فقط ۳۵ درصد سهم بازار خزر را داریم
روسیه پس از شدت گرفتن تحریم‌های اروپایی، بارها از کشورهای همسایه خواستار افزایش همکاری‌های تجاری بوده و ایران با حضور در توافقنامه نوستراک، علاوه بر صادرات کالا به روسیه، می‌تواند از این فرصت منطقه‌ای برای فعالسازی کریدور شمال- جنوب و افزایش درآمدهای ترانزیتی استفاده کند اما آنچه که مانع از استفاده از این فرصت می‌شود، نبود برنامه مناسب برای حمل کالا در طول مسیر این کریدور و به ویژه بنادر شمالی است.
از گذشته مهم‌ترین انتقادات و گلایه‌های تجار و فعالان اقتصادی حوزه روسیه، نبود برنامه منظم برای حرکت کشتی‌ها از بنادر شمال بوده که آن را عامل گران بودن حمل و نقل دریایی در حوزه بنادر شمال کشور می‌دانند به طوری که طبق گفته نماینده مردم گیلان در مجلس به ایلنا، بزرگ‌ترین مانع برای افزایش ترافیک بنادر شمالی نبود برنامه منظم حرکت سایر کشتی‌های باری است و در زمانی بار آماده حمل است، کشتی برای حمل نداریم و زمانی که کشتی وارد بندر می‌شود، بار آماده حمل نداریم.
از این رو قرار بر این بود که با توافق سازمان توسعه تجارت و کشتیرانی خزر( شرکت‌های زیر مجموعه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران) از آبان ماه سال گذشته حمل منطم بار از بنادر شمالی آغاز شود و طبق این تفاهمنامه قرار بود، با کنترل ظرفیت، بار به هر اندازه و مقدار حمل شود و سازمان توسعه تجارت متعهد شود که برای حمل منظم کالا ضرر احتمالی را برای شرکت کشتیرانی جبران کند و از این محل کشتی با هر میزان بار برنامه ریزی شده از بنادر شمالی به مقاصد تعیین شده حرکت کند.
«روزبه مختاری» رییس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته درباره اجرای این روند و عملکرد شرکت کشتیرانی در بنادر شمالی اظهار داشت: عملکرد کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران هم مانند عملکرد سایر شرکت‌های دولتی است و هر چه یارانه به این شرکت اختصاص می‌دهند و پرداخت می‌کنند عملا اقدامی انجام نمی‌دهد و حداقل انتظار داشتیم بابت اختصاص این یارانه‌ها کرایه حمل بار را افزایش ندهند و نظم در حرکت کشتی‌های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود.
وی ادامه داد: با توجه به شرایط دریای خزر باید یارانه و سوبسید به شرکت‌های فعال بخش خصوصی واقعی اختصاص پیدا کند اما از آنجایی که حمایت‌ها و یارانه‌ها شامل شرکت‌های بخش خصوصی واقعی نمی‌شود در بنادر شمالی هم شاهد همان اتفاقاتی هستیم که در بنادر جنوب رخ داده‌است و اگر کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران خود را بخش خصوصی می‌داند، سوال این است که چرا یارانه‌های دولت در این حوزه تنها شامل این شرکت می‌شود؟
رییس هیات مدیره انجمن کشتیرانی با اشاره به اقدامات انجام شده برای افزایش تردد کالا از بنادر شمالی به روسیه گفت: هر چند صحبت‌های زیادی درباره افزایش همکاری‌های تجاری با روسیه و افزایش حمل کالا در این مسیر شده اما تا کنون تصمیم اجرایی که براساس آن اقدامی صورت بگیرد، دیده نشده است.
در حالی که اختصاص یارانه‌های انحصاری به شرکت کشتیرانی جمهور اسلامی ایران برای رقبا ابهاماتی ایجاد کرده، محمدرضا مدرس خیابانی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا به صراحت اعلام می‌کند که هیچ یارانه‌ای را از دولت دریافت نکرده است.
وی با اشاره به تردد یارانه‌ای کشتیرانی در بنادر شمالی با توجه تفاهمی که سازمان توسعه تجارت داشته و همچنین به گلایه تجار مبنی بر عدم تردد منظم کشتی‌های کشتیرانی در شرایطی که بار در بنادر شمالی تجمیع شده، گفت: این اطلاعات را دقیق نمی‌دانم. شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی به عنوان رهبر بازار حمل و نقل در کشور فعال است اما سایر خطوط کشتیرانی هم در کشور فعال هستند در شمال کشور شرکت کشتیرانی فقط 35 درصد سهم بازار را دارد و سهم بیشتر بازار در اختیار سایر شرکت‌های حمل و نقل قرار گرفته است.
مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه این شرکت هیچ یارانه و سوبسیدی دریافت نکرده است، اظهار داشت: نه تنها یارانه‌ای دریافت نکرده‌ایم چه بسا که به واسطه مشکلات تحریمی، بهای تمام شده برخی از خدمات کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران بالاتر از قیمت های جهانی بوده اما از آنجایی که خود را موظف می‌دانیم قیمت‌هایی که ارایه می‌دهیم رقابتی باشد به همین دلیل به عنوان رهبر حمل و نقل تجاری در بازار حضور داریم.
وی درباره تامین ناوگان این شرکت از طریق استفاده از ظرفیت‌ها و توان داخلی گفت: قرارداد کشتی‌ها جنرال کارگو منعقد شده و ساخت آن تا 20 درصد پیشرفت داشته و همچنین طراحی مهندسی شناورهای رو- رو به سرانجام رسید و عملیات ساخت کشتی‌های رو-رو هم آغاز شده که تا 2 سال آینده کشتی رو رو تحویل شرکت کشتیرانی می‌شود.
مدرس خیابانی درباره احتمال حضور این شرکت در مناقصه اپراتوری بندر چابهار تاکید کرد: شرکت‌های مختلفی زیر مجموعه شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران هستند و حتما به غیر از حوزه شناورها، به حضور و فعالیت در حوزه‌های بندری هم علاقه‌مند هستیم.
مدیرعامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به راه اندازی خط منظم در بندر چابهار گفت: خط منظم مسیر بندر چابهار- هند راه اندازی شده است و حداقل هفته‌ای یک بار در این مسیر کشتی‌های شرکت کشتیرانی تردد دارند.
وی با بیان اینکه سال گذشته علی‌رغم تحریم ها و شیوع ویروس کرونا رکورد حمل و نقل را شکستیم، اظهار داشت: سال گذشته شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در مجموع 27 میلیون تن کالا جابه جا کرد و رکورد را شکست و در سه ماه اول امسال هم رشد 20 درصدی در حمل و جا به جایی تجاری را تجربه کردیم.
