آخرین تلاش‌های اسرائیل علیه برجام
در زمانی که تفاهم بین طرف‌های مختلف درباره پرونده هسته‌ای ایران فقط به مسئله زمان مرتبط شده است و مذاکرات تهران و قدرت‌های بزرگ جهانی به مرحله عقب نشینی و اعطای امتیازات نهایی رسیده است، اسرائیل در برابر توافق قریب الوقوع به تشدید اقدامات خویش علیه آن روی آورده است.
اسرائیل علیرغم پذیرش شکست تلاش‌های قبلی خود، یک کارزار فشار جدید را شروع کرده تا واشنگتن و کشور‌های غربی را از امضای قرارداد با ایران منصرف کند، با این حجت که پذیرش یک «ایران هسته‌ای» تهدیدی مستقیم برای موجودیتش محسوب می‌شود.
بن کاسپیت* (روزنامه نگار و کارشناس سیاسی مشهور اسرائیلی) وضعیت کلی پرونده ایران که امروز در اسرائیل، حتی در میان تمام محافل عالی امنیتی، به دلیل پیشرفت‌هایی که در مذاکرات اتمی حاکم شده است را اینگونه خلاصه می‌کند: «فاجعه رخ داده و عذاب، قریب الوقوع است.»
در گزارشی که سایت المانیتور منتشر کرد، کاسپیت توضیح می‌دهد که چگونه ارزیابی‌ها از وضعیت و فرضیه‌های انجام شده در داخل دولت اسرائیل در طی دو هفته گذشته به این نتیجه اجتناب‌ناپذیر منجر شده است که قدرت‌های جهانی توافقنامه‌ای را در خصوص برنامه هسته‌ای با ایران امضا خواهند کرد.
این نتیجه‌ای است که تقریباً باعث شده تا تمام اختلافات داخلی بین مجموعه‌هایی که حول محور موضوع هسته‌ای ایران می‌چرخند، به ویژه بین موساد (بدبین‌ترین آنها) و سازمان اطلاعات نظامی (خوشبینانه‌ترین - نسبتاً) را از بین ببرد به گونه‌ای که بنیامین نتنیاهو به عنوان نخست‌وزیر سابق اسرائیل به صراحت در مصاحبه اخیرش به خبرنگاران گفت: «وقتی صحبت از موضوع ایران می‌شود، فرقی بین راست و چپ وجود ندارد».
کاسپیت به نقل از یک منبع امنیتی بلندپایه (ناشناس) اسرائیلی تأیید می‌کند که «این توافق دیر یا زود امضا خواهد شد، «زیرا جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و مقامات ایران، آن را می‌خواهند... متأسفانه، بایدن آن را بیشتر از ایرانی‌ها می‌خواهد. غرب تقریباً درباره تمام شرایط مقابل تهران تسلیم شده است... هر دو طرف آماده امضاء توافق هستند: ایرانی‌ها اکنون متقاعد شده‌اند که بیش از آنچه تاکنون به دست آورده‌اند به دست نخواهند آورد و بایدن ترجیح می‌دهد امضای قرارداد قبل از انتخابات میان‌دوره‌ای آتی کنگره در ماه نوامبر انجام شود.»
پیروزی ایران، فاجعه برای اسرائیل
این منبع امنیتی توافقی که در شرف امضاء است را به عنوان یک فاجعه برای اسرائیل و کل منطقه و یک پیروزی بزرگ برای ایران توصیف می‌کند. زیرا جمهوری اسلامی پس از لغو تحریم‌ها در چند سال آینده میلیارد‌ها دلار و تا سال ۲۰۳۰ تا یک تریلیون دلار به دست خواهد آورد آن هم «فقط در ازای این که جهان بتواند تولید بمب هسته‌ای ایران را یک یا دو ماه به تعویق بیندازد». به نظر این منبع امنیتی، این "دیوانگی واقعی و علائم ورشکستگی واقعی است... و اسرائیل باید از وقوع آنها جلوگیری کند. "
این منبع در بیانی آشکار، نارضایتی اسرائیل از آمریکا را بازگو می‌کند: «هیچ طرف دیگری نمی‌تواند به تنهایی ایران را متوقف کند. همه آنچه امروز اتفاق می‌افتد توسط بزرگترین متحد ما تحریک می‌شود. اسرائیل مجبور است به تنهایی با این وضعیت کنار بیاید.»
رژیم اسرائیل اصرار دارد که به توافق آینده متعهد نخواهد بود. در همین رابطه، کاسیپ به نقل از منبع امنیتی اسرائیلی تایید کرد: «ما از همه راه‌ها و ابزار‌های موجود برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک کشور هسته‌ای استفاده می‌کنیم و توافق مورد انتظار یا هیچ توافق دیگری را رعایت نمی‌کنیم. ما چاره دیگری نداریم. ایران هسته‌ای برای غرب به طور کلی یک مسئله جدی است، اما برای اسرائیل یک مسئله وجودی است که امنیت و بقای ما را تهدید می‌کند.»
کاسپیت اشاره می‌کند که چگونه دیدگاه‌های مورد حمایت دیوید بارنیا، مدیر موساد مبنی بر اینکه امضای توافق با ایران یک «فاجعه استراتژیک» است، نادرستی دیدگاه‌های روسای سرویس‌های اطلاعاتی نظامی و دیگرانی که در ماه‌های گذشته گفته بودند بازگشت به توافق ۲۰۱۵ با ایران شر کمتری از همه گزینه‌های بدتری دارد، را ثابت کرد.
کلاهبرداری!
جزئیات جدیدی در رابطه با نسخه نیمه نهایی توافق نوظهور وجود دارد که ترس اسرائیلی‌ها را تشدید کرده و به نگرانی آنها در مورد نیات ایران در تسلیحات هسته‌ای دامن زده است، مانند الزام ایران به نپذیرفتن هیچ توافقی مگر اینکه موضوع اتهامات وارده علیه ایران در آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای در مورد وجود آثار اورانیوم غنی شده در سه سایت اعلام نشده، بسته شده باشد.
کاسپیت می‌گوید: «چنین جزئیاتی باعث شد تا حتی خوشبین‌ترین مقامات اسرائیلی هم در نهایت به خط سختی که موساد ارائه می‌کند متقاعد شوند».
کاسپیت برای روشن شدن میزان ترس و بدبینی اسرائیل به دلیل پرونده هسته‌ای ایران، به نقل از یک منبع دیپلماتیک اسرائیلی که از ابتدا پرونده هسته‌ای ایران را دنبال می‌کرد می‌گوید: «به تعویق انداختن رسیدگی به نگرانی‌ها و نتایج نگران‌کننده مورد انتظار به بعد از امضای توافق، صحبت‌های توخالی است که هیچ معنا و ارزشی ندارد» در اشاره به این که ایرانی‌ها هیچ توضیحی درباره سوالات آژانس ارائه نمی‌کنند؛ و بالاخره اینکه امضا صورت می‌گیرد و توافق اجرا می‌شود و هیچکس هم به بهانه ادامه تحقیقات آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای توافق را نقض نمی‌کند.
این دیپلمات اسرائیلی مدعی شده است: «حقیقت این است که ما در نهایت بدون انتظار واکنش قدرت‌های جهانی، خود را در بحبوحه یک تقلب بزرگ از سوی ایران خواهیم دید. کل توافق یک کلاهبرداری است و تمام تحقیقات ویژه به تعلیق درآمده آژانس ثابت می‌کند که ایران به دنبال سلاح هسته‌ای است.
این سخنان خود نتانیاهو است که اخیراً اعلام کرده است که توافق پیش رو «به ایران اجازه می‌دهد تا همه چیز را بدون ارائه چیزی به دست آورد.»
کاسپیت می‌گوید: «اسرائیل اذعان می‌کند که توافق در حال ظهور، توانایی تولید بمب اتمی ایران را حداکثر برای یک تا شش ماه محدود می‌کند. از نگاه کاسپیت این دقیقا زمانی است که ایران ظاهراً به غنی سازی اورانیوم تا ۹۰ درصد نیاز دارد که برای استفاده نظامی و حداقل تولید یک بمب اتمی کافی است.»
او به نقل از یک منبع بلندپایه نظامی اسرائیلی می‌گوید: «مشکل این است که ما در سال ۲۰۲۵ به شرط اول (غروب هسته ای) می‌رسیم، در حالی که ایران به پیشرفت هسته‌ای خود ادامه می‌دهد. این بدان معناست که غرب برای اینکه بمب ایران را دو ماه به تاخیر بیندازد، باید میلیارد‌ها دلار بر سر تهران ببارد. این یک فاجعه است.»
آماده شدن برای رویارویی با پیروزی ایران
کارشناسان اسرائیلی بر این باورند که پس از برداشته شدن تحریم‌ها و رهایی حساب‌های بانکی این کشور از تمام محدودیت‌های موجود، ایران در کمتر از یک سال میلیارد‌ها دلار خواهد داشت و تا سال ۲۰۳۰ حدود یک تریلیون دلار به دست می‌آورد.
کاسپیت در ادامه این تحلیل مدعی می‌شود: «اندازه اقتصاد ایران با اقتصاد اسرائیل برابری می‌کند. مبالغی که ایران پس از لغو تحریم‌ها دریافت می‌کند فراتر از تصور است و به جمهوری اسلامی اجازه می‌دهد تا تمام سازمان‌های نزدیک به خود را غرق در پول کند. در همین حال، پول هنگفت به آن اجازه می‌دهد تا توانایی هسته‌ای خود را حفظ کرده و بمب بسازد. این دیوانگی مطلق است و ما باید به تنهایی با همه این‌ها کنار بیاییم.»
در همین حال یک مقام بلندپایه اطلاعاتی اسرائیل، به المانیتور گفت: «برای اسرائیل، چیزی وحشتناک‌تر از جنبه‌های اقتصادی توافق قریب الوقوع وجود دارد. متحدان منطقه‌ای اسرائیل باید با ایده پیروزی ایران و تبدیل آن به قدرتمندترین نظام منطقه مقابله و با آن زندگی کنند، با این حال غرب خود را (برابر ایران) به زانو در خواهد آورد. ما در حال حاضر شاهد نزدیک شدن متحدانمان با ایران هستیم. کشور‌های حاشیه خلیج فارس در حال بازگرداندن سفرای خود به تهران هستند و ممکن است مجبور باشند بیش از این کار را انجام دهند. همه در حال آماده شدن برای این پیروزی بزرگ ایران هستند که توسط غرب حمایت می‌شود.»
به نظر می‌رسد اسراییل علیرغم سهم خود در سقوط توافق ۲۰۱۵، تسلیم کارزار طولانی مدت خود برای ممانعت از هرگونه توافق جدید با ایران شده است. این منبع ارشد اطلاعاتی اسرائیل معتقد است که مناقشه‌ای که در ماه‌های اخیر در مورد درخواست ایران برای «حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا» تنها «تاکتیکی از سوی ایران برای وقت کشی» بوده است.
کاسپیت به نقل از این منبع می‌گوید: «حذف نام سپاه یک خواست استراتژیک نبود. واضح بود که هر دو طرف (نظام ایران و سپاه پاسداران) بر این مانع غلبه خواهند کرد یا این درخواست را نادیده خواهند انگاشت. ایرانی‌ها بیش از یک راه برای انتقال پول به سپاه پاسداران و در نتیجه دور زدن تحریم‌ها پیدا خواهند کرد، آنها در این زمینه متخصص هستند، آنها حتی شایسته مدال قهرمانی جهان در این رشته هستند. ما امروز بیشتر نگران هستیم... ایران از توافق در سال ۲۰۳۰ به طرز بی‌سابقه‌ای قوی‌تر و به یک «کشور هسته‌ای نزدیک‌تر» بیرون خواهد آمد. آنچه کاملاً واضح است این است که زندگی اسرائیل برای آنچه که در انتظارش است بسیار دشوارتر خواهد بود.»
هیچ تسلی خاطری برای فشار بر اسرائیل نیست
بر همین اساس انتظار می‌رود که اسرائیل در روز‌های آینده کارزار علنی خود علیه این توافق را تشدید کند. نخست وزیر یایر لاپید؛ که چند روز پیش بیانیه تندی در این زمینه صادر کرد؛ از قدرت‌های جهانی می‌خواهد که «بلند شوند و از میز مذاکره دور شوند». وی همچنین در این زمینه با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و اولاف شولز، صدراعظم آلمان نیز گفتگو کرد. در همین زمان ایال هلاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل نیز در واشنگتن است. بنی گانتز، وزیر دفاع نیز روز پنجشنبه برای بحث در مورد چندین پرونده از جمله برنامه هسته‌ای ایران به آنجا رفت، در حالی که انتظار می‌رفت هیئت اسرائیلی چیزی جز همان سردی دولت آمریکا را دریافت نکند. ولی نتیجه این است که تمام تلاش‌های اسرائیل ایران را از برنامه اش منصرف نمی‌کند و قدرت‌های جهانی را متقاعد نمی‌کند که باید هوشیارتر یا حداقل مضطرب‌تر باشند.
به گفته این منبع امنیتی اسرائیلی که با کاسپیت صحبت کرده است: «اسرائیل باید بخواهد و بتواند توانایی‌های هسته‌ای ایران را مهار کرده و مانع آن شود... ما کسانی هستیم که باید با ایران هسته‌ای به تنهایی مقابله کنیم. ما باید اطمینان حاصل کنیم که یک گزینه نظامی معتبر داریم و توانایی حذف تهدید ایران برای موجودیت خود را به روشی که مناسب برای خود می‌دانیم، داریم. توافق هسته‌ای امضا خواهد شد، اما شامل ما نمی‌شود. فقط ما می‌توانیم آینده دولت یهود را تعیین کنیم و هیچ شخص یا حزبی حق ندارد ما را مجبور کند که از امنیت خود دست برداریم.»
* بن کاسپیت، کارشناس امور اسرائیل. ستون نویس «نبض اسرائیل» در المانیتور. او همچنین ستون نویس و تحلیلگر ارشد سیاسی برای تعدادی از روزنامه های اسرائیلی است و یک برنامه سیاسی رادیویی و تلویزیونی روزانه دارد.
