نظر آیت‌الله مکارم‌شیرازی و بیات زنجانی درباره کمک شرکت‌های سهامی عام به مواکب اربعین؛ آیا شرعی است؟
به تازگی در جلسه ستاد اربعین به ریاست سید ابراهیم رئیسی، شرکت‌های فولادی و سیمانی سهامی عام مکلف شدند که کمک‌های مختلفی را به پایانه‌های مرکزی و مواکب عرضه کنند.
به گزارش آفتابنیوز؛ از جمله این کمک‌های تکلیفی، ارسال ۱۰۰۰ کولر ایستاده به پایانه‌ها و موکب‌ها بوده است. پرسشی که مطرح شده، این است که تکلیف این کمک‌ها و اقلامی مانند کولر‌های گازی گرانقیمت پس از پایان مراسم چه می‌شود؟ آیا امکان دارد که همانند گذشته، برخی از مدیران فاسد از احساسات مذهبی مردم سوء‌استفاده مالی کنند. این شرکت‌ها علاوه بر سهامدار خصوصی، دارای سهامداران عدالت نیز هستند که بعضاً جزء فرودست‌ترین اقشار جامعه می‌باشند. بسیاری از این سهامداران نارضایتی و انتقاد خود را نسبت به چنین تصمیماتی ابراز داشتند. در بین آن‌ها زوار اربعینی هم بودند که چنین اقداماتی از سوی دولت سیزدهم را «موجب وهن این راهپیمایی پرشور مذهبی» می‌دانستند.
خبرنگار آفتابنیوز در این باره از برخی مراجع تقلید استفتاء به عمل آورد. در این استفتاء پرسیده شد: «احتراماً ممکن است یک شرکت سهامی، کمک‌هایی را به امور حج و زیارت تخصیص دهد، اگر همه سهامداران آن شرکت راضی نباشند، آیا دریافت این کمک‌ها شرعی و حلال خواهد بود؟ آیا شائبه‌ای در زیارت یا حج شخص دریافت‌کننده کمک‌ها، ایجاد نمی‌کند؟»
دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی در این باره پاسخ داد: «در اینگونه موارد باید بر اساس قراردادی که صاحبان سهم با یکدیگر منعقد کرده‌اند، عمل شود؛ بنابراین چنانچه این کار همراه با رضایت و اطلاع همه صاحبان سهم و برابر مقررات انجام شود، مانعی ندارد، در غیر این صورت جایز نیست.»
با توجه به اینکه میلیون‌ها سهامدار عدالت این شرکت‌ها اصولاً قراردادی بابت سهام خود ندارند و در رای‌گیری مجمع سهام نیز شرکت نمی‌کنند، به نظر می‌رسد که از نظر این مرجع تقلید، کمک‌های که رئیس‌جمهور تکلیف کرده است، دارای اشکال شرعی است.
آیت‌الله بیات زنجانی نیز در پاسخ گفت: «باسلام و تحیّت؛ در فرض سؤال در صورتی که چنین مواردی جزء اساسنامه شرکت بوده، اشکالی ندارد و در صورتی که حق تصرّف و تصمیم‌گیری در چنین مسائلی را نداشته‌اند مشروع نیست و باید رضایت سهامداران را جلب کنند، ولی اشکالی در حج شخص دریافت‌کننده ایجاد نمی‌کند.»
