تهدید سلامت شهروندان با آبیاری مزارع سبزی با فاضلاب شهری
آبیاری مزارع و زمین‌های کشاورزی با فاضلاب شهری و تصفیه نشده یکی از مشکلاتی است که سالهاست مورد توجه کارشناسان محیط زیست و کشاورزی و مسئولان قرار گرفته، زیرا که این موضوع بسیار مهم و با اهمیت است و با سلامت شهروندان جامعه ارتباط مستقیم دارد. محصولات کشاورزی محصولاتی هستند که به وفور مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد و می‌توانند با خود بیماری را وارد بدن افراد کنند.
این درحالی است که هرسال با شروع فصل گرما و شیوع برخی بیماری‌ها در این مورد صحبت شده، اما رسیدگی به این مشکل پس از مدتی فراموش می‌شود. انواع سبزی، صیفی و محصولاتی که در این زمین‌ها تولید می‌شود، بدون نظارت بر شیوه پرورش و آبیاری وارد بازار می‌شوند و ممکن است با مصرف آن سلامت افراد زیادی به خطر افتد.
طی سالیان اخیر از گوشه و کنار شهر ارومیه خبر‌هایی از آبیاری مزارع و جالیز به ویژه سبزی با آب فاضلاب توسط برخی از کشاورزان سودجو به گوش می‌رسد که این امر نه تنها سلامت مردم را به دلیل تولید محصولات آلوده تهدید می‌کند، بلکه کیفیت خاک را نیز تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که یکی از راه‌های انتقال بیماری‌ها، از طریق مصرف مواد غذایی و محصولات کشاورزی است که با استفاده از آب‌های آلوده و فاضلاب، تهیه شده‌اند. به طوری که شایع‌ترین بیماری ناشی از مصرف سبزی و صیفی آبیاری شده با فاضلاب، اسهال و استفراغ و تب روده است.
پیامد زیان بار دیگر استفاده از پساب‌ها بعد از به خطر انداختن سلامت انسان و دام، تغییر کیفیت خاک و تاثیر منفی بر خاک و آب‌های زیرزمینی است.
کارشناسان محیط زیست معتقدند فاضلاب خانگی در مزارع علاوه بر خطرات زیست محیطی باعث آلوده شدن آب سفر‌های زیرزمینی نیز می‌شود.
در همین راستا تعدادی از اهالی حاشیه نشین شرق و شمال شرق ارومیه نیز طی مکاتباتی با دادگستری استان از آبیاری مزارع سبزی این مناطق با فاضلاب تصفیه نشده شکایت کرده و خواستار ورود دستگاه قضایی استان به این موضوع شدند.
ورود دستگاه قضایی استان برای حل مشکل
رئیس کل دادگستری آذربایجان غربی گفت: بدنبال شکایت تعدادی از اهالی شرق و شمال شرق حاشیه شهر ارومیه مبنی بر آبیاری مزارع صیفی و سبزیجات با فاضلاب خام تصفیه یکی از قضات دادگستری به همراه جمعی از مسئولان بازدیدی از این مناطق به عمل آوردند.
ناصر عتباتی با اشاره به اینکه آبیاری مزارع صیفی با فاضلاب خام تصفیه نشده باعث آلودگی محصولات کشاورزی و تاثیر مستقیم این موضوع بر سلامت شهروندان و افزایش بیماری‌ها می‌شود، گفت: در همین راستا تشکیل کارگروه شناسایی پساب‌های غیر قانونی در دستور کار دستگاه قضا قرار گرفت.
عتباتی ادامه داد: به منظور رفع مشکل که تهدیدی برای سلامت عمومی اهالی منطقه و شهروندان است جلسه‌ای تشکیل شد که در پایان این جلسه مصوب و مقرر شد روند فعلی بازگشایی نهر توسط اداره امور آب ارومیه سریعاً متوقف شود تا ۱۴ روستای مجاور نهر و خانوار‌های ساکن آن درگیر آلودگی‌های زیست محیطی فاضلاب خام تصفیه نشده نشوند.
وی افزود: اداره آب و فاضلاب ارومیه نیز ملزم شد که نسبت به جمع آوری فاضلاب خام تصفیه نشده در نهر طی مدت ۷ روز اقدام و گزارش امکان سنجی احداث شبکه فاضلاب ظرف یک هفته به دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان ارائه شود.
رئیس کل دادگستری استان افزود: از دیگر مصوبات این جلسه جمع آوری تمامی پساب‌ها و فاضلاب‌های غیرقانونی از مسیر منطقه کشتارگاه، اسلام آباد و باغ رضوان و سایر مناطق، توسط شهرداری ارومیه و گزارش اقدامات آن ظرف یک هفته به دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان بود.
عتباتی تصریح کرد:همچنین مقرر شد ادارات کل محیط زیست، آب منطقه ای، آب و فاضلاب استان، جهادکشاورزی استان، اداره کل بازرسی استان و شهرداری ارومیه کارگروهی با محوریت اداره کل محیط زیست استان تشکیل داده و تمام نقاطی که در شهر ارومیه، پساب‌های آن‌ها غیر قانونی است، شناسایی و ظرف ۲۴ روز به دادستانی عمومی و انقلاب مرکز استان بصورت مکتوب گزارش ارسال کنند و اگر نهادی با این کارگروه همکاری نکند اداره کل محیط زیست استان مکلف است ترک فعل آن نهاد یا دستگاه را به دادستانی عمومی و انقلاب مرکز استان گزارش کند.
مقام ارشد قضایی استان ادامه داد: از دیگر مصوبات این جلسه نظارت مرکز بهداشت ارومیه با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل محیط زیست استان بر اجرای مصوبات بود و چنانچه هریک از مصوبات در مدت معین توسط نهاد‌های ذکر شده انجام نگیرد، اداره کل محیط زیست استان با همکاری مرکز بهداشت ارومیه مکلف شد به عنوان تهدید علیه بهداشت عمومی از آن مجموعه‌ها به دادسرای عمومی و انقلاب ارومیه شکایت کند.
