توحید اسدی، کارشناس مسائل آمریکا در گفتوگو با شبکه خبری الجزیره عربی تصریح کرد: از زمان آغاز دولت سید ابراهیم رئیسی، این نخستین باری است که مذاکرات تا این اندازه به آستانه حصول یک توافق نزدیک شده اما میدانیم که برخی مسائل بین طرفین هنوز به طور کامل حل و فصل نشده است.
وی افرود، حل این مسائل چندان دشوار نیست؛ اما فقط به شرطی که طرف غربی با رویکردی مسئولانه حاضر شود و ارادهای واقعی برای حلوفصل مسائل داشته باشد. در چنین شرایطی توپ در زمین اروپاییها و ایالات متحده است و اگر آنها منطقی عمل کنند، میتوان ظرف مدت بسیار کوتاهی به نتیجه رسید اما در غیر این صورت، حتی ممکن است مذاکرات باز هم به طول انجامد.
اسدی با اشاره به این که ایران هیچگاه علاقهای به طولانیشدن بیدلیل مذاکرات نداشته است، خاطرنشان کرد، دستیابی به توافق در وین برای طرف ایرانی مشخصاً هدف نهایی نبوده و شروع کار است زیرا آنچه برای ایران اهمیت بیشتری دارد، عملیاتی شدن توافقات است. در کنار رفع تحریمها، یکی از مهمترین خواستههای ایران در جریان گفتوگوها، ایجاد مکانیسمی قابلراستیآزمایی برای حصول اطمینان از اجرایی شدن هرگونه توافق محتمل بوده است.
اسدی ادامه داد: مهمترین درسی که تیم مذاکرهکننده ایران طی سالها گفتوگو در قالب پرونده هستهای آموخته، آن است که نباید همه تخممرغها را در یک سبد بگذارد؛ مخصوصاً اگر آن یک سبد، اعتماد به غرب باشد.
او در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات اخیر ند پرایس در این باره که ایران در جریان مذاکرات «مطالبات فرعی» داشته است، بیان کرد: حقیقت این است که تمامی اقدامات و مطالبات ایران در چارچوب توافقی است که در سال 2015 به امضا رسیده و ایران تا به امروز بدان پایبند بوده است. پیشرفتهای بسیاری در جریان گفتوگوهای اخیر حاصل شده اما نکته مهم درباره نگاه ایران آن است که این کشور با توجه به تجربیاتی که داشته، نمیتواند به راحتی به غرب اعتماد کند. به عبارت دیگر، فضای بیاعتمادی حاصل از عهدشکنیهای آمریکا و همپیمانانش باعث شد که ایران محتاطانهتر عمل کند تا مسیری را که یک بار پیشتر طی کرده بود، دوباره طی نکند.
این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: مقامات ایالات متحده همواره گفتهاند که واشنگتن برای احیای برجام آماده است اما مشکل اصلی این است که طی این سالها اظهارات آمریکاییها با اقداماتشان در تناقض کامل بوده است. ایران به تعهدات برجامی خود عمل کرده و آمریکا در مقابل از توافق خارج شده و پاسخ اجرای برجام از سوی تهران را با صدها تحریم جدید داده است. موضوع کاهش تعهدات برجامی ایران که از سوی طرف غربی مدام مطرح میشود، نیز در واقع در واکنش به عهدشکنیهای طرف مقابل بوده که البته همین کاهش تعهدات نیز درچارچوب مفاد توافق قبلی صورت گرفته است.