گرانی دارو یا اجارهبها و حتی رستورانها موجب شده تا در مردادماه، شتاب رشد قیمتها در گروههای غیرخوراکی تداوم پیدا کند. آنگونه که مرکز آمار گزارش داده کاهش ماهانه شاخص قیمت مصرفکننده در کالاهای خوراکی بیش از غیر خوراکیها به ثبت رسیده است. به عبارتی شوک افزایش قیمت کالاها که پس از حذف ارز ترجیحی رخ داد؛ حالا در کالاهای خوراکی کمتر خود را نشان میدهد. چنانکه کالاهای خوراکی مانند گوشت قرمز و گوشت ماکیان و روغنها و چربیها در یکماهه مرداد، با کاهش تورم روبرو شدهاند. منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل است. نرخ تورم ماهانه مرداد امسال به ۲ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ٢.٦ واحد درصد کاهش داشته است. تورم ماهانه برای گروههای عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» به ترتیب ١.٤ درصد و ٢.٤ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری ۲ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٢.٥ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ١.٧ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٣.١ واحد درصد کاهش داشته است.
افزایش نرخ تورم سالانه
با این حال، گزارش تازه مرکز آمار حاکی از این است که رشد قیمتها در بعد سالانه هنوز در سطح بالایی قرار دارد. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. آنگونه که مرکز آمار ایران گزارش داده نرخ تورم سالانه مردادماه امسال برای خانوارهای کشور به ٤١,٥ درصد رسیده که نسبت به عددی که در تیرماه ثبت شده بود، یک درصد افزایش نشان میدهد. در واقع کالاهای مختلف اعم از خوراکی و غیرخوراکی، در بازه یکساله تورم بیشتری را متحمل شدهاند.
تورم سالانه روستاییان همچنان بیشتر است
در حالی که نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری ٤٠,٩ درصد بوده، اما در مناطق روستایی این عدد به ٤٤.٤ درصد رسیده است. برای خانوارهای شهری نزدیک به یک درصد افزایش تورم سالانه رخ داده، اما برای خانوارهای روستایی، تورم سالانه ١.٢ درصد رشد داشته است.
کاهش نرخ تورم نقطهای خانوارهای کشور
نرخ تورم نقطهای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. این شاخص نشان میدهد که در مردادماه امسال نسبت به مردادماه سال گذشته چه تغییری در میزان تورم و شتاب افزایش قیمتها رخ داده است. بنا بر گزارش مرکز آمار نرخ تورم نقطهای در مردادماه امسال به عدد ٥٢,٢ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطور میانگین ٥٢.٢ درصد بیشتر از مرداد سال گذشته برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. با اینکه رقم تورم نقطهای در مردادماه همچنان بالاست، اما مرکز آمار میگوید نرخ تورم نقطهای مردادماه امسال در مقایسه با تیر ماه ١,٨ واحد درصد کاهش یافته است. در این بین نرخ تورم نقطهای گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با کاهش ٥.٦ واحد درصدی به ٨٠.٤ درصد رسیده و گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بدون تغییر ٣٦.٩ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ تورم نقطهای برای خانوارهای شهری ٥١,١ درصد است که نسبت به ماه قبل ١.٧ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٥٨.٤ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٢.٣ واحد درصد کاهش داشته است.
چه کالاهایی با سرعت بیشتری گرانتر شدند؟
در گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «ادویه و چاشنی» (سس مایونز و سس گوجهفرنگی) و گروه «نان و غلات» (کیک و بیسکوییت) است. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «بهداشت و درمان» (انواع دارو)، گروه «هتل و رستوران» (غذاهای سروشده در رستوران) و اجارهبها بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاند. آمار تازه از تورم مردادماه در حالی منتشر میشود که احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی شامگاه دوشنبه در یک برنامه تلویزیونی درباره دلایل تورم بالا طی یکساله به قدرت رسیدن ابراهیم رییسی صحبت و از اظهارات پیشین خود پیرامون کاهش تورم دفاع کرده است. وزیر اقتصاد در پاسخ به این سوال که قبل از تصدی این سمت گفته بودید اگر همین الان دولت هیچ کاری نکند، تورم ۱۰ درصد پایین میآید، این به چه دلیل بود؟ گفت: این جمله به لحاظ کارشناسی جمله درستی بود، به جهت اینکه تورم سطوح بالایی را طی کرده بود، براساس چند فرمول تورم کاهش طبیعی خودش را در یک سال خواهد داشت. بنابراین اگر یک سال گذشت و اتفاقی نیفتاد باید تعجب کرد. با تلاشهایی که دولت در ماههای اول انجام داد نه در یک سال بلکه در شش ماه عملکرد دولت فاصله بین عدد ۵۷ تا ۲۹ را طی کرد، این کاهشی بود که تورم نقطهای کشور طی کرد، تورم ۱۲ ماهه هم از ۵۸ به ۴۳ کاهش پیدا کرد و این عدد هم به جهت تلاشهای دولت در جهت کنترل تورم بود که توانستیم در ششماهه اول دولت به درجات بالاتر به آن هدف برسیم.