روغن گل مغربی که به اختصار EPO نامیده میشود، از دانههای یکی از گیاهان بومی شمال آمریکا به همین نام به دست میآید. گل مغربی یا پامچال شب عنوان یک گونه از سرده گل مغربی است و گیاهی شب گل ده به شمار میرود. دانه رسیده این گیاه حاوی مقادیر بالایی اسید گاما-لینولنیک و اسیدهای چرب ضروری است که همین اجزا آن را تبدیل به محصولی ارزشمند کرده اند. از قدیم به طور سنتی گل مغربی برای درمان مشکلات زیر مورد استفاده بوده است:
- کبودی
- هموروئید
- اختلالات گوارشی
- گلودرد
به نظر میرسد که مزایای درمانی این گیاه به محتوای گاما لینولنیک اسید (GLA) آن مرتبط باشد. GLA یک اسید چرب امگا ۶ است که در روغنهای گیاهی مختلف یافت میشود. امروزه روغن گل مغربی در قالب مکملهای دارویی و یا به صورت موضعی کاربرد دارد و میتواند در قالب درمان کمکی بسیاری از بیماریهای شایع مطرح شود.
کمک به از بین رفتن آکنهها
تصور میشود که GLA موجود در روغن گل مغربی با کاهش التهابات پوستی و تعداد سلولهای ایجاد کننده ضایعات به از بین رفتن آکنه کمک میکند. این ترکیب همچنین قادر به حفظ رطوبت پوست نیز خواهد بود و از این مسیر هم نقش مطلوبی در ارتقا سطح سلامت آن ایفا خواهد کرد.
بر اساس مطالعهای معتبر در سال ۲۰۱۴ که نتایج آن از طریق مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی است، روغن گل مغربی میتواند در تسکین چیلیتیس اثرگذار باشد. این وضعیت منجر به التهاب و احساس درد در ناحیه لبها شده که اغلب به واسطه قرار گیری طولانی مدت در معرض نور خورشید و یا عوارض دارویی ایجاد میشود. در عین حال دیده شده که EPO هم بر ضایعات التهابی و هم غیر التهابی آکنه تاثیر دارد.
کمک به تسکین علائم سندرم پیش از قاعدگی
پژوهشهای مختلف که تعداد زیادی از آنها قدیمی هستند، نقش روغن گل مغربی در درمان علائم مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی (PMS) را مورد بررسی قرار داده اند. بر اساس یافتههای این مطالعات، EPO بر موارد زیر بسیار موثر است:
- افسردگی
- تحریک پذیری
- نفخ
محققان معتقد هستند که برخی از زنان به خاطر حساسیت به سطوح طبیعی پرولاکتین در بدن، PMS را تجربه میکنند. در این میان GLA در بدن به ماده به نام پروستاگلاندین E۱ تبدیل میشود که در ادامه از تحریک PMS به وسیله پرولاکتین جلوگیری میکند.
در مطالعهای دیگر مربوط به سال ۲۰۱۰، مشخص شد که مکملهای حاوی ویتامین ب ۶، ویتامینای و روغن گل مغربی بر تسکین علائم PMS موثر هستند. با این حال همچنان نمیتوان به طور قطعی نظر داد که EPO تا چه اندازه تاثیرگذار بوده است. گفته میشود که مصرف مکملهای متشکل از روغن گل مغربی به مدت ۱۰ ماه به طور منظم اثرات مطلوب خود را بر PMS برجای خواهد گذاشت.
کمک به کاهش فشار خون
هرچند مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است، یک سری از بررسیهای علمی نشان میدهند که روغن گل مغربی قادر به کاهش فشار خون به عنوان یک مکمل دارویی خواهد بود. لازم به ذکر است که اثرگذاری این ترکیب در فشار خون ناشی از بارداری به اثبات نرسیده است و از این رو بهتر است بانوان باردار از مصرف آن پرهیز کنند.
به گفته محققان ممکن است دوز استاندارد ۵۰۰ میلی گرم به صورت دو بار در روز و تحت نظر پزشک، در کاهش فشار خون نقش مثبتی ایفا کند.
کمک به کاهش گرگرفتگی
روغن گل مغربی میتواند به کاهش شدت گرگرفتگی به دنبال افت سطح استروژن در بانوان یائسه کمک کند. این اختلال یکی از آزار دهندهترین عوارض ناشی از یائسگی است. هرچند نمیتوان از محصولات حاوی این ترکیب انتظار اثردهی به اندازه استروژن را داشت، اما نتیجه مصرف به عنوان یک مکمل تغذیهای قابل قبول خواهد بود.
با استناد به یافتههای یک مطالعه معتبر، بانوانی که روزانه ۵۰۰ میلی گرم EPO به مدت ۶ هفته مصرف کرده بودند گرگرفتگیهای کمتر، با شدت پایینتر و کوتاه تری را تجربه کردند. آنها همچنین نمرات بالاتری را به پرسشنامه بهبود فعالیتهای روزمره و روابط اجتماعی به دنبال مصرف EPO اختصاص دادند.
عوارض جانبی
روغن گل مغربی برای اکثر افراد در کوتاه مدت ترکیبی ایمن و فاقد عوارض جانبی جدی محسوب میشود. با این حال هنوز ایمنی این دسته از فرآوردههای گیاهی در استفاده طولانی مدت مشخص نشده است. در مجموع عوارض جانبی EPO شامل موارد زیر هستند:
- ناراحتی معده
- دل درد
- سر درد
- مدفوع نرم
در موارد نادر روغن گل مغربی ممکن است منجر به وقوع واکنشهای آلرژیک شود. برخی از این علائم عبارت اند از:
- التهاب دست و پا
- راش
- اختلال در تنفس
- خس خس سینه
به طور کلی مصرف روغن گل مغربی در دوزهای درمانی و به دور از افراط، واکنش خاصی را به همراه نخواهد داشت. اما باید توجه داشته باشیم که استفاده همزمان این مکمل با داروهای رقیق کننده خون، احتمال افزایش خونریزی را به دنبال دارد. EPO موضعی نیز اغلب به منظور کمک به آماده سازی دهانه رحم برای زایمان کاربرد دارد. گفتنی است که همچنان مطالعات قابل استنادی در این زمینه وجود ندارد و این دسته از مصارف بیشتر به صورت سنتی شکل گرفته و به نسلهای بعدی انتقال داده شده اند.