آمریکا: برای دو سناریو درباره برجام آماده می‌شویم
وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا نوشت، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا پس از گفت‌وگوی تلفنی اخیر رییس جمهور فرانسه با رییس جمهور ایران انتظار اقدامات تازه‌ای در زمینه مذاکرات احیای توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران می‌رود یا نه، گفت: گفتنش برایم سخت است چون واقعیت این است که این بر عهده ایران است که پیش بیاید و نشان بدهد که آماده همکاری سازنده و صرف‌نظر کردن از مسائل غیرمرتبط و فرعی و مذاکره با حسن نیت درباره توافقیست که مدتی می‌شود روی میز بوده است.
پرایس در ادامه گفت: کاخ الیزه بیانیه‌ای منتشر کرد که نشان می‌داد رییس جمهور مکرون دقیقا همان پیام ما را که به طور غیرمستقیم به ایران داده‌ایم، همان پیامی که مدتی است علنا هم آن را گفته‌ایم، منتقل کرده است، این که ما آماده‌ایم به طور دوجانبه به برجام[توافق هسته‌ای] بازگردیم. البته دوجانبه یعنی این کار مثل یک خیابان دو طرفه است. ما هنوز و حداقل تا به حال ندیده‌ایم که ایرانی‌ها نشان داده باشند آماده انجام دادم این کارند.
اظهارات پرایس در این باره در پی این مطرح می‌شود که در پی تماس تلفنی اخیر سیدابراهیم رییسی، رییس جمهور ایران و امانوئل مکروم، همتای فرانسوی‌اش، کاخ الیزه در این بیانیه اعلام کرد که مکرون در اظهارات خود از پیشرفت نکردن مذاکرات احیای برجام ابراز نا امیدی کرده و گفته است که از نظر او احیای توافق هسته‌ای با ایران هنوز ممکن است.
در ادامه این بیانیه آمده است: مکرون همچنین از رئیس جمهوری ایران خواسته است که برای دستیابی به توافق و بازگشت به اجرای تعهدات ایران ذیل توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، "انتخاب روشنی" داشته باشد.
همچنین خبرگزاری رویترز در این باره نوشت، رئیس جمهور فرانسه در ادامه گفته که متقاعد شده است چنین نتیجه‌ای هنوز امکان‌پذیر است، اما باید هرچه زودتر انجام شود.
رئیس جمهور ایران نیز در این گفت‌وگو از اقدامات و مواضع غیرسازنده آمریکا و کشورهای اروپایی انتقاد کرد و اظهار داشت: صدور قطعنامه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اقدامی بحران‌ساز و با هدف ایجاد فشار علیه ملت ایران بود که موجب ضربه زدن به اعتماد سیاسی است.
ابراهیم رئیسی همچنین تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران حصول توافق را در گرو حل و فصل کامل مسائل پادمانی و ارائه تضمین‌های لازم از جمله در قبال استمرار پایبندی معتبر طرف‌ها به توافق و تامین منافع اقتصادی ملت ایران می‌داند.
او در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارات رییس سازمان انرژی اتمی ایران مبنی بر این که دوربین‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا زمان احیای توافق هسته‌ای فعال نخواهند شد، آیا این موضوع تاثیری بر مذاکرات خواهد گذاشت، گفت: واقعیت این است که حفظ شرایطی که در آن شفافیت امور مربوط به برجام برای آژانس کاهش یافته باشد، فقط منجر به پیچیده شدن چالش‌ها در زمینه بازگشت دوجانبه بالقوه به پایبندی به برجام می‌شود. این کار فقط بحران هسته‌ای ایجاد شده توسط خود ایران را تعمیق می‌کند.
او افزود: ایران اگر بخشی از هر گونه بازگشت دوجانبه مورد توافق به برجام باشد، باید هر گونه اطلاعات و شفاف‌سازی مورد نیاز آژانس جهت راستی‌آزمایی اظهارات ایران را برای آن فراهم کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا دز ادامه با گفتن این که این کشور مدام در حال ارزیابی مزایای برجام در زمینه اصل منع اشاعه تسلیحات اتمی است، گفت: ما تا زمانی که این ارزیابی بهمان نشان دهد بازگشتی دوجانبه به پایبندی به توافق در راستای منافع ملی‌مان خواهد بود، به دنبال بازگشت دوجانبه به پایبندی خواهیم بود چون این بازگشت دوجانبه ما را نسبت به وضع فعلی‌مان در موقعیت مستحکم‌تری در قبال برنامه هسته‌ای ایران قرار می‌دهد.
واکنش سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به این موضوع در پی این مطرح می‌شود که محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی به تازگی با اشاره به برچیده شدن برخی دوربین‌های نظارتی آژانس در ایران تاکید کرد: دوربین‌های آژانس برای رفع اتهام بود اما اگر قرار است آن اتهام‌ها پابرجا بماند دلیلی ندارد که دوربین‌ها به جای بماند.
رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت دوربین‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موجود در تاسیسات هسته‌ای ایران، اظهار کرد: خیلی خوب است که مردم ما و مسئولان ما حافظه تاریخی خود را به هنگام کنند. ۲۰ سال است به جمهوری اسلامی اتهام می‌زنند که شما در حال ساخت بمب اتمی هستید و هر روز هم یکجا را آدرس دادند و علیه ما قطعنامه وضع کردند و تحریم‌هایی طراحی کردند.
اسلامی یادآور شد: ۲۰ سال همه دولتهای گذشته مذاکره کردند و حاصل آن سند برجام شده و چارچوبی که دارد اما حالا این‌ها بازهم برگشتند و همان اتهام را در قالب اسناد ربایش‌شده و مکان‌های ادعایی گذاشته‌اند روی میز.
رییس سازمان انرژی اتمی با تاکید بر اینکه اساس پذیرش برجام توسط جمهوری اسلامی، رفع اتهام و اعتمادسازی بوده است، گفت: جمهوری اسلامی آن زمان پذیرش کرد که فعالیت‌های غنی‌سازی را در محدود سازد و ظرفیت و سرعت خود را کاهش دهد تا اعتمادسازی اتفاق بیفتد اما آنها پایبند نبودند.
اسلامی تصریح کرد: وقتی که نظارت تشدید شده را پذیرفتیم برای رفع اتهام بوده است، آن دوربین‌ها برای رفع این اتهام بوده است اما اگر قرار است آن اتهام‌ها پابرجا بماند دلیلی ندارد که دوربین‌ها به جای بماند. این دوربین‌ها به دست خود آژانس جمع شده است.
وی یادآور شد: جمهوری اسلامی هیچ زمانی پنهان‌کاری نداشته است. ما هیچ زمانی غنی‌سازی خارج از چارچوب و بدون هماهنگی با آژانس نداشته‌ایم. ایجاد ظرفیت آب سنگین و همه زیرساخت‌های صنایع اتمی ما با هماهنگی آژانس بوده و تحت نظارت آژانس بوده و الان هم هست. اما این دوربین‌های به اصطلاح برجامی، به توافق برجام مربوط است اگر به توافق برگرشتند همانطور که در برجام با شرح و بسطی، PMD را بستند، دوباره همان کار را بکنند و ما وقتی اطمینان حاصل کردیم که دیگر نمی‌خواهند شیطنتی در آن انجام دهند، ما هم تصمیم‌گیری می‌کنیم.
پرایس در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که با توجه به این که ایران می‌گوید این دولت آمریکاست که باید برای احیای توافق یک تصمیم سیاسی بگیرد، این تصمیم دقیقا چیست و خواسته‌های ایران از آمریکا در مذاکرات شامل چه مواردی می‌شود، بیان کرد: بر عهده خود ایران می‌گذارم که به طور علنی بگویند منظورشان از گفتن این چیست. واقعیت این است که ما یک تصمیم سیاسی گرفته‌ایم. ما در ابتدای این دولت یک تصمیم سیاسی گرفتیم. این یک تصمیم سیاسی بود که بایدن کاندیدای ریاست جمهوری آن موقع در کارزار انتخاباتی‌اش گفت، اگر ایران به برجام بازگردد، ما هم همین کار را می‌کنیم. پس از ماه‌ها مذاکرات سخت و پرزحمت توافقی روی میز است که شامل اقدامات و جزئیات لازم برای انجام دادن این کار است. واقعیت این است که ما این تصمیم را مدت‌ها پیش گرفته‌ایم. اگر ایرانی‌ها در بازگشت به پایبندی دوجانبه به پایبندی جدیت داشته باشند، که احتمالا ندارند، بر عهده خودشان است که توافق را بپذیرند یا نه.
او مدعی شد: ایرانی‌ها، در هفته‌های اخیر، واقعا کاری انجام نداده‌اند که نشان دهد مشتاق بازگشت به توافق هستند. در واقع، هر روزی که وقت‌کشی می‌کنند و هر روزی که پر از سکوت از جانب آن‌هاست، به ما نشان می‌دهد که جدیت ندارند و آماده بازگشت دوجانبه به برجام نیستند.
او در ادامه با گفتن این که آمریکا در حال وقت کشی نیست و در حال انجام دادن اقداماتی در این زمینه است، گفت: همان طور که پیش‌تر اشاره کردم، ما همیشه در حال انجام دادن ارزیابی‌های فنی لازم برای تعیین این هستیم که توافق دیگر در راستای منافع ما نباشد. اما چشممان به حقایق امور باز است. درک خوبی از طرف مقابل ایرانی‌مان داریم. به همین دلیل است که مدتیست به طور یکسان برای دو سناریو آماده می‌شویم که در یکی بازگشت دوجانبه به برجام وجود دارد و در دیگری بازگشت دوجانبه به برجام وجود ندارد. سفر رییس جمهور بایدن به اسراییل و عربستان سعودی که در آن‌جا فرصت ملاقات با رهبران شورای همکاری خلیج فارس را داشت، روی این موضوع متمرکز بود. اما ما مدتی است که این مباحثات را داشته‌ایم.
