عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه در زمان پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) الزام و اجباری به حجاب وجود نداشته است، گفت: همانگونه که اجبار بر بی حجابی جواب نداد، اجبار بر حجاب هم جواب نمی دهد. در واقع این دو عمل گذشته و امروز حکومت عِدل همدیگر هستند که بسیاری از فقهای ما، چه در نجف و چه در ایران، میگفتند همانطوری که اصل اجبار کردن بر علیه حجاب کار غلطی است، اجبار کردن بر خود حجاب هم کار درستی نیست.
آیتالله ایازی: همانگونه که اجبار بر بی حجابی جواب نداد، اجبار بر حجاب هم جواب نمیدهد/ در هیچ یک از روایات از ائمه معصومین(ع) نداریم که کسانی با افراد بی حجاب برخورد کنند/ بعضی از گشتهای ارشاد خودشان نیازمند ارشاد و هدایت هستند
خلاصه گفت و گو با آیت الله سید محمدعلی ایازی را در ادامه می خوانید:
- چیزی که درباره حجاب مطرح هست این است که اصل حجاب یک دستور قرآنی است و در سورههای احزاب و نور به این مسأله پرداخته شده است. هرچند در سوره احزاب به پیامبر(ص) خطاب میکند که «قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ»، در سال هجدهم بعثت پیامبر(ص) و بعد از هشت سال از هجرت پیامبر(ص) در مدینه نازل شد. یعنی مسأله حجاب در اوایل و اواسط بعثت نبوده و بلکه در اواخر بعثت پیامبر(ص) و طرح مسائل مهم و اصلاح جامعه بوده است.
- در هیچ یک از روایاتی که از ائمه معصومین(ع) هستند کلامی دالّ بر این داریم که باید الزام شود و کسانی با افراد بی حجاب برخورد کنند. در میان فقهای اسلامی هم تا عصر کنونی هیچ کسی از مفسرین و فقها آیات حجاب را در معنای الزام حکومتی نگرفتهاند. مثل دستورات دینی که رسیده است و دستورات دینی را تشویق و بلکه فرهنگسازی میکنند، مثل نماز و احکام شریعت و در متون دینی فقها و مفسرین ما هم این چنین نیآمده است.
- امام اوایل انقلاب بر اثر مسائلی که آن روزها پیش آمد، یک سخنرانی کردند که در ادارات باید این حجاب رعایت شود. اما با سوءاستفاده از این حرفهای امام، در خیابانها متعرض خانمهایی شدند که حجاب را رعایت نمیکردند. البته در آستانه پیروزی انقلاب بسیاری از زنانی که حجاب را رعایت نمیکردند، خودشان داوطلبانه در فضای انقلاب حجاب را رعایت کردند. اگر آن فضا همراه با کارآمدی حکومت، اجرای عدالت و آزادی و حقوق جامعه رعایت می شد و برخوردهای درست حکومت در تحقق عدالت و قانونمداری انجام میگرفت، این زمینه را گسترش میداد.
- ما متأسفانه امروز شاهدیم حکومت کارآمدی لازم را ندارد، بعضا افراد ضعیف و کارنابلد بر مصادر حکومتی تکیه زده اند؛ وضعیت تورم، گرانی، سوءاستفاده، رشوهخواری و اینکه یک عده خاصی مثل اختاپوس بر ثروتهای کشور دست گذاشتهاند و از سوی دیگر وضعیت کشور را به بنبست کشاندهاند و ارتباطات کشور که اصل سیاست آن بر «نه شرقی، نه غربی» بوده را به «نه غربی، نه غربی» تبدیل کردهاند. این اتفاقات عامل این شده که مسائل اصلی کشور به فراموشی سپرده شود و دنبال چیزهای تصنعی و مشغول کردن بروند.به همین جهت، آن وقت امام خصوصی به مسئولین دستور دادند کسانی که با اینگونه کارها با افراد برخورد میکنند را جلوگیری کنید و گفتند من چنین چیزی را نگفتهام. بعد خاطرهای را که من از استاد شهید مرتضی مطهری نقل کردم که ایشان به دنبال آن سخنرانی پیش امام رفته بودند و امام هم تصدیق کرده بودند که نباید تبدیل به چنین برخوردهایی شود.
- چنین وضعیتی پیش آمده که متأسفانه حرف امام را تحریف کردند و امام هرگز چنین مسألهای را نداشته است. حتی وقتی چند سال پیش رئیس قوه قضائیه به نجف رفته بود، یکی از مراجع به ایشان گفته بود این چهکارهایی است شما دارید میکنید؟ چرا در رابطه با مسأله حجاب اینطور برخورد میکنید؟ ایشان رسماً اعتراض کرده و گفته بود این کارها به این مسائل کمک نمیکند. من نمیدانم آیا با این رفتارها قصد خدمت به حجاب را دارند یا نه؟ ولی قدر مسلّم این است که ذهن مردم را مشغول به اینطور چیزها میکنند تا اتفاقات و کارهای اصلی، وضعیت گرانی و مشکلاتی که جامعه دارد را به تغافل بسپارند.
- غیر از اینکه جامعه را تبدیل به یک جامعه دو قطبی میکند، عدهای میخواهند ذهن مردم مشغول به همین مسائل باشد. درحالیکه ما اگر دنبال سخن امیرالمؤمنین(ع) برویم، «تضییع اصول و تمسک به فروع» را نشانه ادبار دولتها میداند. یعنی غیر از اینکه جامعه را دو قطبی میکند، جای اصل و فرع دین عوض می شود. و این کارها خدمتی به معنویت و اخلاق دینی نمیکند.
- نیروهای انتظامی و گشت ارشاد ما باید به امنیت جامعه کمک کنند؛ و اگر خودشان را اینگونه درگیر کنند، آن وقت جایگاه «حفظ امنیت» خودشان خراب میشود و جلوی مردم قرار میگیرند. ممکن است حتی در آینده مؤمنین هم وقتی این رفتار را ببینند، از افراد بیحجاب دفاع کنند و در مقابل آنها بایستند. چند سال قبل هم در ملأ عام افراد را شلاق میزدند و مردم بهجای اینکه از آنها حمایت کنند، از مجرم دفاع میکردند؛ که مجبور شدند آن بساط را جمع کنند.
- البته بعضی از گشتهای ارشاد خودشان نیازمند به ارشاد و هدایت هستند. چون کسی که رفتارش متعادل نباشد اول باید خودش را اصلاح کند و بعد دنبال برخورد با خانمی باشد که حجابش را رعایت نمیکند. ولی درهرحال توصیه من این است که کاری نکنند که خودشان را در مقابل مردم قرار بدهند؛ این خدمت به امنیت و معنویت کشور نیست. این خدمت به نیروی انتظامی نیست. جایگاه نیروی انتظامی را تنزل می دهد. آن وقت کارهای خوب و درست این نیرو هم ضایع می شود.