اظهار کرد: خونریزی های غیرطبیعی در قبل و بعد از یائسگی و گرگرفتگی یائسگی را رقم می زند. سن متوسط یائسگی در ایران ۴۸ سال است و یائسگی زودتر از ۴۵ سالگی زودرس محسوب می شود.
باباخانی با بیان اینکه در بلوغ هورمون ها استارت می زند اما در یائسگی روند ترشح هورمون ها قطع می شود، مطرح کرد: تعریف استاندارد یائسگی گذشت یکسال از آخرین قاعدگی است، دوره گذار سه تا پنج سال با افزایش و کاهش حجم خونریزی، زمان پریودی، طول مدت قاعدگی و گُر گرفتگی آغاز می شود.
وی ادامه داد: سن یائسگی تحت تأثیر عوامل زیادی همچون ژنتیک، سابقه خانوادگی، سیگار، رژیم غذایی نامناسب و قاعدگی نامنظم در دهه پنجم زندگی فرد است.
به گفته این کارشناس ارشد مامایی، گُر گرفتگی در قسمت های بالا تنه و چند بار در روز به مدت ۱۰ تا ۲۰ ثانیه رخ می دهد و بعد به عرق می نشیند. اگر قابل تحمل نبوده و آزاردهنده باشد، مداخله درمانی صورت می گیرد.
وی با بیان اینکه ترشح هورمون استروژن از بیماری های قلبی- عروقی جلوگیری می کند اما با یائسگی افزایش خطر این بیماری ها را شاهد هستیم، اظهار کرد: اصولاً برای جلوگیری از بیماری ها برنده کسی است که وزن و تغذیه مناسبی دارد.
آغاز روند پوکی استخوان از ۳۰ سالگی
باباخانی با اشاره به اینکه روند پوکی استخوان از سن ۳۰ سالگی آغاز می شود و یائسگی این روند را تشدید می کند، به والدین توصیه کرد: دختران نوجوان به کلاس های ورزشی بفرستید تا وزنشان کنترل شود همچنین ورود فست فود، کیک، چیپس، پفک، سس و نوشابه به منزل را کنترل کنید. نوشابه پوکی استخوان را تسریع می کند.
وی تأکید بر دریافت لبنیات به حد کافی داشت و یادآور شد: لبنیات چرب، کم چرب و نیمه چرب از نظر کلسیم یکسان هستند اما هر چه میزان چربی بیشتر باشد، جذب کلسیم در دستگاه گوارش کمتر می شود. شیر کاکائو هم همینطور است.
یبوست طولانی مدت به عضلات کف لگن آسیب می زند
این کارشناس ارشد مامایی در ادامه به اختلالات کف لگن اشاره و مطرح کرد: کف لگن عضو ناشناخته برای زنان است و اختلالات آن دارای علائمی چون بی اختیاری ادرار، یبوست، بیرون زدگی مثانه، رحم و روده و درد حین نزدیکی است.
به گفته باباخانی، یبوست طولانی مدت به عضلات کف لگن آسیب می زند و باعث بی اختیاری ادرار می شود بنابراین خوابیدن نوجوان از ساعت ۱۰ شب، خوردن میوه و سبزیجات و ورزش بسیار مورد تأکید است.
وی علت اختلالات کف لگنی را مواردی چون حاملگی بدون آمادگی لگن، یبوست های درمان نشده و حمل اجسام سنگین عنوان کرد و یادآور شد: روزانه در سه نوبت، هر بار پنج بار ۱۰ ثانیه ای ورزش کگل را انجام دهید.
