دکتر شیرکوند: مطبوعات به دنبال باد می‌دوند

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: معاون وزیر اقتصاد و دارایی دولت خاتمی تاکید کرد: «مطبوعات و رسانه‌های جمعی در شرایطی که اقداماتی جدیدی در مورد طرح تحول اقتصادی در حال انجام است و فعالیت‌هایی در مورد جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی صورت می‌گیرد و تردیدها و ابهامات موجود پررنگ‌‌تر شده باید مباحث مربوط به این طرح را جدی و راهگشاتر دنبال کنند».

دکتر سعید شیرکوند در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادی آفتاب افزود: «در ابتدا دولت در مورد آنچه که طرح تحول اقتصادی نامیده است 6 محور «اساسی» را مطرح کرد. بر اساس اطلاعاتی که به طور پراکنده از سوی دولت در اختیار مردم قرار گرفت چند محور این طرح شامل تحول در نظام بانکی،‌ مالیاتی،‌ گمرکی و امثالهم بود که در واقع نوعی آسیب‌شناسی از وضعیت اقتصادی کشور و بخش‌های آن تلقی می‌شد».

وی تصریح کرد: «این مبحث به هیچ‌وجه طرح جدیدی نبود چرا که اصلاح و تحول در 6 محور مطرح شده پیش از این نیز در دولت و مجلس‌های گذشته مورد تاکید، بحث و بررسی قرار گرفته بود. اما آنچه که حساسیت فوق‌العاده‌ای برای مردم ایجاد کرد موضوعی بود که تحت عنوان نقدی کردن یارانه‌ها از سوی دولت مطرح شد و بر اساس آن پرسش‌نامه‌هایی نیز در اختیار آنان قرار گرفت و اعلام شد که با توجه به این اطلاعات قرار است که یارانه‌های مربوط به کالا و خدمات را به طور نقدی در اختیار مردم قرار دهند». 

این کارشناس اقتصادی افزود: «در حال حاضر به نظر می‌رسد که دولت باید پاسخ سوالات مهمی را روشن کند تا از آشفتگی،‌ سردرگمی و نگرانی‌های مردم کاسته شود. اولین سوال جدی که هنوز پاسخی به آن داده نشده و این پاسخ کلیدی‌ترین موضوع برای روشن شدن وضع طرح تحول اقتصادی است این است که دولت یارانه مربوط به کدامیک از کالا و خدمات را می‌خواهد حذف کند تا مابه‌ازای آنرا به طور نقدی میان مردم توزیع کند؟».

دکتر شیرکوند خاطرنشان کرد: «تا آنجا که دولت مطرح کرده و حتی در سخنان وزیر جدید اقتصاد که قاعدتاً مطلع‌ترین فرد در این مورد است (و پیشتر نیز رئیس کار گروه مربوط به اجرای این طرح بود) به آن اشاره شده، هنوز دولت خود نمی‌داند که یارانه کدام یک از کالا یا خدمات را می‌خواهد حذف کند یعنی قیمت کدام کالا را آزاد کند تا مابه تفاوت قبلی و بعدی را به صورت نقدی توزیع کند».

این اقتصاددان ادامه داد: «وقتی که این سوال اولیه هنوز پاسخ داده نشده چرا این مقدار نگرانی، تردید و تشویش میان مردم تزریق می‌شود. ما در اقتصاد به بسیاری از کالا و خدمات یارانه می‌پردازیم و در نتیجه قیمت غیرواقعی برای آنها تعیین شده است. اگر قرار است یارانه داروها،‌ آرد و نان، یارانه مربوط به نهاد‌ه‌های کشاورزی، یارانه مربوط به برق مصرفی خانه‌ها، صنعت و کشاورزی، یارانه مربوط به نفت سفید، ‌گازوئیل، بنزین و بسیاری از یارانه‌های دیگر نقدی پرداخت شود مفهوم آن این است که قیمت این کالا و خدمات را باید بدون یارانه تعیین و از مردم بهای واقعی را دریافت کنیم. آیا دولت این قصد را دارد و می‌خواهد تن به آزادسازی بدهد؟ در این صورت در گام اول قیمت کدام کالا آزاد و مبلغ مربوط به یارانه آن چه مقدار خواهد بود؟».

شیرکوند تصریح کرد: «به نظر می‌آید که دولت یک اقدام غیرعملیاتی و ناممکن را می‌خواهد در یک زمان کوتاه انجام دهد که مفهوم آن نشدن است. من به عنوان یک کارشناس اقتصادی که مسائل این طرح را دنبال کردم معتقدم که دولت می‌داند که انجام این کار در مدت 6 ماه باقی مانده سال ممکن نیست با اینحال یک دغدغه فکری برای توده‌های مردم و یک موضوع غیر ضروری را برای مطبوعات و رسانه‌های جمعی فراهم کرده و البته در این راه موفق بوده و اذهان را به آینده معطوف کرده است».

وی ادامه داد: «امروز متاسفانه صفحه مطبوعات و فضای اینترنتی رسانه‌های مجازی به بحثی اختصاص پیدا کرده که از روشنایی لازم برای تجزیه و تحلیل برخوردار نیست و رسانه‌ها از موضوعات جدی و لازم که باید به آن بیشتر پرداخته شود قافل شدند». 

معاون وزیر اقتصاد و دارایی دولت خاتمی تاکید کرد: «من فکر می‌کنم رسانه‌ها به‌جای این سوال که دولت چگونه می‌خواهد طرح تحول اقتصادی (که هیچگونه سند مکتوبی در مورد آن ارائه نشده)، را اجرا کند، باید به مسائل و مشکلات اساسی که اکنون در اقتصاد ایران به طور جدی مطرح است بپردازند».

وی با بیان اینکه در این طرح موضوعاتی از قبیل حذف یارانه کالا، مکانیزم آن،‌ مبلغ یارانه و چگونگی اجرای آن کاملاً مبهم است گفت: «اکنون با وجود ابهامات موجود می‌توان گفت که این طرح اساساً شاخص‌های یک طرح اقتصادی را ندارد بنابراین مطبوعات با پرداختن وقت و فضای خود تنها به دنبال باد می‌دوند و از موضوعات جدی و اساسی چون تورم فزاینده که زندگی مردم را با بحران همراه ساخته غافل مانده‌اند». 

معاون وزیر اقتصاد و دارایی در دولت خاتمی تاکید کرد: «چرا در کشوری که در مدت سه سال بیش از 200 میلیارد دلار از درآمدهای نفت توسط دولت به مصرف می‌رسد، مردم در زندگی روزانه با قطعی برق روبرو می‌شوند؟! چرا دولت با نحوه تنظیم سند بودجه خود به شرایطی رسیده که گفته می‌شود بیش از 30 میلیارد دلار کسری بودجه دارد».

شیرکوند افزود: «این مسائل مهم و قابل بحث امروز است که متاسفانه تحلیل‌گران اقتصادی و مطبوعات از این موضوعات اصلی غافل و به مسائل مبهم و نامشخصی همچون طرح به اصطلاح تحول اقتصادی پرداخته‌اند».

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: «به نظر من دولت با توجه به اطلاعاتی که تاکنون در اختیار گذاشته و با توجه به تجربه‌ای که ما از عملکرد آن سراغ داریم تحت هیچ عنوانی قادر نخواهد بود که یارانه‌های مربوط به کالا و خدمات را به طور نقدی جمع‌آوری و آن را پرداخت کند. یعنی قیمت‌ها را آزاد کند و ما به تفاوت را بین مردم توزیع کند».

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا امکان پرداخت‌های نقدی بدون آزادسازی قیمت‌ها وجود دارد یا خیر اظهارداشت: ‌«فقط یک احتمال خطرناک در این میان وجود دارد که برای اقتصاد بسیار زیانبار خواهد بود و آن این است که دولت قیمت‌ها را یارانه‌ای نگاه دارد و هیچ اصلاح قیمتی صورت ندهد ولی از محل حساب ذخیره ارزی و یا از محل دیگری مثلاً با استقراض از بانک مرکزی یا بانکها مقداری پول را تحت همین عنوان (یارانه نقدی) با اهدف تبلیغات انتخاباتی بین مردم توزیع کند». 

دکتر شیرکوند ادامه داد: «حتی در این صورت نیز چون پرسشنامه‌های اطلاعات اقتصادی قادر به طبقه‌بندی و ساماندهی دهک‌های مختلف جمعیتی نیست، بخش‌ و اقشاری از مردم که در حال حاضر شناسایی شده همچون بخشی از کارمندان دولت، بازنشستگان، مشمولان طرح شهید رجایی و افراد تحت پوشش کمیته امداد و مانند آن که در سبد حمایتی دولت قرار دارند را به عنوان افراد مشمول این طرح معرفی کرده و مبالغی را میان آنان توزیع خواهد کرد. مفهوم این عمل آن است که دولت یارانه‌های جدیدی را علاوه بر یارانه‌های پیشین بر بودجه کشور تحمیل خواهد کرد».

وی تاکید کرد: «این طرح در نهایت نه تنها مرهمی بر زخم دردهای اقتصادی کشور و مشکل یارانه‌ها نخواهد گذاشت بلکه نمک نیز بر آن می‌پاشد».